Sultan Abdülhamid’in 1909 yılında 31 Mart Vakası’ndan sonra tahttan indirilmesi üzerine Yıldız Sarayı halk tarafından yağmalanmış ve kısmen yakılmıştı. Bu yağmalama eylemi sırasında, Abdülhamid’e bildiri vermiş veya polis ajanı olarak çalışmış olan kişilerin kendilerine ait belgeleri arayarak yok etmeye çalıştıkları da hep konuşulmuştu. Yıldız Sarayı’nın eşyaları bu yağmalama nedeniyle uzun yıllar müzayedelerde satışa çıktı. İstanbul’daki Sanat ve Antika Fuarı’nda satılan 2. Abdülhamid dönemine ait olduğu iddia edilen tahtın da benzer bir nedenle müzayedeye düştüğü ileri sürülüyor.
DEDEM MEZATTAN ALMIŞ
Koleksiyonundaki orijinal olduğu iddia edilen tahtı yurtdışına çıkarılmaması şartıyla 100 bin TL’ye Maxam Holding’in Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Karakeçili’ye satan Nilgün Şensoy, şunları söyledi: “Öncelikle Abdülhamid’in tahtı değil. Kendisine Ermeni ustalar Hapet ve Nezeren kardeşler tarafından yapılarak saraya hediye edilmiş bir taht. Her padişah tahttan indirildikten sonra eşyaları mezatta satılırmış. Dedem mezattan satın almış. Annem modern bir evde oturuyordu, bu tahtı tavan arasında saklıyordu. Ben geleneksel Türk sanatı üzerine eğitim aldım ve meraklı olduğum için bu esere sahip çıktım. Müzeye kayıtlı koleksiyonerim. Ancak bu eser kullanım eşyası olduğu için koleksiyona kaydetmedim. Sağlık sorunlarım nedeniyle artık bakamayacağıma inandığım için satışa çıkardım. Benim sevdiğim gibi seven biri alsın istedim. Yurtdışına çıksın istemedim. İki Katarlı iş insanı ‘Ne istersen verelim bize sat’ dedi ama vermedim. Tahtın Yıldız Sarayı’na ait olduğuna dair herhangi bir işaret yok ama koltuğun arkasında Ermeni ustaların isimleri var. Bu ustalar Abdulhamid döneminde saraya çalışan ustalar zaten. Tahtı alan kişinin de esere benim gibi bakmasını istedim.”
DAHA ÖNCE EL KOYMUŞTUK
Eski Yıldız Sarayı Müze Müdürü Sabahattin Türkoğlu: Abdülhamid görevden alınınca Yıldız Sarayı yağmalanıyor. Epey eşya yıllar içinde müzayedede satışa sunuldu. Müdürlüğüm döneminde yaklaşık 20 yıl önce bir taht müzayedeye çıkmıştı. Satışı durdurup el koydum ve muhammen bedelle müzeye kazandırdım. Çok eşyayı böyle toplayarak müze envanterine aldım. Bu eser gerçekten Yıldız Sarayı’na mı ait, orası şüpheli. Sarayın kumaşları özel dokumadır. Mavi ve üzeri sarı yaldızlı yıldız işlidir. Bu müzayede ile ilgili bakanlık temsilcisinin gerçekten saraydan çıkmışsa bu esere el koyması ve müzeye kazandırması gerekirdi.
SATILMASINI GARİP KARŞILADIM
UNESCO Türkiye Milli Komitesi üyesi Nezih Başgelen: Türkiye son yıllarda yurtdışındaki eserlerine sahip çıkıp müzelerimize getiriyor. Abdülhamid gibi tarihte önemli bir isme ait olan eserin müzayedede satılmasını garip karşıladım. Müze komisyon oluşturup esere değer tespiti yapıp satın alabilirdi. Eseri elinde bulunduran kişilerin de bu eseri nasıl temin ettiklerini araştırmak gerekir. Çünkü Yıldız Sarayı yağmalanmış bir saraydır. Birçok eserin daha önce de müzayedede satıldığını biliyoruz.
Hürriyet