Kurumun paylaştığı rakamlarda özellikle e-kitap konusunda şaşırtıcı veriler yer alıyor.

Okuma alışkanlıkları tüm dünyada şekil değiştirirken Türkiye'deki yayıncılık endüstrisinin e-kitaba mesafeli duruşu devam ediyor. Pek çok yayınevi bunun farkında olmasa da yayıncılık endüstrisinde gittikçe daha da önem kazanan e-kitaba ilgi, ülkemizde sessiz bir yükselişe geçmiş durumda. Bu ilgiyi Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) geçtiğimiz hafta açıkladığı 2013'e ait Uluslararası Standart Kitap Numarası (ISBN) istatistikleri gayet iyi özetliyor. Zira kurumun paylaştığı rakamlarda özellikle e-kitap konusunda şaşırtıcı veriler var. 2013'te yayımlanan materyallerin sayısı 2012'ye göre yüzde 11,1 artarken, en yüksek artış, yüzde 537 ile elektronik kitaplarda gerçekleşmiş. Bu yeni rakamlar, e-kitapların kendi kitlesini yavaş yavaş artırdığının ve bu ilginin daha da yükseleceğinin açık bir göstergesi olarak da okunabilir.

Özellikle son yıllarda, kitap çeşitliliğinin azlığı, bunun yanı sıra e-kitap cihazlarının yüksek fiyatlara satılıyor olması ülkemizde bu alana getirilen en büyük eleştiriler arasında yer alıyordu. Fakat ülkemizde Yapı Kredi, Timaş, Can, Kaynak Kültür, Doğan, İş Bankası, Şahdamar, Ötüken, Notos, Kırmızı Kedi, Nil, Sel, Işık ve Altın gibi yayınevlerinden yayımlanan pek çok e-kitaba erişmek mümkün. Öyle ki, online kitap satış sitesi İdefix'te yaklaşık 10.400 e-kitap okurunu bekliyor. E-kitaplar kişisel bilgisayarlardan, tabletlerden ve akıllı telefon uygulamalarından da okunabilirken müstakil e-kitap okuyucularının fiyatları 180-900 TL arasında değişiyor. Hem kitap çeşitliliği hem de e-kitap cihazlarının dudak uçuklatan rakamları geride bırakmış olması, bu yükselen ilgiyi biraz açıklar nitelikte.

E-kitaplara uygulanan vergi de yayıncıların dikkat çektiği eleştiriler arasındaydı. Bu sorun kısmen çözülmüş durumda, zira elektronik kitap ve benzeri yayınların elektronik ortamda satışında uygulanan KDV oranı, 1 Aralık'ta yüzde 18'den 8'e düşürüldü. Basılı kitap ile e-kitabın vergi oranını eşitleyen bu indirim, yayıncıların uzun süredir beklediği bir gelişmeydi. Küçük bir hatırlatma yaparsak, Avrupa'nın pek çok ülkesinde e-kitaplardaki vergi oranı yüzde 3,5 ile yüzde 7 arasında değişiyor, basılı kitaplar ise vergiden muaf tutuluyor. Bu rakamlar göz önünde bulundurulduğunda e-kitaplara uygulanan vergi açısından alınması gereken epey bir mesafemiz var.

YAYINEVLERİ DEĞİŞİME HAZIR OLMALI

Yayıncılık endüstrisinde pazar payını gün geçtikçe artıran e-kitap konusunda bir başka eleştiri ise yüksek fiyatlar. Pazarı daha genişletmek için dünyanın önemli yayıncılarından Hachette Book Group, HarperCollins, Macmillan ve Simon&Schuster geçtiğimiz şubat ayında Kanada'da ortak bir anlaşma imzalayarak, elektronik kitaplarda % 20 oranında bir indirim kararı almıştı. Ülkemizde ise e-kitapların fiyat politikasını yayınevleri kendisi belirliyor ve herhangi ortak bir karardan söz etmek mümkün değil. E-kitaptan sonra ‘yükselen' bir pazar olan sesli kitaplar da ülkemizde henüz ciddi manada keşfedilmiş değil, fakat geçtiğimiz ocak ayında Türkiye'nin ilk sesli kitap dükkânı ‘Seslenen Kitap' (www.seslenenkitap.com) kapılarını açmıştı. Bu alanda önümüzdeki günlerde biraz daha hareketleneceğe benziyor. Türkiye İstatistik Kurumu'nun, geçtiğimiz yıla ait paylaştığı rakamlar e-kitaba okurların artan ilgisini gösterirken, özellikle bu alana henüz girmemiş yayıncılar için de önemli bir uyarı niteliğinde. Zira, yayıncılık sektörünün gün geçtikçe yeni sürprizler sunduğu e-kitap pazarının büyümesine kulak tıkamanın mümkün olmadığı açıkça görülmüş oldu.

Zaman