Bardakçı, Habertürk'teki köşesinde Enver Paşa'yı Turancı gösterenleri de eleştirdi.

Yazısı şöyle:

Zamâne İttihadçılarına göre Enver Paşa su katılmamış bir Turancı idi!

Enver Paşa’nın sürgündeki son senelerine ait bütün yazışmaları elinden geçmiş ve hepsini yayınlamış bir kişi olarak söylüyorum: Paşa hayalperestti, romantikti ama “Orta Asya’ya Turan’ı kurmak için gidiyorum” gibisinden bir söz etmemişti ve daha da önemlisi, Turancı falan değil, İslâmcıydı!

Hayali bir “Turan Devleti” değil, bir “intikam hareketi” başlatarak İngiltere’nin emperyalist gücüne son vermek ve Orta Asya’dan Hindistan’a, hattâ Türkiye’ye uzanacak bir “İslâm İmparatorluğu” teşkil etmekti. Bu imparatorluğu temelinde İslâm’ı ortak değer kabul eden bir federasyon düşüncesi bulunacaktı.

Enver Paşa, resmî yazışmalarında ve tamamı binlerce sayfa tutan özel mektuplarında Turan hayalinden bir defa olsun bahsetmez. Yazdıklarında “Turan “ sözü gerçi birkaç yerde geçer ama kasdettiği “Turan” mâlûm ideoloji değil, İran’ın 20. asrın başında bu isimle adlandırılan doğusu ve Orta Asya’daki Türk bölgeleridir. “Turan’a gidiyorum” demek “Turan İmparatorluğu kurmaya gidiyorum” değil, “Orta Asya’ya gidiyorum” demektir.

Paşa’nın Birinci Dünya Savaşı sonrasındaki mecburî sürgünü sırasında kaleme aldığı mektuplarında geçen şu ifadeler de, düşüncesinin “Turan” değil “İslâm Devleti” olduğunu açık şekilde aksettirmektedir:

“...İngilizler dişleri sökülmüş yılan gibi sürünürken İslâm kazanacak. ...İngilizler’e karşı açtığım İslâm ihtilâl bayrağının altında bütün Müslüman memleketleri toplayarak İngiliz aleyhinde çalışacaklarla, yani Bolşeviklerle birlikte mücadeleye devam fikrinden gittikçe hoşlanıyorum. İnşaallah bu da hem Müslümanlar’a hem memleketimize çare olacaktır. ...Muvaffak olursak Türkiye, İran, Afganistan birliği vücut bulmuş olur. Bu suretle kuvvetli bir İslâm kitlesi hem İngilizler’e büyük bir darbe vurur, hem de Avrupa’nın altolması için Bolşevikler’in serbest kalmasına vesile olur. İnşaallah bunun hayata geçtiğini görerek seviniriz. ...Böyle sürüne sürüne, toprak odalarda duman içinde, maddeten ve senden uzak mânen, yalnız İslâmları kurtarmak teşebbüsüyle yaşıyorum”.

Paşa’nın bütün hatâlarına rağmen, o günün şartlarından Turan hayâline dalmayacak derecede haberdar bulunduğundan emin olun!

Enver Paşa ve Said Nursi dostluğunun tarihçesi

Enver Paşa'nın, Said Nursi'ye verdiği devlet madalyası

Enver Paşa askerlere el yazması Cevşen dağıtmış