İsrail, Türkiye'den Göksu nehrini istiyor

İsrail, Türkiye'den Göksu nehrini istiyor

Türkiye'den su ihtiyacını karşılamak için daha önce Manavgat suyunu isteyen İsrail şimdi de Göksu'ya talip oldu.

İsrail, bu sefer farklı bir istekle Türkiye'nin kapısını çaldı. Yıllarca Manavgat Suyu'na talip olan ancak 2006 yılında ekonomik gerekçelerle vazgeçtiği içme suyu ithalatı için şimdi yeniden Türkiye'ye başvuran İsrail, bu defa farklı bir proje ile geldi.

DENİZ ALTINDAN HAT KURACAKMIŞ

İsrail'in Yediot Aharonot gazetesinde yer alan habere göre, iki ülke arasındaki diplomatik gerginliğe rağmen, İsrail'in Türkiye'den su ithal etmek istediğini ve bunun için Türk yetkililere başvuruda bulunduğunu yazdı. Manavgat suyunun tankerlerle İsrail'e satışı konusunda yıllardır sürdürülen görüşmelerin başarısızlıkla sonuçlanması üzerine İsrail, Manavgat yerine başka bir proje ile Türkiye'nin karşısına çıkmıştı. İsrail, şimdi de Göksu Nehri sularının deniz altından kurulacak hatla ülkesine aktarılmasını istiyor.

Son dönemde Türkiye ile ilişkilerinde kriz diplomasisi yürüten İsrail, bu sefer farklı bir istekle Türkiye'nin kapısını çaldı. Yıllarca Manavgat Suyu'na talip olan ancak 2006 yılında ekonomik gerekçelerle vazgeçtiği içme suyu ithalatı için şimdi yeniden Türkiye'ye başvuran İsrail, bu defa farklı bir proje ile geldi. Bölgede stratejik işbirliği içinde olduğu Türkiye'nin kaynaklarından vazgeçemeyen İsrail, artan su ihtiyacını Türkiye'den karşılamak istiyor. AKP hükümeti döneminde 2004 yılında Manavgat Suyu için ön anlaşma imzalanmış ancak, metreküp başına maliyeti 1 doları geçtiği için karşılıklı feshedilmişti. İsrail'in Yediot Aharonot gazetesinde yer alan habere göre, iki ülke arasındaki diplomatik gerginliğe rağmen, İsrail'in Türkiye'den su ithal etmek istediğini ve bunun için Türk yetkililere başvuruda bulunduğunu yazdı. Gazete, 2002 yılından beri bekletilen Türkiye'den su ihracı konusunun şimdi yeniden ele alındığını belirterek, İsrail'in Türkiye'nin Akdeniz'e dökülen su kaynaklarını ithal etmek istediğini bildirdi.

NEDEN VAZGEÇİLMEDİ?

Ülkesindeki su ihtiyacını kendi kaynaklarından karşılayamayan İsrail, 1987 yılında Turgut Özal döneminde Manavgat Çayı'nın suyuna talip oldu. O dönemde Barış Suyu Projesi olarak sunulan projede, toplam 147 milyon dolar harcanarak tesisler hazır hale getirildi. 8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın 'Barış Suyu Projesi' diye gündeme getirdiği, Süleyman Demirel'in temelini attığı Manavgat Suyu Projesi, 1998'de Mesut Yılmaz tarafından hizmete açıldı. KKTC, Yunanistan, İsrail, Libya, Malta, Tunus ve Cezayir gibi su ihtiyacı çeken ülkelere su satılması için yapıldığı öne sürülen suya sadece İsrail talip oldu. İki ülke arasındaki pazarlıklar, 1999 yılından 2004 yılına kadar sürdü. AKP hükümetine rağmen anlaşma 4 Mart 2004 tarihinde Telaviv'de sessiz sedasız imzalandı. Kamuoyundan gizlenen anlaşmaya, Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Uğur Ziyal ve İsrail Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Yoav Boran imza attı. Ancak İsrail, Manavgat'tan taşınacak suyun metreküp maliyetinin "bir dolar"ı aşması nedeniyle anlaşmadan vazgeçti. 30 Ocak 2006 tarihinde Türkiye-İsrail Ortak Su Grubu toplantısında da, proje bir kez daha görüşüldü ve ortak kararla projenin iptali benimsendi. Anlaşmaya göre, İsrail, Türkiye'den 20 yıl boyunca 50 milyon metreküp su alacaktı.

YENİ HEDEF GÖKSU

Manavgat suyunun tankerlerle İsrail'e satışı konusunda yıllardır sürdürülen görüşmeler başarısızlıkla sonuçlanması üzerine İsrail, Manavgat yerine başka bir proje ile Türkiye'nin karşısına çıktı. İsrail, Göksu Nehri sularının deniz altından kurulacak hatla ülkesine aktarılması önerdi. Su ihtiyacı artarak devam eden İsrail, maliyeti yüksek olan tankerle sutaşıma yerine, Akdeniz'in altına boru hattı döşenerek su taşınması projesini gündeme getirdi. Başlangıç noktası olarak Göksu Nehri'ni seçen İsrail, bu hatla 300 milyon metreküp su talebinden bulundu.
Dünya Bülteni