Mehmet Demirci'nin haberi
Halk sağlığını korumak için uzun süredir gündemde olan gazlı içeceklere konulacak ekstra vergi uygulaması kısa bir süre sonra New York Eyalet Meclisi'nde tekrar gündeme gelecek.
Eylül ayında Vali David Paterson'ın teklif ettiği, fakat yoğun tartışmalar nedeniyle geri çekmek zorunda kaldığı uygulama, New York eyaleti ile birlikte ABD'nin son bir haftadaki en önemli gündem maddesi haline geldi. Birçok eyalette gazlı içeceklere uygulanması düşünülen vergi oranları hakkında birçok açıklama yapıldı.
Ortalama bir kişinin yılda 189 litre gazlı içecek tükettiğini ortaya koyan istatistiklere göre, McDonald's, Burger King gibi firmalar her menüde 2 litrelik Coca-Cola ve Pepsi türünden içecek satıyor. Bugün marketlerde 1,79 dolara satılan 2 litrelik Coca-Cola eğer vergi uygulaması hayata geçirilirse kısa bir süre sonra 2,47 dolara satılacak.
New York Belediye Başkanı Michael Bloomberg'in de hararetli bir şekilde desteklediği, yoğun şeker içeren ve obeziteye davetiye çıkaran gazlı içecekler, özellikle çocuklar tarafından yoğun olarak tüketiliyor. 6-19 yaş arasındaki Amerikalı gençlerde obezite oranının yüzde 20'yi bulduğunu ortaya koyan istatistiklere göre; gazlı içeceklere konulacak vergiler sayesinde kolalı içecek tüketim oranının azaltılması hedefleniyor. Belediye Başkanı Bloomberg, geçtiğimiz hafta katıldığı bir radyo programında, bir kutu koladan alınacak 12 centlik vergi sayesinde yılda 1 milyar dolarlık ek kaynak sağlanacağını, elde edilecek gelirin de toplum sağlığı için kullanılacak önemli bir kaynak olacağını ifade etmişti.
Yüksek oranda şeker var
20 ozluk (560 gram) boyutu ile piyasada en çok tüketilen birçok kolalı ürün ciddi şeker oranıyla dikkat çekiyor. 560 gramlık Mountain adlı içecek, içerdiği 19 çay kaşığı şeker miktarıyla dikkat çekerken, bir diğer popüler içecek olan 20 ozluk Snapple, 13 çay kaşığı şeker ihtiva ediyor. Vücutta eritilmesi neredeyse imkânsız olan gazlı içeceklerdeki şeker, obezite başta olmak üzere birçok hastalıkta da önemli rol oynuyor.
Bu arada ekstra vergi uygulamasından rahatsızlığını dile getiren American Beverage Association ise (Amerikan Meşrubatçılar Birliği) okullara yüksek oranda şeker içeren gazlı içecek dağıtımını 2004'ten bu yana yüzde 88 oranında azalttıklarını belirterek, dağıtılan ürünlerin daha düşük miktarda kalori içerdiğini ifade ediyor. 'Diet' olarak tanımlanan ve düşük kalori içeren gazlı içecekler ise vergi uygulaması kapsamına girmiyor. ABD'de son 50 yılın en büyük sağlık sorunu olarak bilinen obezite için yıllık 7,6 milyar dolarlık sağlık harcaması yapılıyor.
Zaman