Dünya mimarlık tarihinin günümüze kadar ayakta kalmış en önemli anıtları arasında yer alan Ayasofya'da uzun süreden beri restorasyon ve konservasyon çalışmaları sürüyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından gerçekleştirilen tarihin en büyük bilimsel yenileme ve koruma çalışması Ayasofya Müdürlüğü, İstanbul Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü, İstanbul Restorasyon ve Konservasyon Merkez ve Bölge Laboratuvarı Müdürlüğü, İstanbul Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı ile birlikte büyük bir özveriyle devam ediyor. 

Ayasofya'daki çalışmalar acil müdahale gerektiren iç yüzeylerde, ana mekanın iskele kurulan kuzey cephesinde ve mermer zeminlerde gerçekleştiriliyor. Ayasofya Müdürü Hayrullah Cengiz ve İstanbul Rölöve ve Anıtlar Müdürü Olcay Aydemir çalışmaları anlattı:

Ayasofya ve ona bağlı binaları korumak için yapılması gerekenleri tartışarak bilimsel veriler ışığında modern yöntemler kullanarak, projelere devam ediyoruz. Çalışma yapılacak her bölge en ince ayrıntısına kadar inceleniyor. Malzeme analizleri yapılıyor. Ortaya çıkan her şey belgeleniyor. Rölöve, restitsüyon ve restorasyon projeleri hazırlanıyor. Burada yapılan her işlem öncesinde alanında Türkiye'nin duayenleri olan arkeolog, mimar, mühendis, sanat tarihçisi ve deprem uzmanlarının oluşturduğu bilim kurulu onayına gidiyor. Onay alındıktan sonra Koruma Kurulu'na gidiyor. Kurul, onay verdikten sonra merkez laboratuvarından gelen analiz sonuçlarına göre yenileme ve koruma çalışmaları başlıyor.

"AYASOFYA'YI DİNLİYORUZ"

Ayasofya tarihinde yapılmış en büyük bilimsel yenileme ve koruma çalışmasını gerçekleştiriyoruz. Burada bir ilki gerçekleştiriyoruz. Tüm Ayasofya'yı baştan aşağı projelendiriyoruz. Bizden sonraki nesil bu çileyi çekmeyecek. Onlara çok güzel bir miras bırakacağız. Projelendirilmiş, belgelendirilmiş, her noktası çok iyi belgelenmiş, her noktasında bilimsel laboratuvar analizleri yapılmış bir Ayasofya bırakacağız. Yapılan çalışmaların yavaş gittiği konusunda eleştirilere kulağımızı kapattık. Bizim için aslolan Ayasofya'dır ve biz onu dinliyoruz. Biz yapıyı esas alırız. Biz Ayasofya'nın neye ihtiyacı var onu düşünüyoruz.

ÖRÜMCEK ADAM YOK

Karşılaşılan yeni sorunlara göre yeni müdahaleler yapılıyor. Bunun tek yolu yapıya ulaşmak. Ulaşmak için iskeleye her zamam ihtiyacımız var. Şu anda kuzey cephesinde bulunan iskele kalkmayacak, bundan sonra mihrap kısmında çalışmalara devam edeceğiz. İskele daha sonra güney cephesindeki çalışmalar için kullanılacak. İskele işi bittiği zaman kalkacak. Örümcek Adam çalıştırmıyoruz. Yapıya ulaşmak için iskeleye ihtiyacımız var.

TÜNELLERE GİRİLECEK

Ayasofya'da bugüne kadar yapılmamış bir iş daha yapacağız.Büyük bir binayı ayakta tutabilmek için farklı gerekçelerle tüneller açılıyor. Deprem ve yer altı sularında korunmak gibi. Ayasofya'nın altındaki tüneller Rölöve ve Anıtlar müdürlüğü ile birlikte bir çalışma yürütüyoruz. Tünellere ve tonozlu yapıların altına gireceğiz. Bunun için de Boğaziçi Üniversitesi Mağaracılık Kulübü ile bir çalışma yürütüyoruz. Şartnameler hazırlanıyor. Ayasofya altına da inip bilimsel bir çalışma gerçekleştireceğiz.

SAKLI İKONALAR

Ayasofya'da Türkiye'nin çeşitli yerlerinden getirilen ikonalar ve eserlerin muhafaza edildiği ziyarete açılmayan bazı kısımlar var. Papaz odası dediğimiz bölgede bulunan ikonaların bakımı ve onarımı gerçekleştirildi. İkona müzes talebi var. Bunlar zamanı geldiğinde sergilenecek.

YANGIN ÖNLEMİ

"Ayasofya'da görevli 40 arkadaşımız her yıl ayrıntılı olarak yangın eğitiminden geçiyorlar. Notre Dame Katedrali'nde gerçekleşen yangının ardından çalışanlarımız 3 gün süren ayrıntılı bir eğitimden daha geçti. Yangından korunmak için demir iskele kullanıyoruz. Son 10 yıl içinde gerçekleştirilen çalışmalarda Ayasofya içindeki kabloların hepsini yangından korumalı kablolarla değiştirdik. Ayasofya'nın içine yangın sensörleri yerleştiremiyoruz ama 24 saat personel bulunduruyoruz. İstanbul'da yangın riskinin en az olduğu binalardan biri Ayasofya. Yapının depreme dayanıklılığı müzeye yerleştirilen sismik hareket algılayıcıları tarafından Kandilli Rasathanesi'nce takip ediliyor.

Sabah