Musa İğrek'in haberi

British Museum'un ocak ayında açacağı "Hac: İslam'ın Kalbine Yolculuk" sergisi, pek çok koleksiyondan hac ile ilgili el yazmalarını, günlükleri, minyatürleri, fotoğrafları, hac yolunda kullanılmış eşyaları bir araya getirecek. Serginin küratörü Qaisra Khan, "İslam'ın Kalbine Yolculuk, İslam'ın ve haccın daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayacak." diyor.

İngiltere'nin başkenti Londra'daki dünyanın en önemli müzelerinden British Museum, hac sergisi düzenliyor. 'Dünyanın en büyük hac sergisi' olarak tanımlanan "Hac: İslam'ın Kalbine Yolculuk", Ocak 2012'de ziyaretçilere kapılarını açacak. Pek çok koleksiyondan hac ile ilgili el yazmalarına, günlüklere, minyatürlere, fotoğraflara yer verecek sergi, Müslüman olmayan bir ülkede açılması kadar kültürlerarası diyaloğa katkı sağlayacağı düşüncesiyle de önem taşıyor. Serginin küratörü Qaisra Khan, "İslam'ın Kalbine Yolculuk, İslam'ın ve haccın daha iyi anlaşılmasına yardımcı olacak." diyor. Khan ile sergiyi ve beklentilerini konuştuk.

Böyle bir sergi fikri nasıl doğdu?

"Hac: İslam'ın Kalbine Yolculuk", British Museum'un manevî yolculuklara odaklanmış üç sergi serisinin sonuncusu. Müze, dünyadaki inançlara, kültürlere ışık tutmaya çabalıyor. Ziyaretçilerinin yeryüzündeki dinler hakkında bilgi edinmelerini ve böylece dünyaya bakış açılarını derinleştirmeyi istiyor.

Hac, İslam'ın temel unsurlarından biri, sergi de Hıristiyan bir ülkede açılacak. Özellikle 11 Eylül'den sonra Amerika'da, 7 Temmuz'daki patlamaların ardından da İngiltere'de yükselen bir İslam karşıtlığı var. Serginin, ziyaretçilerin İslam hakkındaki önyargılarını kıracağını düşünüyor musunuz?

Serginin genel olarak İslam'ın ve haccın daha iyi anlaşılmasına, özellikle de diyaloğa teşvik edeceğini umuyoruz. Sergi programı Müslümanların ve Müslüman olmayanların bir zeminde buluşmalarına imkân verecek. Sergi vasıtasıyla ziyaretçiler haccın barışçı, birleştirici yönünü daha iyi öğrenecek ve yüzyıllardır değişmeden nasıl devam ettiği konusunda bir tartışma zemini oluşacak.

İnsanlar bu sergiyi neden gezmeli?

Müzenin Direktörü Neil MacGregor sergi hakkında şöyle demişti: "Sergi, ziyaretçilerin haccın önemini ve tarihi konusundaki bilgilerini derinleştirecek. Özellikle, Müslüman olmayanların, İslam'ın şartlarından biri olan haccı keşfetmesi ve ona doğrudan tanıklık etmesi mümkün değil, ama sergi dünya çapında bir İslami bilinç oluşmasında önemli rol oynayacak."

"Hac: İslam'ın Kalbine Yolculuk" sergisine kimlerin daha çok ilgi göstereceğini düşünüyorsunuz?

Serginin her kesimden ziyaretçilerin ilgisini çekmesini bekliyoruz. Müslüman olmayanların haccın tarihini ve dünyanın farklı bölgelerinde nasıl yaşandığını görmelerini istiyoruz.

British Museum'un direktörü Neil MacGregor basın toplantısında, 'haccın daha iyi anlaşılması gereken kültürel bir olgu' olduğunu söylemişti...

Evet. Sergi farklı dönemlerden birtakım eserleri ve güncel sanatı bir arada sunarak dünya genelinde yüzyıllar boyunca süren haccın etkilerini gösterecek. İslam'ın beş şartından biri olan haccın önemini ortaya koyacak.

Sergide hangi eserler olacak?

Mekke'nin resmedildiği çiniler, hac yolculuğunu anlatan minyatürler, Kâbe'nin örtüsünden yapılmış yelek, günlükler, tarihî fotoğraflar, zemzem şişeleri, Sultan Abdülmecit Han'ın isminin yer aldığı Kâbe kapısının örtüsü, fildişi güneş saati, kıblenüma, Kâbe'yi dünyanın merkezi olarak gösteren harita...

Dünyadaki pek çok koleksiyondan derlenecek olan hac sergisinde özellikle Khalili koleksiyonundan eserlere yer verilecek. Sergide müzenizin koleksiyonundan da parçalar olacak mı?

Sergide bizim koleksiyonumuzdan zemzem şişeleri ve yazmalar ile günümüz sanatçılarından hac konulu çağdaş sanat eserlerinden örnekler olacak.

Minyatürler, el yazmaları, tekstiller, tarihî fotoğraflar... Türkiye'de de özellikle Topkapı Sarayı'nda hac ile ilgili pek çok eser var. Bu konuda Türkiye'den herhangi bir kurum ile irtibata geçtiniz mi?

Sergi, Mekke'ye giden hac yollarını ele alıyor ve bunlardan biri de Türkiye. British Museum, Osmanlı İmparatorluğu'nun bu rolünü sergideki eserlerle gösterecek.

Sergiyi nasıl kurgulayacaksınız? Başka ülkelere taşımayı planlıyor musunuz?

Sergi üç şeye odaklanacak. Haccın tarihsel süreç içerisindeki ana yollarını vurgulayacak (Afrika'dan, Asya'dan, Avrupa'dan ve Ortadoğu'dan); haccın bugününü, ritüellerini ve ne anlama geldiğini irdeleyecek; Mekke'yi, haccın kökenini, önemini anlatacak. Şu anda başka ülkelere taşıma gibi bir planımız yok.

Son olarak, "Hac: İslam'ın Kalbine Yolculuk" sergisi için açtığınız internet sitesinde ziyaretçilerin hac ile ilgili hatıralarını derliyorsunuz. Nasıl tepkiler aldınız?

Serginin bir parçası olan ve büyük ilgi gören bu proje sayesinde pek çok olumlu dönüş aldık. Dünyanın dört bir yanından, İngiltere'den muhteşem hatıralar geliyor. Serginin açılışına kadar bu hikâyelerin derlenmesi devam edecek. Böylece günümüz hacılarının hatıraları bir veri tabanında toplanmış olacak.

Zaman