Melek Durukan'ın yazısı

Çocuklar iyi bir gözlemcidir. Özellikle de anne ve babalarını çok iyi gözlemler. Onları nasıl kullanacağını iyi bilir. Bu sebeple anne ve baba, çocuğun eğitimi konusunda ortak bir görüşe sahip olmalıdır. Bir tarafın verdiği cezayı diğer taraf affederse bu tutarsızlık çocuğun gözünden kaçmaz. Ebeveynin tutarsız davranışı çocuğun kişilik gelişimini olumsuz etkiler.

-Anne-babanın dengesiz ve kararsız olması, çocuğun eğitim ve gelişimini olumsuz etkiler. Bu dengesizlik ve tutarsızlık hali, anne-baba arasındaki görüş ayrılığı ya da anne-babanın davranışlarındaki değişkenlik şeklinde kendisini gösterir. Anne-babanın çocuğun yanında 'çocuk konusunda' birbirlerini eleştirmeleri, birinin olumlu yaklaştığı bir davranış karşısında diğerinin olumsuz tutum takınması ya da taraflardan birinin çocuk kayırması, sıklıkla rastlanılan eğitim yanlışlıklarındandır.

UNUTMAYIN! ÇOCUKLAR İYİ BİR GÖZLEMCİDİRLER. Çocuklar, çok iyi birer gözlemcidirler. En iyi gözlemledikleri kişiler ise anne ve babalarıdır. Yaptığı etkili gözlemler sonucunda çocuk; anneyi ve babayı nasıl kullanabileceğini, onlardan nasıl yararlanabileceğini çok çabuk öğrenir.

ANNE-BABA ORTAK TAVIR SERGİLEMELİDİR. Çocuğun belli bir davranışının bazen hoş görülmesi, bazen de aynı davranışın ceza almasına yol açması, çocukta cezanın anlamı ve suçun niteliği hakkında kuşkular uyanmasına neden olur. Anne baba, mutlaka eğitim konusunda aynı görüşe sahip olmalıdır. Baba, çocuğa bir suç işlemesi sonucunda ceza verdiğinde; anne çocuğu kucaklayıp sevmemelidir. Aldığı cezanın niteliği, hangi davranışın sonunda aldığı, çocuğa açıklanmalıdır.

TUTARSIZLIK, ÇOCUĞUN DOĞRU DAVRANIŞI BULMASINI ENGELLER. Çocuğa verilen eğitim türünde de, tutarsızlık görülmektedir. Anne-babalar çocuklarına karşı bazen çok hoşgörülü, bazen katı, bazen demokratik bazen de vurdumduymaz davranabilmektedir. Bu durumda, çocuğun kafası karışmaktadır. Hatta çocuk eğitimindeki bu tutarsızlık, anne-baba arasında da görülmektedir. Bazen sadece anne tutarsız davranırken, bazen baba da tutarsız davranabilmektedir. Çocuk, bu nedenle dengesiz hareketler sergilemektedir.

Büyük çocukların yetiştirilme tarzı ile küçük çocukların yetiştirilme tarzları arasında farklılıklar görülmektedir. Anne-babalar; ilk çocuğu yetiştirirken daha otoriter, kuralcı ve hatalı olurken, ortanca çocuklara biraz daha esnek davranılmakta, küçük çocuklara ise daha sevecen ve hoşgörülü olunmaktadır. Anne-babaların küçük çocukları daha fazla korudukları; büyük çocuklara ise erken yaşta sorumluluk yükledikleri gözlenmektedir.

TUTARSIZ ANNE BABA TUTUMU, ÇOCUĞUN KİŞİLİK GELİŞİMİNİ YAVAŞLATIYOR. Böyle bir aile ortamında yetişen çocuk, hangi davranışın nerede ve ne zaman yapılacağını kestiremez. Neyin doğru, neyin yanlış olduğunu bilemez. Çocuk; kendini kanıtlamak ve dikkatleri üzerine çekmek için ürkek, yumuşak huylu, ılımlı, söz dinleyen kişilik yapısı ya da kendi benliğini ve bağımsızlığını gösterebilmek için kavgacı, asabi, çabuk kırılıp öfkelenen, tepkisel bir kişilik yapısı geliştirebilir. Dengesiz, tutarsız ve kararsız anne-baba tutumu, çocuğun kişilik gelişimini baltalar. Çünkü çocuk her zaman "Neyi, nerede, ne zaman ve nasıl yapmalıyım?" sorularıyla o kadar meşgul olur ki, o yapmaya kalkana kadar başkaları çoktan eyleme geçmiş olur. Çocuk; kendi kişilik gelişimini sağlamak için oldukça uzun zaman ve emek harcar.

Zaman