Esra Keskin Demir'in haberi:

Geçtiğimiz hafta gündeme gelen ve önümüzdeki günlerde meclise sunulması beklenen 4+4+4 eğitim sistemiyle ilgili tartışmalar devam ediyor. Eğitimcilere göre diploma zorunlu olabilir ama devam mecburiyeti dayatılmamalı.
8 yıllık kesintisiz eğitim hayatımıza gireli epey oldu. 28 Şubat sürecinde oldukça tepki alan bu sisteme tam alışmıştık ki geçtiğimiz hafta yeni bir kanun teklifi gündeme geldi. 4+4+4 olarak adlandırılan yeni sisteme göre eğitim kesintili ve kademeli olacak. Ama zorunlu eğitim de ilkokul 4, ortaokul 4 ve lise 4 olmak üzere 12 yıla çıkacak. Eğitimciler arasında ise, önümüzdeki günlerde meclise sunulacak teklife sıcak bakanlar da var, eksikleri olduğunu söyleyenler de...

Demokratik Eğitim Sendikası Başkanı Gürkan Avcı projeye destek verenlerden. Ona göre; bu teklif eğitim sistemimize kazandırılan en önemli faydalardan biri. Yok noktasına gelen mesleki eğitimin yeniden filizlenmesi açısından da vazgeçilmez. O liseden mezun olan 15 yaşında bir gence bir mesleğin yeterince öğretilemeyeceği kanaatinde. Bu yüzden mesleki yönlendirmenin erken yaşta yapılması gerektiğini düşünüyor. Kademeli eğitim sistemi de buna imkân tanıdığından destek vereceğini söylüyor.

Eğitim Bir-Sen Genel Sekreteri Ahmet Özer ise lisenin zorunlu olmasına karşı. "Diploma zorunlu olabilir ama devam mecburiyeti olmamalı. Ayrıca öğrenci uzaktan eğitimle liseyi tamamlayabilmeli." diyor. Mesleki yönlendirmenin yapılabilmesi için ise ikinci 4 yıllık dönemde seçmeli dersler havuzunun geniş tutulması gerektiği kanaatinde. Eğitimcilerin hem fikir olduğu nokta, beceri gelişimine katkıda bulunmayan akademik eğitimden ziyade uygulamalı eğitimi yaygınlaştırıp çocuğun ilgi alanını belirlemesine katkı sağlamak.

Zira Avrupa ve Amerika ülkelerinde zorunlu eğitim ortalama 11 yıl olmakla birlikte, çocuğun ilgi alanlarını belirleyici sistemler uygulanıyor. DES başkanı Gürkan Avcı, uygulamalı eğitim açısından özellik Hollanda ve Almanya'nın örnek alınabileceğini söylüyor. İşte eğitim sistemlerine dünyadan örnekler...

Belçika'da okurken çalışıyorlar

Belçika'da anaokulu 3, ilkokul 6 yıl. Ortaokul ve lise ayrımı yapılmıyor. Öğrenciler ilkokuldan sonra 6 yıllık lise eğitimine devam ediyor. Zorunlu eğitim (anaokulu dışında) 12 yıl. Yani çocuklar 18 yaşına kadar eğitim almak zorunda. Ancak 16 yaşından itibaren yarı zamanlı okul, yarı zamanlı meslek eğitimi sistemi var. Yani 16 yaşından sonra gençler okurken çalışma imkânı bulabiliyor. Ülkede meslek veya genel lise, tercih mevzusu değil. Başarılı çocukların tamamı genel lisede eğitime başlıyor. Notları kötüye gidenler önce teknik sonra da meslek lisesine 'düşüyor'. Meslek lisesine giden öğrenciler doğrudan üniversiteye gidemiyor. Ek bir yıl okumalılar ki üniversiteye girebilsinler.

Amerika'da 3 ayrı sistem

Amerika'da eğitim kurumları, ilkokul, ortaokul ve liselere ayrılıyor ve üç ana sistem var. 8+4 formatı, 6+3+3 formatı ve 6+6 formatı. Aile bu formatlardan herhangi birini seçebiliyor. İlk formatta çocuklar 8 yıl ilkokul okuduktan sonra 4 yıl lise okuyor. İkinci formatta 6 yıl ilkokul, 3 yıl ortaokul, 3 yıl lise okunuyor. Üçüncü formatta ise 6 yıl ilkokul, 6 yıl lise okunuyor. Zorunlu eğitim eyaletlere göre 10-13 yıl arası değişiyor. Yine çocuklar eyaletlere bağlı olarak 5-6-7 yaşlarında okula başlıyor. Ancak federal yasalar gereği en az 16 yaşına kadar mecburi eğitim söz konusu. Mesleki eğitim genelde liseden sonra ve 2 yıl. Lisenin 11. ve 12. yılında mesleki eğitime yönelmek isteyen öğrenciler için mesleki teknik okullar var. Bu okullarda ortaöğretim düzeyinde teknik programlar uygulanıyor.

Hollanda'da ilkokula 4 yaşında başlanıyor

Hollanda'da anayasaya göre insanların özel okul kurma, dini, ideolojik ya da eğitime ilişkin inançlarına göre eğitim verme hakkı var. Bunun sonucunda ülkede özel okullar oldukça gelişmiş ve öğrencilerin yüzde 70'i buralara gidiyor. 5 yaşına gelene kadar eğitim zorunlu olmamasına rağmen 4 yaşındaki çocukların yüzde 99'u ilkokula başlıyor. Eğimin 16 yaşa kadar zorunlu olduğu ülkede lise genellikle 15 yaşında bitiyor. Bu yüzden gençlerin sonraki bir yıl boyunca haftada en az iki gün ders veren bir kuruma devam etmeleri gerekiyor. Bu sürede belli bir iş sektöründe çalışanlarsa, haftada bir gün okula devam ediyor, diğer günlerde çalışıyor. Ülkede zorunlu eğitim ücretsiz ancak ortaöğretim kurumlarında aileler okul kitaplarının masrafını karşılamak durumunda. Mesleki liselerdeyse uygulama kısmı yüzde 60 oranını buluyor. Geçilen her ders için sertifika veriliyor. Sertifikalar tamamlandığında diploma ile değiştiriliyor.

Fransa'da mezun olur olmaz iş imkânı sunan liseler

Fransa'da zorunlu olmamasına rağmen çocuklar 3 yaşından itibaren anaokuluna gidiyor. Ülkede 6-16 yaş arası eğitim zorunlu ve üç safhaya ayrılmış. İlkokul, ortaöğrenim birinci devre ve ortaöğrenim ikinci devre. İlkokul 5, ortaöğrenim birinci devre 5, ikinci devre ise 1 yıl. Gençler, ortaöğrenim birinci devreyi 15 yaşında tamamladıktan sonra, genel ve teknolojik liseye ya da meslek lisesine kayıt yaptırıyorlar. Bu eğitimlerini tamamladıklarında zorunlu eğitimin sonuna denk gelen 16 yaşlarını da doldurmuş oluyorlar. Mesleki liseler, öğrencilere verdiği iki yıllık eğitim süresince onları mesleki yeterlilik derecesine hazırlıyor ki, mezun olur olmaz iş bulabilsinler..

İsveç'te ilköğretim notu meslek seçimine etki ediyor

İsveç'te çocuklar 6-7 yaşlarında okula başlıyor. 9 yıllık zorunlu eğitim 3 aşamada tamamlanıyor. Ardından lise başlıyor. Bu okulların yanı sıra mesleki eğitim liseleri de var. Öğrencilerin 3 yıl sürecek lise eğitimine kabul edilmesi için 20 yaşından gün almamış olmaları gerekiyor. Liselerde 17 farklı meslek dalı bulunuyor. Bu dalların farklı puanları var ve bu puanı tutturmaktaki kriter ilköğretim notu. Notu düşük olduğu için istediği dala giremeyen öğrenciler 'yetişkinler eğitim okullarına' gidip tamamlayıcı dersler alabiliyorlar.

Çin'de zorunlu eğitim 9 yıl

Çin'de zorunlu eğitim süresi 6 yılı ilkokul, 3 yılı ortaokul olmak üzere 9 yıl. Bazı bölgelerde bu sistem 5+4+3 olarak değişiyor. İlkokulu bitiren bir öğrenci mesleki ortaokula gidebiliyor. Mesleki ortaokul veya mesleki liselere giden öğrenciler ise işgücü ihtiyacını karşılamak üzere eğitim görüyor ve istihdam ediliyorlar. Liseler genel ve mesleki olmak üzere ikiye ayrılıyor. Genel liseler öğrencileri daha çok ticarete ve memuriyete hazırlayan okullar olarak biliniyor. Ayrıca genel liseler, üniversitelere öğrenci yetiştirmeyi amaçlarken, beş yıl üzerine üç-dört yıl süren ortaokullar ise ara eleman yetiştirmeyi hedefliyor.

Almanya'da yönlendirme yapan bir sistem var

Almanya'da da zorunlu eğitim süresi 12 yıl. İlköğretim eyaletlere bağlı olarak 4-6 yıl olarak değişiyor. 16 eyaletin eğitim alanında özel sorumlulukları olduğundan ortaokul ve lise süreleri de yine buna bağlı olarak değişiyor. Orta öğrenim için 4 ayrı yapı mevcut. Öğrencilerin; yeteneklilere özel, orta düzeyde eğitim veren, mesleki eğitime hazırlayan veya her uygulamayı bünyesinde bulunduran bu yapılardan hangisine gideceğine, eğitimcilerin tavsiyesi doğrultusunda karar veriliyor. Mesleki eğitim öğrencilerine okullarına devam ederken bir şirket bünyesinde çalışmalarına imkân tanıyan staj sistemleri var.

Zaman