MAÜ Yaşayan Diller Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Kadri Yıldırım, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Kürdoloji'nin kapsamına başta dil, din, lehçe, edebiyat, folklor, tarih, coğrafya, antropolojiolmak üzere Kürtlerle ilgili her türlü çalışma ve araştırmanın girdiğini belirterek, hiçbir akademik çalışma ve araştırmanın zengin bir kütüphane olmaksızın devam edemeyeceğini söyledi.
Bu kapsamda birtakım somut adımlar atıldığını ifade eden Yıldırım " Bu adımlardan bir tanesi yurt dışında ve yurt içinde değişik araştırma enstitülerinde bulunan Kürdoloji arşivlerini, şu anda kurmakta olduğumuz Artuklu Üniversitesi Kürdoloji Kütüphanesi'ne transfer etmektir" dedi.

Jaba'nın arşivi 30 bin dolara satın alındı

Rusya'nın Saint Petersburg kentinde bir dönem Rusya'nın Erzurum Konsolosuluğu da yapmış, Alexander Jaba'nın Kürdoloji arşivini satın alarak üniversite bünyesine kazandırdıklarını belirten Yıldırım, şöyle konuştu:

"Bu doğrultuda 2 ay önce Rusya'ya bir seyahat düzenledik. Saint Petersburg kentinde 18. ve 19. yüzyıla ait Alexander Jaba'nın yüzlerce Kürtçe el yazmasından oluşan Kürdoloji arşivi üzerine yetkililer ile protokol imzaladık. 30 bin dolar karşılığında, bugünlerde arşivi teslim alacağız.Diğeri ise Vladimir Feodoroviç Minorski'ninarşivi.Çoğunluğu Arapça ve Farsça harfler ile yazılmış Kürtçe el yazmalarından oluştuğu için ve orada bu tasnifi yapabilecek bir kadro olmadığından tasnif işini bize teklif ettiler.Biz de yakında Saint Petersburg'a giderek Minorski'nin arşivini tasnifleyeceğiz. En kısa sürede tıpkı Jaba'nın arşivinde olduğu gibi üniversitemize transferini sağlayacağız."

Yıldırım, ayrıca Berlin'de ve başka ülkelerde bulunan Kürdoloji arşivlerini transfer etmenin yollarını da arayacaklarını kaydetti.

Yurt içinde bulunan arşivler

Başta Konya ve İstanbul olmak üzere çeşitli şehirlerde milli ve ihtisas kütüphanelerinde değişik alanlara ilişkin yüzlerce Kürtçe el yazması ve Kürdoloji vesikalarının bulunduğunu bildiren Yıldırım, şöyle konuştu:

"Yurt içinde de henüz gün yüzüne çıkmamış olan binlerce Kürtçe el yazmaları var. Bunların bir kısmı İstanbul Milli ve İhtisas Kütüphanesi'ndebir kısmı Konya Milli ve İhtisas Kütüphanesi'nde bir kısmı da ülkemizin değişik illerindeki milli ve ihtisas kütüphanelerinde bulunmaktadır. Bizim yüksek lisans öğrencilerimiz de dahil olmak üzere bazı araştırmacılar kendi şahsi gayret ve çalışmalarıyla bunlardan bir kısmını gün ışığına çıkarmışlarsa da bunlar denizden bir damla bile sayılmaz. Onun için bu kütüphanelerle kurumsal bir irtibat kurduk. En yakın zamanda bu eserleri Kürdoloji kütüphanemize bir şekilde nakledilmesini sağlayacağız."

Yıldırım, oluşturacakları kütüphaneye zenginlik kazandırmak amacıyla Kürdoloji kitaplarının bulunduğu çeşitli ülkelerin eğitim ve kültür bakanlıkları ile şahsi kütüphaneleri olan yazar ve araştırmacılarla da irtibat kurduklarını söyledi.

Satın almanın yanı sıra ellerinde arşiv belge veya vesika bulunanlardan bağış beklediklerini ifade eden Yıldırım, Kuzey Irak Bölgesel Kürt Hükümeti'nin eski Kültür Bakanı Felakedin Kakayi'nin bin 200 tane Kürdoloji kitabını kendi şoförüyle gönderdiğini anlattı.

Yıldırım, aynı şekilde Irak Bölgesel Kürt Hükümeti Eğitim Bakanı İsmet Halid'in de hem kendi bakanlığına bağlı ilk, orta ve liselerin, hem de üniversitelerin bütün sınıflarında okutulan ders kitaplarını gönderdiğini belirterek, "Bundan sonraki süreçte satın alma yolu ile bu Kürdoloji kütüphanesini zenginleştirmek olacak. Biz şimdiden toplu listeler sipariş yoluyla gerçekleştirdik. Toplu alımların yanında eldenalış ve satışlar bağlamında da ilgililerin bizimle irtibata geçmelerini bekliyoruz" diye konuştu.

Çözüm Süreci

Türkiye'nin çözüm süreci ile bir takım olumlu gelişmelerin yaşandığını, bunların başında Kürtçe eğitim dili olan özel üniversitelerin kurulması olduğunu söyledi.

Güzel gelişmelerin yaşandığı süreçte, zengin bir Kürdoloji kütüphanesine ihtiyaç duyulduğunu belirten Yıldırım, sözlerini şöyle tamamladı:

"Ülkemiz bir barış sürecine girdi. Bu barış sürecinin olumlu atmosferi herkes üzerinde kendini hissettirmiş durumda. Bugünlerde birtakım özel üniversiteler kuruluyor. Ve bu özel üniversitelere kendi bünyelerinde başta Kürtçe olmak üzere iki yada üç dilli eğitim yapacaklar. Bunlar kendi lokal kütüphanelerini kuruncaya kadar böyle bir merkezi kütüphanenin varlığı, onların lokal kütüphanelerini besleme bakımından önem taşıyor. Özel üniversitelerin yanında özel ilköğretim, ortaokul ve liseler de kurulacak ve bunlar da Kürt dili ve kültürüne yer verilmesi gündemde.Bütün bunları bir araya getirdiğimizde hem Kürdoloji'nin eğitimi ve öğretimi için hem de Kürdoloji'nin araştırmaları için çok ciddi bir merkezi kütüphaneye ihtiyaç duyulur. Her türlü Kürdoloji çalışmasına eğitim, öğretim ve araştırmasına hitap eden resmi ve merkezi bir Kürdoloji kütüphanesi henüz yok. Biz bir ilki gerçekleştireceğiz. Böyle bir kütüphane resmi olarak yok. Çalışıp çabalayıp dünyanın gözdesi olan bir kütüphane olmasına gayret edeceğiz. Kütüphaneyi bu yılın sonuna yetiştirmeyi hedefliyoruz."

AA