Samanyolu'nun bir uydusu olan KKS3, Formaz Takımyıldızı'nda yer alıyor. [Fotoğraf: ESO/Digital Sky Survey 2]

Rusya'daki Özel Astrofizik Gözlemevi'nde görev yapan Profesör Igor Karachentsev'in başını çektiği Rus ve ABD'li araştırma grubu, Samanyolu'nun 'yalnız komşusunu' keşfetti.
Hubble Uzay Teleskobu kullanılarak Ağustos 2014'te keşfedilen galaksiye KKS3 adı verildi. Küçüksuyılanı (Hydrus) Takımyıldızı yönünde uzanan KKS3'ün, Güneş Sistemi'nin içinde yer aldığı Samanyolu'nun sadece 10 binde 1'i büyüklüğünde olduğu tespit edildi. Cüce küresel (dSph) galaksi tanımına giren KKS3, Samanyolu'ndaki gibi spiral kollara sahip değil. Gökbilimciler, Samanyolu'na kıyasla 'daha şekilsiz' olan KKS3'ün bu yüzden bu kadar geç fark edildiğini öne sürdü.
Genelde gaz ve gezegen disklerini oluşturan toz materyallerin az bulunduğu dSph tarzı galaksiler, bu nedenle genç yıldız oluşumuna çok az tanık olurken, ağırlıklı olarak yaşlı ve sönük yıldızlara ev sahipliği yapıyor. Genç yıldızların besini olan kozmik materyal ise Andromeda ve diğer büyük galaksiler tarafından emiliyor.

[Fotoğraf: D. Makarov]

Yeni cüce galaksiler keşfedilmeyi bekliyor

Uzay derinliğinde izole edilmiş olarak duran KKS3 ve benzer galaksilerin, erken zamanlarındaki yıldız oluşumu esnasında gaz kaynaklarını tükettiği düşünülüyor. Hidrojen gazı içeren nebula (gaz bulutları) eksikliği, KKS3'ün Hubble tarafından keşfedilmesini de zorlaştırdı.

Samanyolu'nu da içeren yaklaşık 50 galaksinin içinde bulunduğu Yerel Grubu'n ötesinde konumlanan KKS3, kendisi gibi başka silik galaksilere de işaret edebilir. Yerel Grup'taki tek cüce küresel galaksi olan KKR 25, 1999'da keşfedilmişti.
Hubble, Mart 2002'de eklenen Advanced Camera for Surveys (ACS) donamıyla görüş gücü ve alanını fazlasıyla artırdı. NASA ve ESA tarafından kullanılan teleskobun KKS3 keşfinde yer alan Profesör Dimitri Makarov, "KKS3 gibi galaksileri bulmak uzun ve yorucu bir çalışma gerektiriyor. Ancak zamanla komşularımızı ortaya çıkarıyoruz. Samanyolu'nun etrafı sandığımızdan daha boş görünüyor" dedi.

Gökbilimciler, birkaç yıl içinde hizmete girecek James Webb Telescope ve EELT (Avrupa Çok Büyük Teleskobu) ile dSph galaksileri daha iyi incelemeyi umuyor.

Kaynak: Space Exploration Network ve Al Jazeera