İsa Yazar'ın haberi:

Uzun tartışma maratonunun ardından yasalaşan 12 yıllık kademeli eğitim, köklü değişiklikler getiriyor. Kur'an, Peygamberimiz'in hayatı ve Alevilik'in seçmeli olduğu sistemde öğrenci, ilgi alanına göre ders tercihinde bulunabiliyor. Lise, açıköğretim şeklinde dışarıdan da bitirilebiliyor. Sistemin, 2012-2013 eğitim-öğretim yılında hayata geçirilmesi öngörülüyor.

Türkiye'nin günlerdir konuştuğu 12 yıllık kesintisiz eğitim yasa teklifi, uzun bir Genel Kurul maratonunun ardından kabul edildi. Hem komisyon hem de Genel Kurul aşamasında önemli eklemeler yapılan yasa, eğitim sisteminde köklü değişiklikler getiriyor. Halen 8 yıl olan zorunlu eğitim süresi, 12 yıla çıkıyor. Mevcut durumda ilköğretimden sonra isteyen liseye devam ederken yeni dönemde herkes zorunlu olarak lise eğitiminden geçecek. Türk vatandaşı olan 6 ile 18 yaş arasındaki bütün çocuklar, 12 yıllık eğitimi almak zorunda olacak.

Yasa ile 28 Şubat'ın eseri olan 8 yıllık kesintisiz eğitim tarih oldu. Öğrenciler 4 yıl ilk, 4 yıl ortaokul ve 4 yıl lise okuyacak. Böylece ilk ve ortaokul sistemine geri dönüldü. Lise zorunlu olmakla birlikte açıköğretimde tamamlanması mümkün. Açık öğretime geçiş, ortaokulun ardından yapılacak. Ancak lisenin açıköğretimde tamamlanması, yaygın olarak uygulanmak yerine istisna olacak. Özürlüler gibi dezavantajlı gruplar ile ileri zekâlıların içinde bulunduğu kişiler, açıköğretimden yararlanabilecek. Hafızlık eğitimi almak isteyenler de liseyi açıköğretimde tamamlayabilecek. Kimlerin açıköğretime devam edebileceğine Bakanlar Kurulu karar verecek.

Ortaokulda öğrencilere seçmeli ders paketleri sunulacak. Öğrenciler ilgi duydukları alana göre dersler alacak ve liseye yönlendirilecek. Derslerin belirlenmesinde yetki Milli Eğitim Bakanlığı'nda olacak. Sistem, seçimlik dersler veya programlar yoluyla fen, sosyal bilimler, Anadolu, öğretmen, meslek veya imam hatip liselerine gidecek çocuklara esneklik sağlayacak. Talim Terbiye Kurulu, özel seçmeli dersler hazırlığını haziran ayına kadar tamamlayacak. Çocuk imam-hatip okumak istiyorsa fazladan din kültürü ve Kur'an dersleri alacak. Teknik liseye gitmek istiyorsa bazı temel meslek derslerini öğrenecek.

Meslek tercihi lise 2'den sonra

Genel Kurul'da yapılan bir değişiklikle meslek lisesi mezunlarına yükseköğretime geçişte verilmesi öngörülen ek puan kaldırıldı. Teklifin 14. maddesi, meslek lisesi mezunlarına kendi alanlarında bir yükseköğretim programını tercih etmeleri durumunda ortaöğretim başarı puanını yüzde 4'ü oranında ek puan verilmesini öngörüyordu. Ancak yeni sistemde bu ek puan sıfırlandı. Böylece meslek liseliler dahil bütün lise mezunları, üniversiteye girişte aynı seçme sistemine tabi olacak. Ancak uygulama, mevcut meslek lisesi öğrencilerin kapsamayacak. Meslek liselerine ilk kez kayıt olacaklar için geçerli olacak. Ayrıca yeni dönemde meslek tercihleri lise 2'den sonra yapılacak.

Kur'an, siyer ve Alevilik seçmeli

Genel Kurul görüşmelerinin son gününde sürpriz bir önerge ile Kur'an-ı Kerim ve Peygamberimiz'in hayatı (siyer) seçmeli ders oldu. Kanun teklifinin 9. maddesinin görüşmeleri sırasında AK Parti, Kur'an ve siyerin lise ve ortaokulda seçmeli ders olması ve imam-hatiplerin orta kısımlarının açılması yönünde önerge verdi. Kabul edilen önergeyle ortaokul ve liselerde, Kur'an ve siyer, isteğe bağlı seçmeli ders olarak okutulacak. Yeni dönemde dinî eğitim, mevcut uygulamadan farklılık gösterecek. Din dersi yalnızca Sünnilere yönelik olmayacak. Aleviler, Süryaniler, Hıristiyanlar ve Museviler için de seçmeli dersler getirilecek. Özellikle zorunlu din dersine karşı çıkan Aleviler için yoğun yaşadıkları bölgelerde Aleviliği anlatan seçmeli dersler müfredata konulacak.

Öğrenciye alan değiştirme özgürlüğü

6 yaşında okula. Yasa ile okula başlama yaşı 6 olarak düzenlendi. Buna göre ilköğretim çağı 6-13 yaş grubunu kapsayacak. Bu çağ, çocuğun 5 yaşını bitirdiği yılın eylül ayı sonunda başlayıp 14'üne girdiği yılın öğretim yılı sonunda bitecek.

İlgi alanı göre ders paketi. Lisede ders veya programlar seçmeli olacak. Örneğin fen derslerine eğilimi öğrenci, fen ile ilgili paketi seçebilecek. Böylece Anadolu lisesine giden çocuk da fen lisesinde görebileceği dersleri alacak. Aynı şekilde sosyal bilimler ya da güzel sanatlarla ilgili ders paketi de alabilecek. Öğrenci, bir paketi seçmiş olsa da daha sonra isterse alan değiştirebilecek.

İlk ile ortaokul ayrı binalarda. İlk ile ortaokulların ayrı binalarda olması esası getirildi. Ancak imkân ve şartlara göre ortaokullar, ilkokul veya liselerle aynı binada olabilecek. Bu durumda meslek liseleri, ortaokul ile lise aynı binada olacak. İmam-hatipler içerisinde ortaokullar açılacak.

Diploma 12 yılın sonunda. Yasa ile ortaöğretim kurumları, ortaokuldan sonra 4 yıllık zorunlu öğrenim veren genel, mesleki ve teknik öğretim kurumları olarak tanımlanıyor. Bu okulları bitirenlere ortaöğretim diploması verilecek. Buna göre diploma, 12 yılın sonunda alınacak. Ancak 12 yıllık zorunlu eğitime geçilinceye kadar ortaokulu tamamlayanlara ilköğretim diploması verilecek.

5 ay sonra devrede

Nüfusun az olduğu yerlerde, öğrenciler gruplar halinde merkezi köylerde toplanacak. Buralarda ilk ve ortaokullar kurulacak. İhtiyaca göre pansiyon inşa edilecek. 12 yıllık eğitime geçiş, 2012-2013 eğitim-öğretim yılından itibaren uygulanacak. Ancak Bakanlar Kurulu, geçişi 1 yıl ertelemeye yetkili olacak.

Zaman