Ramazan ayı girmeden Peygamberimizin (asm) sahabilerle veya sahabilerin kendi aralarında helalleştiği şeklinde bir hadis rivayeti bulamadık.

Ayrıca, ramazan ayına girmeden helalleşilmediği takdirde, oruçların kabul edilmeyeceği anlamında bir hadis rivayetine de rastlamadık.

Ancak, üzerinde kul hakkı olanlar, bu dünyada helalleşmeden vefat ederlerse, haşir meydanında yapılacak sorgulamada, hak sahipleri haklarını alacaklardır. Bu alacaklar da ibadetlerin sevaplarıyla ödenecek, eğer sevap yoksa alacaklının günahlarından verilerek hesaplaşılacaktır.

Nitekim, kul haklarını ihlal eden kimseyi “müflis” olarak niteleyen Hz. Peygamber (asm) bunu şöyle açıklamıştır:

“Bu kişi ahirette namaz, oruç, zekat gibi ibadetlerini yerine getirmiş olarak Allah’ın huzuruna gelir. Bununla beraber öyle günahlarla gelir ki kimilerine sövüp saymış, kiminin kanını akıtmış, kiminin malını yemiş, kimine iftira etmiştir. Bu durum karşısında onun ibadetlerinden elde ettiği sevaplardan alınıp hak sahiplerine dağıtılır. Eğer ibadetleri ve iyilikleri bu hakları ödemeye yetmezse hak sahiplerinin günahlarından alınıp hak yiyenin günahlarına eklenir. Böylece sevapları elinden gitmiş, günahları ise daha da artmış, dolayısıyla müflis durumuna düşmüş olan bu kişi cehenneme atılır.” (Müslim, Birr, 59; ayrıca bk. Buhari, Meẓalim, 10)

Demek ki, üzerinde kul hakkı olanların ibadetleri kabul olmuş ve sevaplarını almışlardır.

Fakat dünyada helalleşme olmadıysa, ahirette bunların sevapları alacaklılara verilerek helalleşilecektir. Eğer hiç sevabı olmazsa veya sevaplar kul haklarını ödemeye yetmezse, o zaman alacaklının günahlarından verilecektir.

Şu halde, üzerinde kul hakkı olanlar, hem ibadetlerini yerine getirecekler hem de en kısa zamanda helalleşmeye çalışacaklardır. Üzerinde kul hakkı var diye ibadetleri terk etmek gibi bir hataya düşmeyecekler.

Bununla beraber, haram işleyenlerin veya üzerlerinde kul hakkı olanların yaptıkları ibadetlerden alacakları sevaplar tam olmayabilir, o ibadet için bildirilen büyük sevaplara kavuşamayabilir. Çünkü günahlar bu ibadetlerin sevaplarını sevapları azaltır.

Özetle, her türlü günahtan uzak durmalı, kul hakları konusunda çok hassas olmalı ve kul haklarına girmekten sakınmalıyız. Eğer bilerek veya bilmeyerek günah işler, kul hakkına girersek, tövbe etmeliyiz ve kullarla helalleşmeliyiz. Böylece, hem namaz, oruç, zekat gibi ibadetlerimizin sevaplarını tam alırız, hem de ahirette iflas etmekten kurtuluruz inşallah.

Sorularla İslamiyet