1960 darbesi demokrasiye geçişin sancıları sürerken yaşandı.
İşte Fotoğraflar ile Adnan Menderes'in son anları...
Adnan Menderes'in Son Fotoğrafları, siyasi hayatı, bilinmeyenleri ve son sözü bu galeride
119
219
1. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı’yla yoğrulan Adnan Menderes, Serbest Cumhuriyet Fırkası ile siyasete girdi. 62 yıllık hayat macerası, DP iktidarının 10. yılında Yassıada’da son buldu.
319
Menderes'in kariyerinin dönüm noktası ise düşen bir uçaktan sağ kurtulması idi.
419
1960′taki 27 Mayıs ihtilâlinden sonra 14 Ekim günü kurulan “Yüksek Adalet Divanı” isimli özel mahkeme 9 ay 20 gün sonra, 1961′in 15 Eylül’ünde kararlarını açıklamış, devrik Demokrat Parti’nin 15 yöneticisini idama mahkûm etmişti.
519
Ankara’da iktidarı elinde bulunduran Milli Birlik Komitesi bu 15 idamın 12’sini ömür boyu hapse çevirecek ve üçünü, Başbakan Adnan Menderes, Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ile Maliye Bakanı Hasan Polatkan’ın cezalarını onaylayacaktı.
619
Adnan Menderes'e hangi asılsız suçlamalar yöneltildi? - Bebek Davası: Doktorunu, sanatçı Ayhan Aydan'dan doğan gayri meşru çocuğunu öldürmeye azmettirmekle suçlandı. Örtülü Ödenek Davası: Örtülü ödenek paralarını zimmetine geçirmekten yargılandı. 6-7 Eylül Olayları: 6-7 Eylül Olayları'na önceden haberi olduğu halde olarak müdahele etmemek.
719
Menderesin ilk icraatı neydi? - Adnan Menderes'in 10 yıllık başbakanlık döneminde Türk iç ve dış politikasında büyük değişimler oldu. 1. Menderes Hükümetinin ilk icraatı fazla masraf olduğu gerekçesiyle devlete ait otomobilleri satmak oldu.
819
Menderes döneminde, paralara mevcut cumhurbaşkanının resminin basılması uygulamasını kaldırılmıştı.
919
Menderes’in sağ çıktığı inanılmaz kaza neydi?- 17 Şubat 1959'da Kıbrıs konusunda Yunanistan'la imzalanan ikili antlaşmanın ardından üçlü görüşmeler için Birleşik Krallık'a giden Menderes'in uçağı Londra Gatwick Havalimanı yakınlarında alçalırken düşüp paramparça oldu. Ancak Menderes kazadan yara almadan kurtuldu.
1019
1119
Çımbarcı, “İsmet İnönü`nün tahrikleri ihtilalde etkili oldu `İsmet İnönü amansız bir muhalefet yürütüyordu. Bizi her yerde irtica ve rejim düşmanlığı ile suçluyordu. Oysa hiçbirimizin ne cumhuriyetle ne de laiklikle ilgili en ufak bir sorunu vardı” diyor. Çımbarcı, 7 Ocak 1946`da kurulan Demokrat Parti`nin 14 yıl boyunca kadın kolları başkanlığını yapmıştı.
1219
Menderes’e idamından dört saat önce neden prostat muayenesi yapıldı? - Menderes’in idamına saatler kala, onu aşağılamak için doktorlar prostat muayenesinin gerekli olduğunu söylediler. 17 Eylül 1961'in sabahında saat onu beş geçe Menderes'le doktorlar arasında bir tartışma çıktı.
1319
Menderes bu aşağılanmayı Kabul etmedi. Ancak Ord. Prof. Sedat Tavat "Prostat muayenesi yapmayı unutmuşuz!" diyerek adeta eski başbakanla dalga geçti. Odada bulunan komutan da bu aşağılamaya ortak olarak Menderes’e “Utanmayın, utanmayın” diye sesleniyordu.
1419
Menderes "İstirham ediyorum, yapmayın" dedi defalarca. Ancak darbeciler aldıkları emirler gereği Menderes’i son anına kadar utandırmaya devam ettiler ve prostat muayenesi yapıldı.
1519
Menderes hücresinde bir asker tarafından tokatlandı mı? - Celal Bayar ve Adnan Menderes’in hücreleri yan yana bulunuyordu. Menderes, Bayar’ın avukatını görünce “Beyefendi, benim avukatım nerede?” diye sordu. Menderes’in avukatla görüştüğünü gören nöbetçi asker “Gir hücrene” diyerek Menderes’i tokatladı. İdam edilen Dışişleri eski Bakanı Fatin Rüştü Zorlu da Yassıada’da dövülenler arasındaydı: Nöbetçi üsteğmen kendisi ile tartışan Zorlu’yu yumruklayarak gözünü morartmıştı.
1619
Adnan Menderes neden intihar etmeye kakıştı? - Adnan Menderes mahkeme kararının açıklanmasından önce aylar boyunca biriktirdiği uyku haplarını içerek intihar teşebbüsünde bulunmuş ve idam, tedavi edilene kadar ertelenmişti.
1719
Hangi devlet başkanları Menderes’in idamını durdurma çağrısı yaptı? - Amerika Birleşik Devletleri başkanı Kennedy, Fransa cumhurbaşkanı Charles De Gaulle, Birleşik Krallık Kraliçesi II. Elizabeth, Almanya Başbakanı Konrad Adenauer, Pakistan devlet başkanı Muhammed Eyüb Han, ve İran şahı Muhammed Rıza Pehlevi, idamların durdurulması için Cemal Gürsel başkanlığındaki Milli Birlik Komitesi'ne defalarca çağrıda bulundular.
1819
Menderes günün hangi vaktinde idam edildi? - Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan 16 Eylül 1961 tarihinde ve adet olduğu üzere sabaha karşı, o gün başarısız bir intihar teşebbüsünde bulunan Adnan Menderes ise İmralı Adası'nda 17 Eylül 1961'de sağlık muayenesini yapan doktor heyetinden sağlam raporu alındıktan sonra alelacele öğlen 13:21'de idam edildi.
1919
Menderesin son sözü ne oldu? - “Hayata veda etmek üzere olduğum şu anda devletim ve milletime ebedi saadetler dilerim. Bu anda karımı ve çocuklarımı şefkatle anıyorum..."