Göç, dilbilim ve kültür tarihi konuları üzerine çalışmalar yapan Amerikalı tarihçi William Holt, AA muhabirine, çeşitli temaslarda bulunmak üzere geldiği Türkiye'de "93 Harbi" olarak anılan 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nda Müslümanların maruz kaldığı katliam ve zulümle göç yolundaki muhacirlerin hikayelerini anlattı.

93 Harbi'ni konu alan "The Balkan Reconquista and Turkey's Forgotten Refugee Crisis" başlıklı son kitabında, muharebede göçe zorlanan Türklerin yaşadığı zorluklara yer verdiğini söyleyen Holt, Müslümanların göç yolunda çektikleri acıları, kaçış kararlarını ve İstanbul'a geldikten sonra ne yaşadıklarını kitabında anlattığını aktardı.

Holt, hem Türkiye'de hem de uluslararası alanda o dönem yaşanan zulümlerin boyutlarının yeterince bilinmediğini vurgulayarak, "Balkanlarda bu biliniyor fakat Müslümanların çektikleri acıları kabul etmiyorlar. Uluslararası sahada Türklerin, Müslümanların acılarını ele almak istemiyorlar. Daha çok Hristiyanların neler yaşadığını anlatmayı severler." ifadelerini kullandı.

Bunun sebepleri arasında oryantalizm, İslam ve Türk düşmanlığıyla Batı'daki Hristiyan lobilerin olduğuna dikkati çeken Holt, olayların tek taraflı dile getirildiğinin altını çizdi.

"Ayasofya'nın bir mülteci barınağı olmasının şaşırtıcı ve önemli bir hikayesi var"

Holt, yaklaşık 142 yıl önce meydana gelen savaşta zorunlu göç nedeniyle Balkanlardan İstanbul'a gelen mültecilerin Ayasofya Camisi gibi birçok cami ve medreseye sığındığını belirten Holt, Macar bir ressamın o dönem çizdiği resim üzerinden muhacirlerin hikayelerini şu şekilde anlattı:

"Bu resimde, Ayasofya'nın içerisindeki mültecileri görüyorsunuz. 1877'de Ayasofya içinde 3-4 ay 8-12 bin muhacir kaldı. Bu muhacirler çok hastaydı. Resmin içinde her türlü hayat görüyorsunuz. Çocuklar, ihtiyar adamlar, kadınlar. Burada ısınıyorlar, yemek yapıyorlar, üzülüyorlar. İntikam hakkında düşünüyorlar, sohbet ediyorlar. Bu Ayasofya'nın belki unutulmuş bir hikayesi. Ayasofya'nın bir mülteci barınağı olmasının şaşırtıcı ve önemli bir hikayesi var."

Amerikalı Holt, 1915 olaylarına ilişkin de değerlendirmelerde bulunarak, "Batı'da bu olaylara bakılırken; Müslüman mazlum olduğunda 'iç savaş' ama Hristiyan mazlum olduğunda 'soykırım' diyorlar. 93 Harbi muhacirleri, bize 1915 olaylarını anlamaya yardım ediyor. Bu hiçten başlamadı, bir ortam ve geçmiş vardı, öncesinde acılar da vardı." ifadelerini kullandı.

Tarihçi William Holt kimdir?

Amerikalı tarihçi Holt, 2014'te Utah Üniversitesi Orta Doğu çalışmalarında yüksek lisans eğitimini tamamladı.

Utah Üniversitesi Yayınlarınca bu yıl, "The Balkan Reconquista and Turkey's Forgotten Refugee Crisis" başlıklı kitabı yayımlandı.

Çalışma alanları göç, dilbilim ve kültür tarihi konularını içeren Holt, Türkçe dahil 9 dil konuşuyor ve bu dillerde araştırmalarını gerçekleştiriyor. aa