Sağlık ve Çevre Birliği HEAL (Health and Environment Alliance) tarafından 4 Şubat Dünya Kanser Günü yayınlanan "Türkiye'de Kronik Kömür Kirliliği:Kömürün Sağlık Yükü ve Kömür Bağımlılığını Sonlandırmak" başlıklı rapora göre, Türkiye'de işletmede olan 28 kömür santrali 26 bin 500 çocuk bronşit vakası, 3 bin erken doğum, 3 bin 230 yetişkin bronşit vakası, 11 milyon 300 bin hasta geçirilen gün ve hastalıklar nedeniyle 1,4 milyon iş günü kaybına yol açtı.

Türkiye'nin 2019'da 201 milyar lira olan sağlık harcamalarının yüzde 27'sini oluşturan 53,6 milyar lira, kömür kaynaklı sağlık sorunlarına harcandı. Santrallerin yarattığı hava kirliliğinin, Türkiye ve 70'ten fazla ülkeye toplam maliyeti ise 99 milyar lira olarak hesaplandı.

Öte yandan, hesaplamalara göre Türkiye'de söz konusu santraller 2019'da yaklaşık 5 bin erken ölüme, bir başka ifadeyle günde ortalama 13 kişinin kömürün yarattığı hava kirliliğiyle hayatını kaybetmesine neden oldu.

Raporda, kömür santrali kaynaklı hava kirliğinin etkilerinin azaltılması için mevcut ve eskimiş santrallerin kapatılması ve yenilerinin inşa edilmemesi, sürdürülebilir ve yenilenebilir enerji kullanımının artırılması, enerji tasarrufu yapılması, sağlık ve çevre etki değerlendirmeleriyle bilinçli enerji seçimleri yapılması ve Paris İklim Anlaşması'nın onaylanarak iddialı hedefler belirlenmesi öneriliyor.

HEAL Türkiye Sağlık ve Enerji Politikaları Kıdemli Danışmanı ve raporun başyazarı Funda Gacal, Türkiye'de yaklaşık 19 bin megavatlık kömür kurulu gücü olduğunu ve buna ek olarak 33 bin megavatlık 30 yeni kömürlü termik santral projesi bulunduğunu belirterek, "Bu santrallerin ortalama ömrü en az 40 yıl. Bu nedenle, her bir yeni kömürlü termik santral yıllar boyunca insan sağlığına zarar veren bu emisyonlarda kilitlenmeye yol açacak. Bu durum, diğer sektörlerin hava kirletici emisyonları azaltma çabalarını da boşa çıkarır." ifadelerini kullandı.

Gacal, hava kirliliğine yol açan kömürlü termik santrallerin bazılarının filtreli olduğunu tespit ettiklerini ama en iyi filtre sistemlerinin dahi bacalardan yayılan hava kirleticilerini yalnızca bir noktaya kadar azaltabildikleri için kronik hava kirliliğine çözüm olmadığını sözlerine ekledi.

AA