Tunus'da güneşin altında pişen tuz göllerinde, İspanya'nın çok asitli Rio Tinto nehrinde, ya da okyanusların kilometrelerce derinlerinde muazzam bir hayat var.

Son yıllarda araştırmacılar, gelişmiş denizaltılarla güneşin ışıklarının ulaşmadığı derin suları keşfe koyuldu ve deniz dibindeki hidrotermal bacaların etrafındaki uç yaşamlara şahitlik etti. Bu bacalar,  sıcaklığı 400 dereceye varabilen, toksik madde dolu suların çıktığı deniz “volkanları”. İlk defa 1977 yılında keşfedildiler. O günden bu yana da, birçok hidrotermal baca ve yüzlerce yeni tür keşfedildi. Dev midyeler, beyaz yengeçler, kırmızı uçlu dev solucanlar, kükürt havuzlarının kenarında yaşayan balıklar... Tüm bunlar ve dahası bacaların çevresinde yaşıyor.

2012 yılında, Karayipler'de 5 kilometre derinlikte bulunan bacaların su sıcaklığının 450 dereceden fazla olabileceği, buna rağmen bacaların çevresinin canlılarla dolu olduğu açıklandı. Bu canlıların arasında, sırtında ışık algılayan organı olan yeni bir karides türü de bulunuyor. Araştırma ekibinden Dr. Jon Copley, karideslerin gözümüzle ya da kamerayla göremeyeceğimiz kadar zayıf olan baca parıltısını kullanarak çevrede hareket ettiği kanısında.

Kimyasalları enerjiye çeviren mikroorganizmalar

Güneş ışığının olmadığı bu ortamda, besin zincirinin en altında bacalardan çıkan kimyasalları enerjiye dönüştürerek yaşayan, “sıcak seven” mikroorganizmalar var. Aslına bakarsanız, radyasyonla yaşayan canlılar bile var. Eylül ayında North Carolina Eyalet Üniversitesi'nden yapılan açıklamaya göre, Vezüv Yanardağı'nın yakınındaki sıcak su kaynağında yaşayan tek hücreli bir organizma uranyumdan enerji sağlıyor. Güney Afrika'daki madenlerde, üç kilometreden fazla yerin altına inerek örnekler toplayan Prof. Tullis Onstott'in araştırma ekibi de ilginç sonuçlar elde etti. Onstott, yerin altında yaşayan bazı mikroorganizmaların yaşamaları için yalnızca radyasyon, su ve kaya gerektiğini söylüyor. “ Işık, besin ya da yeryüzünden herhangi bir şey gerekmiyor.” diyor bilim adamı.

Zaman