Bir rivayette anlatıldığına göre,

"Kişi kabre girdiği zaman, namaz, oruç gibi salih amelleri onun etrafını sararlar. Melek (Nekir-Münker melekleri) geldiğinde bir taraftan onun namazı bir taraftan orucu sahibini müdafaa eder. Nihayet melek onu oturtur ve Hz. Muhammed’in kim olduğunu sorar. O da onun hak peygamber olduğunu anlatır…” (bk. İbn Hanbel, 6/352; Kenzu’l-Ummal, h.no: 42506)

- Hafız Heysemi, İbn Hanbel’in bu rivayetinin sahih olduğunu belirtmiştir. (bk. Mecmau’z-Zevaid, h. no:4268)

- Hakim-i Tirmizi’nin “Nevadiru’l-usul” adlı eserinde; kabirde, mahşerde, zebanilerin elinde, mizanda, sırat köprüsünde kişinin namaz, oruç, zikir, hac, umre gibi değişik salih amellerinin kendisini müdafaa ettiğine ve kurtuluşuna vesile olduğuna dair Abdurrahman b. Semüre’den aktardığı hadis rivayetine İbn Kesir de tefsirinde yer vermiştir. (bk. Nevadiru’l-Usul, 3/235-236; İbn Kesir; İbrahim, 14/27. ayetin tefsiri)

- Sabit el-Benani’nin sözü olarak da şöyle rivayet edilmiştir: “Mümin bir kul kabre konduğu zaman onun salih amelleri çevresini sararlar ve onu müdafaa ederler." (Ebu Nuaym, el-Hilye, 2/325)

“Mümin kabirden dışarı çıkınca ameli güzel bir şekilde karşısında tecessüm eder. Mümin ona şöyle der: “Sen kimsin? Allah’a yemin olsun ki seni güzel ve doğru bir şahıs olarak görüyorum.” O şöyle der: “Ben senin amelinim.” Daha sonra onun için bir nur ve cennete doğru kılavuz olur. Kafir ise mezarından dışarı çıkınca amelleri kötü bir surette ve kötü bir müjde halinde tecessüm eder. Adam şöyle der: “Sen kimsin? Allah’a yemin olsun ki seni kötü bir şahıs olarak görüyorum.” O şöyle der: “Ben senin amelinim.” Sonra onu götürür ve ateşe atar.” (Kenz’ul Ummal, h.no: 38963)

- Amelin tecessüm etmesi, canlı bir şahıs suretinde temessül etmesi, şekil alması demektir. Allah sesten, elektrikten ve benzeri değişik maddelerden ruhanileri, canlıları yarattığı gibi, amellerden de -sahibinin lehine veya aleyhine şahitlik yapmaları için- geçici bir süreliğine canlı suretler şeklinde yaratmasında aklen ve dinen bir engel yoktur.

Bediüzzaman Hazretlerinin aşağıdaki ifadeleri canlıların değişik malzemelerinin varlığını göstermektedir.:

“Şu nihayetsiz feza-yı âlem ve şu muhteşem semavat, burçlarıyla, yıldızlarıyla zîşuur, zîhayat, zîruhlarla doludur. Nârdan, nurdan, ateşten, ışıktan, zulmetten, havadan, savttan, rayihadan, kelimattan, esîrden ve hattâ elektrikten ve sair seyyalât-ı latifeden halk olunan o zîhayat ve o zîruhlara ve o zîşuurlara, Şeriat-ı Garra-yı Muhammediye (Aleyhissalâtü Vesselâm), Kur'an-ı Mu'ciz-ül Beyan, "Melaike ve cânn(cin) ve ruhaniyattır." der, tesmiye eder.” (bk. Sözler, s. 508)

İnsanın ameli, kendisiyle beraber kabre gömülür

Konuyla ilgili bir hadis rivayeti şöyledir:

Resulullah (s.a.v.) şöyle buyurdu: "İnsanın ameli, kendisiyle beraber kabre gömülür. Ameli iyiyse sahibine ikram eder, kötüyse onu azaba teslim eder. Salih amel; sahibine enis ve yoldaş olur, onu müjdeler, kabrini ona genişletir, nurlandırır ve onu şiddetlerden, dehşetlerden, azaptan ve vebalden korur. Kötü amel; sahibini ürkütür, korkutur, kabri ona karartır, daraltır, ona azap eder ve onu zorluklara, sıkıntılara, azaba ve vebale teslim eder." (Ruhu’l-Beyan, 3/69)

Acaba, dünyada kötü ameli kendilerine arkadaş yapmış insanlar hiç düşünüyorlar mı ki akıbetleri nasıl olacak? Acaba, Peygamberimiz (asm)’in verdiği bu haberden hiç ürkmüyorlar mı, uykuları ve rahatları kaçmıyor mu? Yoksa hâlâ kötü amelin arkadaşlığından vazgeçmeyecekler mi?

Ya Rab! Bize dünyada salih amelin arkadaşlığını nasip et ki o, kabirde de bizim enisimiz ve yoldaşımız olsun! Bizi müjdelesin, kabrimizi aydınlatsın, genişletsin ve bizi her türlü sıkıntı ve dehşetten muhafaza etsin! Ya Rab, bu dünyada bizi kötü amelin arkadaşlığından muhafaza eyle ki, o kötü amel kabirde de bize yoldaş olmasın. Bizi korkutmasın, bizi ürkütmesin, kabri bize karartmasın, sıkmasın, bize azap etmesin ve bizi her tülü azaba, şiddete ve zorluğa teslim etmesin. Âmin, Âmin, Âmin!

Sorularla İslamiyet