Havaalanında sırada beklerken çevrenizdeki pasaportlara dikkatlice bakarsanız ilginç bir ortak nokta fark edersiniz: Renkleri. Tüm pasaportlar ya siyah, ya kırmızı, ya mavi ya da yeşildir. Peki, neden dünyada yüzlerce ülke varken sadece dört renkte pasaport üretiliyor?

RENKLERİN ARDINDAKİ GÖRSEL VE KÜLTÜREL SEBEPLER

Resmi belgelerde koyu tonlar genellikle daha ciddi ve otoriter bir izlenim bırakır. Siyah, lacivert, bordo ya da koyu yeşil gibi renkler bu nedenle tercih edilir. Açık veya parlak renklerin ciddiyeti zedeleyebileceği düşünülür. Ayrıca koyu renklerin kir ve aşınmayı gizleme açısından daha dayanıklı olduğu da bilinir.

Bununla birlikte, pasaport rengi yalnızca estetik ya da işlevsel nedenlere dayanmaz. Bazı ülkeler kültürel, dini ya da politik sembolizm nedeniyle belirli renkleri seçer. Örneğin:

Yeşil: İslam ülkelerinde yeşilin kutsal bir anlamı vardır. Suudi Arabistan, Pakistan gibi ülkeler pasaportlarında bu rengi kullanır.

Kırmızı (Bordo): Avrupa Birliği ülkeleri genellikle bordo rengi tercih eder. Bu durum, AB üyeliğiyle özdeşleşmiş bir görsel standart oluşturur.

Mavi/Lacivert: Karayip ülkeleri ve Amerika Birleşik Devletleri gibi devletler, mavi tonlarını kullanır.

Siyah: Afrika kıtasındaki bazı ülkeler ve Yeni Zelanda gibi devletler ise pasaportlarında siyah tonlarını kullanır.

RENK TERCİHLERİNDE HUKUKİ BİR ZORUNLULUK VAR MI?

Hayır. Uluslararası yasalar pasaport rengiyle ilgili herhangi bir zorunluluk getirmiyor. Her ülke dilediği rengi seçmekte serbesttir. Holliston LLC adlı güvenlik ürünleri şirketinin başkan yardımcısı William Waldron, Travel + Leisure’a verdiği röportajda, “Pantone kataloğundaki her renkte pasaport üretilebilir” diyor.

Ancak ülkeler, küresel normlara ve algılara uyum sağlamak amacıyla bu dört renkte karar kılıyor. Renk tercihi, tıpkı bayrak ya da milli marş gibi ulusal kimliğin bir yansıması haline gelmiş durumda.

TEKNİK STANDARTLAR VE MALZEME ŞARTLARI

Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO), pasaportların fiziksel özellikleriyle ilgili belli başlı standartlar belirliyor. Buna göre:

Belge bükülebilir ama kolayca kırılmaz olmalı.

Kimyasallara dayanıklı olmalı.

-10 ile +50 derece arasında kullanılabilir durumda kalmalı.

Yüzde 5 ila 95 nem oranlarında bozulmamalı.

Işık altında uzun süre kullanılsa bile deforme olmamalı.

Pasaportlar genellikle polikarbon malzemelerden üretilir ve içinde elektronik çip bulunan versiyonlar (biyometrik pasaportlar) da bu şartlara uygun şekilde tasarlanır.

İSİMLER, YAZILAR VE YAZI TİPİNE DAİR DETAYLAR

Pasaportlardaki yazı tipi ve yazım tarzı konusunda ICAO’nun önerileri var ama bunlar zorunlu değil. Önerilen detaylar şunlardır:

Bilgiler Latin alfabesiyle yazılmalı.

Karakterler büyük harf olmalı.

En az 15 karakter/satır oranıyla yazı okunabilir olmalı.

Eğer bilgiler İngilizce, Fransızca veya İspanyolca değilse, bu üç dilden biriyle çevirisi verilmeli.

PASAPORTUNUZU NASIL KORUMALISINIZ?

Pasaport sadece bir kimlik değil; aynı zamanda bir seyahat iznidir. Bu nedenle pasaportunuza zarar vermemek son derece önemli. Şunlara dikkat etmeniz önerilir:

-Fotoğraf sayfası en çok zarar gören yerdir, düzenli kontrol edin.

-Elektronik çip bozulursa hızlı geçişlerde sorun yaşayabilirsiniz.

-Bilgilerde hata varsa seyahat etmeniz engellenebilir.

-Aşırı yıpranmış ya da ıslatılmış pasaportlar bazı ülkelere girişte reddedilebilir.

Habertürk