Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), Hubble Uzay Teleskobu’nu kullanarak, Dünya’dan 2 milyon 537 bin ışık yılı uzaklığındaki Andromeda sarmal galaksisinini çevreleyen iki iç içe geçmiş gaz halesini ilk kez haritalandırdı.
Bilim adamları, Samanyolu'na en yakın galaksi olan Andromeda’yı kuzey yarımkürede sonbaharda geceleri gözlemleyebiliyor. Ancak, galaksiyi çevreleyen büyük, sıcak ve seyreltilmiş gaz halesini ile ilgili şu ana kadar detaylı bir çalışma yapılamadı.
SAMANYOLU'NUN YARISINA KADAR UZANIYOR
NASA, Hubble uzay teleskobunu kullanarak gaz halesinin kapsamlı bir çalışmasını gerçekleştirdi. Bilim adamları neredeyse görülmesi imkansız olan dağınık plazmanın Andromeda'dan 1,3 milyon ışıkyılı uzaklıkta olduğunu ve Samanyolu'nun yaklaşık yarısına kadar uzandığını keşfetti.
TARİHE GEÇTİ
Araştırmacılar, çalışma kapsamında halenin iki ana iç içe geçmiş ve farklı gaz kabuğuna sahip katmanlı bir yapıya sahip olduğunu açıkladı. Söz konusu araştırma bugüne kadar yapılmış bir galaksiyi çevreleyen hale üzerine yapılan en kapsamlı çalışma olarak tarihe geçti.
Yale Üniversitesi’nden araştırmacı Samantha Barrick, galaksiyi çevreleyen devasa gaz halelerini anlamanın "son derece önemli" olduğunu söyleyerek, gaz rezervuarının galakside gelecekteki yıldız oluşumu için yakıt içerdiğini ve süpernova gibi olaylardan dışarı aktığını bildirdi.
GALAKSİNİN EVRİMİ ANLAMAK İÇİN DÖNÜM NOKTASI
Bilim adamlarına göre, Adromeda’nın etrafındaki devasa gaz rezervuarı, galaksinin geçmiş ve gelecekteki değişimi ile ilgili önemli ipuçlarına sahip. Çalışmada, iç kabuğun yaklaşık yarım milyon ışıkyılı genişliğinde ve dış kabuktan çok daha karmaşık ve dinamik olduğu açıklandı. Dış kabuğun ise daha pürüzsüz ve daha sıcak olduğu ifade edildi. Araştırmacılar aradaki farkın muhtemelen, galaksinin diskindeki süpernova aktivitesinin etkisinin iç haleyi doğrudan etkilemesinden kaynaklandığını söyledi.
43 KUASAR İNCELENDİ
Andromeda galaksisi aynı zamanda M31 olarak da biliniyor ve 1 trilyon yıldıza sahip bir sarmaldan oluşuyor. NASA'nın gaz bulutunu incelemek için yürüttüğü program, Andromeda'daki İyonize Gazın Soğurma Haritası anlamına gelen AMIGA Projesi olarak adlandırılıyor. Haritandırma kapsamında çok 43 kuasarın ışığını incelendi.
Kuasar, kara deliklerden güç alan aktif galaksilerin parlak çekirdeklerini oluşturuyor. Ekip, kuasarlardan gelen ışığın gaz bulutu tarafından nasıl emildiğini ve bu soğurmanın farklı bölgelerde nasıl değiştiğini gözlemleyebiliyor. Hubble Kozmik Kökenler Spektrografı, bu kuasarlardan gelen ultraviyole ışığı inceledi.
NTV