بِاسْمِهٖ سُبْحَانَهُ

"Aziz, sıddık kardeşlerim;
Şimalin İsveç, Norveç, Finlandiya, Kur’ân’ı mekteplerinde en büyük halâskâr bir kitap olarak kabul ettikleri gibi.." (Emirdağ Lahikası)

Benzer ifadeler Sikke-i Tasdik-i Gaybi'de de geçmektedir.

Üstad, İskandinav ülkeleri İsveç, Norveç ve Finlandiya ile aynı parelel (boylam) çizgisinde Rusların elinde, Kostroma'da 24 ay esir yaşamıştır.

İskandinavya'ın ortasından, Kostroma eyaletine 60. kuzey boylamı uzanmaktadır. Kostroma bu bölgenin başşehridir.

Bu gerçek, Üstadın İskandinavlarla, aynı benzer coğrafya ve iklim kuşağında 24 ay yaşadığını gösterir.

Kosturma esir kampından, Avrupa'nın devamlı kuzeybatısına firar ederken de bizzat bu coğrafyayı gözlemleyip, insan yaşantılarını da gözüyle görüp, kuvvetle muhtemel konuşmuş olmalı.

Üstad 1918 Şubat başında Kostroma esir kampından kaçıp Volga'nın batı sol kolu olan Kostroma Irmağı'nı geçtikten sonra bugünkü karayolu ile arası Kostroma'dan 928 km uzaktaki Senpetersburg'a ulaşmıştır.

Bu yol Petersburg'a kadar, daima batı/ kuzey istikametinde ilerler.

Bu kaçış çizgisi Finlandiya'nın doğusu ile Rusya'nın batısı arasındaki topraklardır.

Üstadın ilk ulaştığı Petersburg, Finlandiya Körfezi'nin karşı kıyısında Rusya'nın liman şehridir.

1918 Şubat başından kaçarak toplam 5 aya yakın bir sürede 18 Haziran 1918'de Kostroma, Petersburg, Varşova, Berlin, Sofya üzerinden İstanbul'a kavuşmuştur.

4 Mart 1916'da Bitlis'te, Ruslara esir düşmesi ile İstanbul'a gelip kurtulması arasındaki süre yaklaşık 28 aydır.

Said Nursi'nin firar ve yurda dönüş güzegahı Kostroma/İstanbul

Kısaca Üstad Said Nursi önce kuzeyden, kuzey batıya, sonra kuzeyden güneye (orta Avrupa), sonra güneyden doğuya Avrupa'nın tam ortasında 5 aya yakın, merkezi şehirleri gezip görerek bizzat yaşamış bir insandır.

1920'de İstanbul'da yazdığı Sünuhat eserinde Avrupa'yı 7 temel maddede tahlil edip inceler.

Bu maddelerin birinde şunu der;

"Avrupa kıt’ası bârid (soğuk) bir kıt’adır."

Avrupa kıt’asında yaşayan insanların yaşama ve çalışma şartlarına bu soğuk iklim damgasını vurmuştur.

“Hem de her şeyi geç almak, geç bırakmak şanından olan bürudet-i mutedilâne (mutedil soğukluk) sa’ylerine sebat ve metanet verip, medeniyetlerini idame etmiştir.”

Üstadın bu cümlesini iki noktada değerlendirebiliriz.

1-İskandinavya ve Avrupa yeni bir gelişmeyi geç kabul eder, geç terk eder.

Bu özelliği çerçevesinde İslam'ı kabul etmeye başlamışsa iyice inceleyip, aklına yattıktan sonra kabullendiğini gösterir ki, bu sürecin sonuna geldiklerine işarettir.

2- Avrupa'nın kuzey, özellikle İskandinavya bölgesi insanları, daha saf ve temizdir.

Dünyanın kirli merkezlerine uzak ve fıtraten ahlaksızlıkların yerleşmesi zordur.

Mesela genelde gençleri 18/20 yaş arasında ergenliğe erişir.

Bu yaş bile temiz fıtratlarında etkilidir.

Almanya'dan sevgili doktor Cemil Şahinöz şunları demektedir:

"Güneydeki Avrupalı insanlarla karşılaştırdığımızda, İskandinavların daha mütevazi, mülayim, daha yardımsever olduğunu görebiliriz. Yine Kur'an ve hadislerde zikredilen İslami sıfatlar, bu insanlarda daha fazladır. İslami İndex araştırmalarında da bu ülkeler genellikle önde gözükürler. 

"2018 yılında kurulan ABD merkezli İslamilik Vakfı'ndan müslüman araştırmacılar Hüseyin Askeri, Hüseyin Muhammedhan ve Ferah Abbas'ın yönetiminde İslamilik İndeksleri projesini yürütüp yayınlıyorlar.

153 ülke arasındaki İslami değerler sıralamasında 2019 yılında İsveç 2. Hollanda 3. İzlanda 4. İsviçre 5. İrlanda 6. Danimarka 7. sırada yer almıştır ki hepsi Kuzey Avrupa ülkeleridir.

2020 yılı İslami indekse göre İsveç 2. Hollanda 3. Kanada 9. Almanya 11. Türkiye ise 100. sırada bulunmaktadır."

Norveç'in başşehrindeki Oslo Üniversitesi Dinler Tarihi Bölümü Araştırma Görevlisi Karin Vog 2018 yılı itibariyle, Norveç'te son yıllarda Müslüman olan Norveçli sayısının 3 bini bulduğunu açıkladı.

AA'nın haberine göre Karin Vog, Norveçli kadınların eskiden evlilik yoluyla İslam'ı seçtiğini kaydederken, "Şimdilerde bu olgu çok değişti. Artık özellikle kadınlar okuyarak, araştırarak İslam'ı seçiyor" dedi.

İslamiyet’i seçen Norveçlilerin en ünlüsü ise, 1808-1845 yılları arasında yaşayan Norveç millî marşının yazarı Henrik Arnold Wergeland’dir.

2017 Pew Araştırma raporu, İsveç'in 10 milyonluk nüfusunun yüzde 8.1'inin yani 810 bininin müslüman olduğunu belgeliyor.

Müslüman nüfusun en yoğun yaşadığı ve teşkilatlandığı şehir ise Oslo'dur.

Nurcuların Avrupa'daki durumunu doktor Cemil Şahinöz 238 sayfalık bir rapor halinde 2021'de yayınlamıştır.

İlgilenenler Cemil Şahinöz, "Nurculuk Hareketi: Sosyolojik Bir Araştırma" yazarak bu incelemeye ulaşabilirler.

17 Şubat Perşembe 2022 tarihli habere göre;

Hollanda Rotterdam İslam Üniversitesi, Risale-i Nur Külliyatı'ndan Gençlik Rehberi'ni tercüme ederek yayınladı.

Roterdam İslam Üniversitesi rektörü profesör Ahmed Akgündüz' ün açıklmasına göre; Gençlik Rehberi daha titiz ve daha doğru bir şekilde yeniden Hollandaca' ya tercüme edildi ve gençlerin çok önemli sorularına çözüm bulacak inşaallah. (Risale Haber)

Sonuç olarak; kıyamet kopmadığı sürece Hz. Peygamberin (sav) müjdelediği gibi, ahir zamanda İslam güneşi bu kez batıdan doğup, doğuyu ışıtıp ısıtacak inşaallah.