Milli Eğitim Bakanlığının ana hedefleri arasında "Her çocuğun en az bir yıl okul öncesi eğitim alarak ilkokula başlaması" da yer alıyor. 

Ancak Türkiye'de köy nüfusunun azalması, bu yerleşim yerlerindeki okulların kapanmasını beraberinde getirdi. Çocuk sayısı 10'un altında olan yerleşim yerlerinde sınıf açılamadığından bu yerlerde yaşayan çocukların okul öncesi eğitime erişimi de zorlaştı. 

Eşitsizliklerin temelde giderilebildiği en uygun eğitim kademesi olan okul öncesi eğitimden bütün çocukların yararlanabilmesi için, günlük 6 eğitim saatli kurum temelli normal eğitimin yanı sıra eğitime erişimde farklı modeller de gündeme geldi.

MEB Temel Eğitim Genel Müdürlüğünün okul öncesi eğitimin yaygınlaştırılması için geliştirdiği "okul öncesi eğitime erişim modelleri", Resmi Gazete'nin dünkü sayısında yayımlanan "Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği"nde de yer buldu.

4 yeni model

Buna göre, "yaz okulları", "gezici sınıflar", "gezici öğretmen sınıfı" ve "taşıma merkezi ana sınıfı modeli" olmak üzere 4 model geliştirildi.

Bu modellerin taslak yönergeleri hazırlandı ve "gezici öğretmen sınıfı" ile "taşıma merkezi ana sınıfı" modelinin pilot uygulamaları yapıldı.

Yaz okullarında 200 saatlik eğitim

Modellerden biri olan yaz okulları, anaokulu çağı nüfusunun yoğun, fiziki şartların ve öğretmen sayısının yetersiz olduğu yerleşim yerlerinde, ders yılı içerisinde eğitim alamamış okul öncesi eğitim çağındaki çocuklar için uygulanıyor.

Bunun için, yaz eğitimlerinde günlük 6 etkinlik saati olmak üzere, toplamda en az 200 etkinlik saati eğitim yapılıyor. İstemeleri halinde kadrolu öğretmenlere yaz eğitiminde görev veriliyor.

Yaz eğitimleri, bu yıl özellikle yabancı uyruklu çocukların ilkokula başlamadan önceki dil gelişimlerinin desteklenmesi amacıyla düzenleniyor. Bu kapsamda, Türk ve yabancı uyruklu çocukların donatım, materyal, kırtasiye ve beslenme ihtiyaçları, AB fonlarından karşılanıyor.

Bu kapsamdaki eğitimlere, temmuzun ilk hafta sonundan beri yaklaşık 13 bin 500'ü yabancı olmak üzere 38 bin çocuk devam ediyor.

6 otobüs anaokulu için yollara düştü

Bakanlığın geliştirdiği "gezici sınıflar" modeli ise dağınık ve seyrek nüfuslu yerleşim yerlerinde uygulanıyor.

Bu modelde okulsuz yerleşim yerlerinde, sınıf şeklinde dizayn edilmiş otobüsler içinde çocuklara günlük 6 saat eğitim veriliyor.

Yönergesi olan ve 2009'dan beri uygulanan "gezici sınıf" modeli, hala 6 otobüs aracılığıyla yürütülüyor.

Öğretmenler köy köy gezip eğitim veriyor

"Gezici öğretmen sınıfı" modelinde ise öğretmenler aynı gün içinde sabah bir köye, öğleden sonra da başka bir köye giderek günlük 3'er saat eğitim yapıyor.

Bu şekilde bir öğretmen 2 günde 4 köye giderek çocuklara eğitim veriyor.

"Her yerde eğitim", "eğitim her yerde" sloganları ile binası müsait olan kapalı veya açık köy okullarında, köy konaklarında, muhtarlık binalarında, hatta evlerde bile eğitim yapılabiliyor.

152 köyde 850 çocuğa eğitim

Öğretmenin köylere ulaşımı, Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından sağlanıyor. Öğretmenle birlikte, en az kız meslek lisesi mezunu bir yardımcı personel de görevlendiriliyor. 

Bu modelin ilk pilot uygulaması 2017-2018 eğitim öğretim yılında yapıldı, 2018-2019 eğitim öğretim yılında ise uygulama genişletilerek 38 öğretmenle 152 köye gidildi ve yaklaşık 850 çocuğa eğitim verildi.

Model aracılığıyla sabah erken saatlerde kalkıp servislerle uzak okullara taşınması önlenen çocukların; uykularını almış, kahvaltılarını yapmış şekilde okula gelmeleri ve okul öncesi eğitimin en önemli ayağı olan aile eğitimi ve velilerin eğitim süreçlerine aktif katılımı sağlanıyor.

Hedef çocukların akranları ile eşit şartlarda ilkokula başlamaları

Okulları yıllardır kapalı olan bazı köylere ilk kez öğretmen erişimi sağlayan modelle, çocukların akranları ile eşit şartlarda ilkokula başlamaları hedefleniyor.

Gezici öğretmen sınıfı uygulamasının, alandaki etki araştırması da yapıldı. Geçen yıl, bu modelle eğitim alan çocukların devam ettikleri ilkokul 1. sınıflar tespit edildi ve sınıf öğretmenlerine bir anket uygulandı.

Anket sonuçlarına göre, gezici öğretmen sınıfında eğitim almış çocuklar, hiç okul öncesi eğitim almamış çocuklara göre bütün gelişim alanlarında daha yüksek performans gösterdi. Ayrıca bu çocukların gelişimleri, tümüyle okul öncesi eğitim almış çocukların gelişimleri ile benzerlik gösterdi.

Kapalı köy okulları aktif hale geldi

Taşıma merkezi ana sınıfı modeli ise okul öncesi eğitim kurumu bulunmayan veya bir grup oluşturacak kadar çocuk olmadığı için eğitim kurumu açılamayan, nüfusu az ve dağınık kırsal yerleşim yerlerindeki çocukların, merkezi bir köye taşınarak eğitime alınması yoluyla hayata geçiriliyor.

Bu modelde birbirine yakın yerleşim yerlerindeki çocuklar araçla alınarak en sondaki köye getiriliyor. Günlük 6 saatlik eğitimden sonra çocuklar aynı araçla evlerine teslim ediliyor. Bu sınıflarda öğrencilere "beslenme" de veriliyor.

Öğretmenin serviste çocuklarla birlikte okula gidip geldiği, taşıma merkezi ana sınıfı pilot uygulaması ile 2018-2019 eğitim öğretim yılında yaklaşık 70 köydeki 200 çocuk, 14 merkeze taşınarak eğitime alındı.

Bu sistem ile çocukların uzak merkezlere taşınması engellenirken ailelerin öğretmenlerle daha sık görüşebilmesinin önü açıldı ve kapalı köy okulları aktif hale getirildi.

Milli Eğitim Bakanlığının son verilerine göre okul öncesinde, eğitime erişimde uygulanan bu dört alternatif modelle yaklaşık 40 bin çocuğa eğitim verildi.

Kaynak: AA