Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) İzmir Bölge Müdürlüğünün çalışmasından derlenen bilgilere göre İzmir, İzmir'de üniversiteli işsizlerin oranı, Türkiye genelinden fazla çıktı.

2008 yılında ülke genelinde yüzde 13,9 olan işsiz üniversite mezunlarının toplam işsizlere oranı, İzmir'de 18,6 olarak belirlendi. Yani kentteki üniversiteli işsizlerin oranı, ülke genelinin 4,7 puan üzerinde tespit edildi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) İzmir Bölge Müdürlüğünün çalışmasından derlediği bilgilere göre, İzmir'de 15 yaş üstü iş gücü sayısı 2007 yılında 1 milyon 344 bin, 2008 yılında 1 milyon 327 bin kişi olarak kaydedildi.

Kentte istihdam edilenlerin sayısı 2007 yılında 1 milyon 202 bin, 2008 yılında 1 milyon 171 bin, iş gücüne katılma oranı 2007'de yüzde 46,4, 2008'de yüzde 45,2, istihdam oranı 2007'de yüzde 41,5, 2008'de yüzde 39,9 oldu.

İş gücüne dahil olmayan nüfus 2007'de 1 milyon 554 bin, 2008 yılında 1 milyon 610 bin olarak kaydedilirken, 2007'de 142 bin olan İzmirli işsiz sayısı, 2008'de 156 bine ulaştı.

Kentteki işsizlik oranı, bazen aradaki fark azalsa da yıllardır Türkiye'den hızlı bir şekilde arttı. 2007'de kentteki işsizlik oranı yüzde 10,5 iken 2008'de yüzde 11,8'e yükseldi. Türkiye genelinde bu oran 2007'de yüzde 10,3'ten 2008'de yüzde 11'e çıktı.

Verilerdeki çarpıcı bir gösterge, kentteki işsizlik oranlarının 2008 yılı öncesinde her yıl düşmesi oldu. 2004'te yüzde 15,7 olan bu oran, 2005'te yüzde 13,9'a, 2006'de yüzde 12'ye, 2007'de yüzde 10,5'e indi. 2008'de artan işsizlik oranının, henüz kesinleşmiş veriler açıklanmamış olsa da ekonomik krizin yoğun olarak yaşandığı 2009 yılında da yükseldiği tahmin ediliyor.

Türkiye genelindeyse işsizlik oranı 2004'ten 2008'e yüzde 10,2 ile yüzde 11 arasında gerçekleşerek, birbirine yakın oranlarda bir seyir izledi.

EMEKLİLERİN ORANI HER YIL ARTIYOR

İş gücüne dahil olmayanların nedenine gelince, en büyük grubu yüzde 50,6 gibi büyük bir oranla ''ev işleriyle meşgul'' kategorisine girenler oluşturdu. Bunu yüzde 24,5 ile emekli olanlar takip etti. Sonra sırasıyla yüzde 15,1 ile eğitim/öğretim, yüzde 5,7 çalışamaz halde olanlar, son olarak da iş aramayıp çalışmaya hazır olanlar ve mevsimlik çalışanlar izledi.

Kentte yıllar içinde emeklilerin sayısındaki artış dikkati çekti. 2004'te yüzde 18,8 olan emeklilerin oranı 2008'e gelindiğinde 5,7 puan artarak yüzde 24,5'e ulaştı.

ÇALIŞANLARIN BÜYÜK ÇOĞUNLUĞU HİZMET SEKTÖRÜNDE

İş gücü verilerinde İzmir ile Türkiye geneline ilişkin bir başka farklılık, istihdam edilenlerin iktisadi faaliyet kollarında ortaya çıktı. Kentte hizmet sektöründe çalışanların oranı yüzde 61 olurken, ülke genelinde bu oran yüzde 49,5 oldu.

Türkiye genelinde yüzde 26,8 olan sanayide çalışanların oranı İzmir'de yüzde 31,5 olarak saptandı.

Tarımda çalışanlar ise İzmir'de yüzde 7,5 olarak tespit edildi. Bu oran ülke genelinde yüzde 23,7 olmuştu.

2004'ten 2008'e kentte tarım ve sanayi sektöründe çalışanların sayısında azalma yaşandı. 2004 yılında sanayi çalışanı yüzde 36,9, tarımda çalışanların oranı yüzde 10,8 olarak belirlenmişti. Hizmet sektöründe çalışan sayılarına bakıldığındaysa yüzde 52,3 olan 2008 yılı oranı, her yıl artarak 2008'de yüzde 61 gibi büyük bir orana ulaştı.

İstihdam edilenlerin işteki durumuna gelince, İzmir'de 2007 yılında yüzde 72,6 olan ''ücretli, maaşlı ve yevmiyeli'' çalışanların oranı, 2008'de yüzde 75,6'ya çıktı. Türkiye genelinde bu oran yüzde 60,4'ten yüzde 61'e yükselmişti.

İşveren ve kendi hesabına çalışanların oranıysa kentte yüzde 20,1 olarak saptanırken, ülke genelinde yüzde 26,3 olmuştu. Ücretsiz aile işçisi sayısıysa İzmir'de yüzde 4,4 şeklinde tespit edildi. Bu oran Türkiye genelinde yüzde 12,7 çıkmıştı.

ÜNİVERSİTELİ İŞSİZLERİN ORANI

İzmir'de yüksek öğrenimini tamamlamış işgücünün toplam işgücüne oranı 2007 yılında yüzde 19,7 iken, 2008'de yüzde 23,4'e çıktı. Türkiye genelinde bu oran yüzde 13,8'den yüzde 14,7'ye yükselmişti. Yani kentteki üniversiteli işgücü oranı ülke genelinden 8,7 puan daha yüksek saptandı.

Kentte genel lise altı eğitimli işgücü oranı yüzde 50,6, mesleki ya da teknik lise mezunu oranı yüzde 12,3, genel lise oranı yüzde 12,4, okuma yazma bilmeyen iş gücü oranı ise yüzde 1,4 oldu. Ülke genelinde okuma yazma bilmeyen işgücü oranı yüzde 4,3 olarak belirlenmişti.

Eğitim durumuna göre işsizlerin profiline bakıldığındaysa, lise altı eğitimliler hem ülke genelinde, hem de İzmir'de en büyük çoğunluğu oluşturdu. Bu grubun oranı 2007'den 2008'e geçişte İzmir'de yüzde 53,5'ten yüzde 52,6'ya inerken, ülke genelinde yüzde 56,2'den yüzde 57,7'ye yükseldi.

Üniversiteli işsizlerin oranıysa İzmir'de, Türkiye genelinden fazla çıktı. 2007'de yüzde 18,3, 2008'de yüzde 18,6 olarak belirlenen İzmirli işsiz üniversite mezunlarının oranı, ülke genelinde 2007'de yüzde 13,1, 2008'de yüzde 13,9 olmuştu. Yani, kentteki üniversiteli işsiz oranı ülke genelinden 4,7 puan fazla artış kaydetti.

''KAYIT DIŞI'' İSTİHDAM DAHA AZ

İzmir'de sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı olmayan istihdam oranı, ülke genelinden az çıktı. Kentteki oran yüzde 27,8 iken, Türkiye genelinde kayıtlı olmayan istihdam oranı yüzde 43,5 oldu.

En az ''kayıt dışı'' oranı yüzde 18,3 ile hizmet sektöründe görüldü. Tarımdaysa herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı olmadan çalışanların oranı yüzde 76,1 olarak saptandı. Bu oran sanayide yüzde 23, ticarette yüzde 31 olarak belirlendi.

2008 yılı iş gücüne katılma oranınında İzmir yüzde 45,2 ile Türkiye sıralamasında 48, istihdam oranında yüzde 39,9 ile 51, işsizlik oranındaysa yüzde 11,8 ile 25. sırada yer almıştı.

2006 yılı verilerine göre, kişi başına Gayri Safi Katma Değer ise İzmir'de 12 bin 99 lira olmuş ve kent İstanbul, Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova, Bursa, Eşkişehir, Bilecik, Ankara, Tekirdağ, Edirne ve Kırklareli'nin ardından 14. sırada yer almıştı.
Haber 7