Öncelikle Ku'ran’ın korunmasına hizmet eden hafızlık gibi kutlu bir vazifeye verdiğiniz önem için sizi tebrik ederiz. Ayrıca, çocuğunuzu bu kutsi mesleğe yönlendirirken göstermiş olduğunuz duyarlılık da takdire şayandır.

Sorunuzda haklı bir endişenizi dile getiriyorsunuz. Aslında bu endişe, yalnız çocuğuna hafızlık eğitimi aldırmak isteyen ebeveynlere has bir durum olmamalı, tüm anne-babalar çocuk eğitiminin her aşamasında bu konu hakkında derinlemesine düşünmelidirler. Çünkü belirli bir alanda alınan eğitimin kişiye, vatana, millete, dine fayda sağlaması için, çocuğun isteği, yeteneği, eğitim veren kişi ve kurumlar, bir de ebeveynlerinin şartları ve imkanlarının bir araya gelmesi gerekir. Oysaki ebeveynler, çocuğa kendi istekleri ve arzuları, bazen de gerçekleştiremedikleri hayalleri doğrultusunda bir eğitim alanı dikte ediyorlar.

Sonuçta çocuk belki istenilen eğitimi alıyor, fakat alanında başarısız ve isteksiz biri oluyor, verimli olamıyor, daha da önemlisi talepleri karşılayamadığı için eğitimi bütün bütün yarıda bırakıyor.

Eğitim alanında yaşanan bu acı gerçeği çevrelerinde gören sizin gibi anne-babalar, haklı olarak endişe etmekte ve uzmanlara başvurmaktadırlar.

Çocuğunuzun kaç yaşında olduğunu ve sizin bunu ona ne zaman söylediğinizi bilmiyoruz. Oysaki hafızlık eğitiminde yaş önemlidir. Çocuğun biraz zorlanacağı yaş ile ikna edileceği, sevdirileceği, kararın kendisine bırakılacağı yaş aralıkları farklı farklıdır. Örneğin ergenlik döneminde olan ve kendi kimliğini ve kişiliğini çevreye kabul ettirme çabasında olan bir çocuğu az da olsa zorladığınız zaman, tam tersi bir etki yapabilir.

Bu çocuklar, zorlama ve tehditle hafız olsalar da daha sonra hafızlığa ve onun teşvik eden dine bile karşı olabiliyorlar. Nitekim bazı muhafazakar ailelerin çocuklarının anne-babalarının din ve dünya görüşlerinin bütün bütün aksine bir yol takip etmelerinin altında bazen bu gerçek yatmaktadır. Yani anne ve babalarından farklı bir kimlik oluşturarak, kendilerini ispatlamağa çalışmaktır. Buna gelişim psikolojisinden “ters kimlik” denir.

Çocuğun yaşından bağımsız olarak, bu konuda başta siz olmak üzere, aynı endişeyi taşıyan anne-babalara şu genel tavsiyelerde bulunabiliriz:

1) Öncelikle eğitim konusunda çocuğunuzu hiçbir şeye zorlamayın. Çünkü zorla hiçbir eğitim verilmez, verilse de verim alınmaz.

Ancak bütün bütün çocuğun iradesine bırakmak da doğru değil. Çünkü çocuk ileriyi göremediği gibi, konunun dini ehemmiyetini de idrak edemeyeceği için haliyle istemeyecektir.

Burada hafızlık eğitimi konusunda çocuğun beynini de gönlünü de ikna edip, buna hazırlamak en isabetli olanıdır.

2) Bunun için ilk olarak yapmanız gereken şey, çocuğunuzu iyi tanımaya çalışmaktır.

Hafızlık eğitimi için gereken yetenek, kabiliyet ve karakter var mıdır, yok mudur? Çünkü Yüce Allah, insanları değişik kabiliyet ve fıtratta yaratmış ki, her biri farklı farklı işleri görsünler.

Hafızlık eğitimi, ciddi bir ezber kabiliyeti gerektirir, sabırlı olmayı, disiplinli olmayı, düzenli olmayı gerektirir. Çocuğunuz çok zeki olabilir, çok mantıklı da olabilir, ama ezber kabiliyeti başka bir şeydir. Bunların çocuğunuzda olup olmadığını gözlemleyin, gerekirse çevrenize, yakınlarınıza, hatta okula gidiyorsa öğretmenine sorun. Zaman zaman deneme amaçlı ezber yaptırın.

3) Şayet çocuğunuzla ilgili böyle bir niyetiniz varsa, bunu son dakikaya bırakmadan, çocuğu bu kutsi vazifeye telkinlerle adım adım hazırlayın ki, beyni böyle bir eğitimi almaya hazır olsun. Çünkü günümüzde çocuğun yakın çevresi başta olmak üzere, okul ve medya ona sürekli olarak popüler alanları dikte ediyorlar. Çocuk da kendisini buna şartlandırmışsa, ileride istediği mesleği yapamayacağı korkusuyla hafızlığı bir engel gibi göreceği için karşı çıkabilir.

4) Çocuğunuzun hafızlık eğitimi konusunda endişe ve kaygıları varsa, mutlaka dile getirmesine izin verin, asla susturmayın, kızmayın, daha da önemlisi tehdit etmeyin. Kaygı ve endişelerini ikna yoluyla gidermeye çalışın veya deneyim sahibi kişilerden yardım alın.

5) Bundan sonraki aşamada çocuğuna hafızlık eğitimi aldıran anne-babalarla ve hafızlık eğitimi veren hocalarla konuyu konuşup, deneyim ve görüşlerini almanızda fayda var. Onların nasıl davrandığını ve bu davranışlarının çocuklar üzerindeki etkisini sorun. Böyle bir eğitim için çocukları nasıl hazırladıklarının bilinmesi son derece önemlidir.

6) Çocukların bu alanda rol modelleri tanıması da çok önemlidir. Hafızlık eğitimi sonrası, normal eğitimine devam edip de başarılı olan ve bir yerlere gelen, doktor, avukat, öğretmen, akademisyen, imam, iş adamı vb ile görüştürmenizde çok fayda var. Görüştürme imkanınız yoksa onları medyadan tanıyıp çocuğunuza anlatmanız da onun üzerinde olumlu etki bırakacaktır.

7) Çocuğunuzu hafızlık eğitimi alan ve motivasyonu iyi olan akranlarıyla görüştürün. Onlardan bu eğitimin zor olmadığını, sıkıcı olmadığını duymasını sağlayın. Çünkü çocuğun korkularını ve dışarıdan duyduğu olumsuz algıları ancak, onun yaşında olup ta hafızlık eğitimi alanlar değiştirebilir.

Sorularla İslamiyet