İsrail Arap Baharını artık anlamalı

İsrail Arap Baharını artık anlamalı

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Wall Street Journal'a (WSJ) verdiği mülakatta, ABD Başkanı Obama'nın 'Ortadoğu'ya yönelik planı'nı değerlendirdi.

Mısır ve Tunus'a ABD'nin yapacağı yardımların demokrasiyi tercih eden diğer rejimlere doğru genişletilmesi gerektiğini belirten Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, oluşturulacak fona bölge ülkelerinin de katkı yapabileceğini söyledi. Obama'nın 1967 sınırları temelinde Filistin devleti kurulması önerisine destek verdi. Hamas'a İsrail'in varlığını tanıma konusunda tavsiyede bulunduğunu aktaran Gül, İsrail'e ise Ortadoğu'nun yeniden şekillendiğini hatırlattı ve 'korkularından kurtul' uyarısında bulundu.

Türkiye'nin diplomatik ilişkilerini bitirme noktasına geldiği İsrail'in güvenlik endişesine hak veren Gül, Tel Aviv yönetiminin etkin güvenlik politikaları için Arap Baharı'nın anlamını kavraması gerektiğine işaret etti. Cumhurbaşkanı, "İsrail'in, güvenlik politikalarını etkin şekilde uygulaması için, Arap dünyasındaki demokratik ayaklanmaların anlamını, yani, yeni seçilmiş hükümetlerin 'onur kırıcı' İsrail politikalarına hoşgörü göstermelerine, seçmenleri tarafından artık izin verilmeyeceğini anlamasının gerektiğine" dikkat çekti. Cumhurbaşkanı, "İsrail, taktiksel konulara odaklanmamalı. Stratejik tarafa bakmalı. Bu korkudan kurtulmalı." ifadesini kullandı. ABD'nin, halk ayaklanmaları sonucu diktatörlüklerin yıkıldığı Tunus ve Mısır'da demokratik geçişe yardımcı olmak üzere ekonomik destek kararından memnuniyet duyduğunu söylerken, "Ortadoğu'nun Marshall Planı" olarak adlandırılan planın genişletilmesini istedi.

Mısır ve Tunus'a yapılacak maddi yardımların demokrasiyi tercih eden diğer Ortadoğu rejimlerine de uygulanması gerektiğini belirten Gül, oluşturulacak fona bölge ülkelerinin de katkı yapabileceğini söyledi. Cumhurbaşkanı, Obama'nın Ortadoğu vizyonunun aktardığı konuşmasında, İsrail'in tepkisini göze alarak 1967 sınırları temelinde bir Filistin devleti kurulması gerektiği yönündeki sözlerini ise "çok önemli bir adım" olarak nitelerken, Hamas'a da İsrail'in varlığını tanıma konusunda tavsiyede bulunduğunu aktardı.

İsrail'in, Hamas'ı kastederek, kendisinin var olma hakkını tanımayan bir tarafla müzakere etmesinin beklenemeyeceğini söylerken "haklı bir noktaya değindiğini" belirten Gül, "Hamas'a bu konuda baskı yapmaya istekli olup olmadığının" sorulması üzerine, 2006 yılında Ankara'yı ziyaret eden Hamas lideri Halid Meşal'e İsrail'in var olma hakkının tanınması konusunda "rasyonel olmalısınız" dediğini anlattı. Cumhurbaşkanı, "Hamas'ın, 1967 öncesi sınırlarında İsrail'i tanımayı zaten içsel olarak özümsediğini, ancak bunun İsrail'in Filistin devletini tanımasıyla aynı anda olmasını istediğini" kaydetti. Suriye'deki gelişmelere de değinen Gül, bu ülkedeki durumun Libya'dakinden farklı olduğunu dile getirerek burada 'diyalog için hâlâ fırsat olduğunu' söyledi.

Zaman