Ankara Valiliği, il hava sahasında sivil İnsansız Hava Araçları'nın (İHA) ve motorlu çok hafif hava araçlarının zaman zaman askeri güvenlik bölgeleri ve milli güvenlik bakımından hassasiyet arz eden kurum ve kuruluşlar üzerinde izinsiz olarak uçtukları, fotoğraf ve film çektikleri bilgilerinin artması üzerine genelge yayınladı.
2920 Sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu’nun ‘Yasaklar’ başlıklı 93. maddesine işaret eden Valilik genelgesinde ,fotoğraf çekme yasağı olan yerlerin fotoğrafını çekmek, herhangi bir madde veya nesneyi çekmek veya uçağın nizami kullanılma şeklinin dışında taşımak, silah, cephane, her nevi harp malzemeleri, patlayıcı, yanıcı, tahrip edici ve aşındırıcı madde, zehirli gaz, nükleer yakıt, radyoaktif madde, can ve mal güvenliği yönünden tehlikeli olduğu saptanmış her nevi katı, sıvı ve gaz halinde madde taşımak, görülen hizmetin ve içinde bulunulan durumun gerektirdiğinin dışında yayın ve haberleşme yapmanın yasak olduğu vurgulandı.
ÇOK HAFİF HAVA ARAÇLARI YÖNETMELİĞİ
Yine Çok Hafif Hava Araçları Yönetmeliği’nin ‘Uçuş Şartları’ başlıklı 5. maddesinde motorlu çok hafif hava araçlarının sivil havacılık birimince önceden izin verilmiş hava sahasında, gündüz görerek uçabilecekleri, çok hafif hava araçlarında alet uçucu ve akrobasi yapılamayacağı, şehir, kasaba ve diğer yerleşim bölgeleri ile açık hava toplantıları üzerinden özel izin alınmaksızın uçuş yapılamayacağı, havaalanı trafik bölgesinde, kontrol bölgelerinde, terminal kontrol sahalarında ya da bu tür bölgelerde izin alınmaksızın uçuş yapılamayacağı, yasak ve girilmesi sınırlı bölgeler üzerinde o bölgelerin sorumlularından izin alınmaksızın uçuş yapılamayacağının yazılı olduğuna işaret edildi.
SHT-İHA TALİMATI
İnsansız Hava Aracı Sistemlerinin Ayrılmış Hava Sahalarındaki Operasyonları'nın Usul ve Esaslarına İlişkin Talimatı’nda (SHT-İHA) ise; “İnsansız Hava Operasyonları'nın havadaki ya da yerdeki insanlara ya da mülklere karşı risk teşkil etmeyeceği, İHA işleticilerinin, uçuş gerçekleştirilmeden en az 24 saat önce ilgili Mülki İdare Amirliği'ne bilgi vereceği, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün Sivil İHA’ların askeri yasak sahalar ve askeri birliklere 5 mil ve daha yakın mesafeden uçuş planlanması durumunda en az 15 gün öncesinden Genelkurmay Başkanlığı ile koordine edeceği, İHA işletmelerinin Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nden aldıkları uçuş izni kapsamı dışında uçuş gerçekleştirmelerinin yasak olduğu, İHA’ların uçuşlarını Genel Müdürlük tarafından ilgili kurumlarla koordinasyon sonucu tanımlanan hava sahasında yapabilecekleri, uçuşların meskun mahallerin dışında planlanacağı…” şeklinde hüküm altına alındığı kaydedildi.
ASKERİ YASAK BÖLGELER VE GÜVENLİK BÖLGELERİ KANUNU
2565 Sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu’nun 21. Maddesine de işaret edilerek, “Askeri Güvenlik Bölgesi olarak tespit edilen, Türk Silahlı Kuvvetleri'ne ait kışla, kıta, karargah, kurum, ordugah gibi tesislerin fotoğraf ve filminin çekilmesi, harita, resim ve krokisinin yapılması, not alınması veya harita uygulaması gibi faaliyetlerde bulunulması, bölgenin savunma ve güvenlik tedbirlerini aksatacak, bozacak ve açıklayacak cihazlar kullanılması, bu amaçla görevlendirilmiş olanlar ile ilgili birlik komutanlığı tarafından izin verilmiş olanlar dışındakilere yasak...” düzenlemesi olduğu ifade edildi.
TÜRK CEZA KANUNU’NUN 179. MADDESİ
Diğer yandan 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 179. maddesinde 'Hava araçlarının kişilerin hayat, sağlık veya mal varlığı açısından tehlikeli olabilecek şekilde sevk ve idaresi' halinde hapis cezası öngörüldüğüne dikkat çeken Ankara Valiliği genelgesinde, şu uyarılarda bulunuldu: “Yukarıda ayrıntılı olarak açıklanan mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; mevzuatımızca sivil İnsansız Hava Araçları'nın ve Motorlu Çok Hafif Hava Araçları'nın uçuşlarıyla ilgili düzenlemelerin Sivil Havacılık Genel Müdürlüğüne verildiği, Genel Müdürlük'ten izin alınmadan yasak alanlar üzerinde uçuş yapılmasının, tehlikeli madde taşınmasının, fotoğraf ve film çekilmesinin uygun olmadığı, belirlenen kuralların ihlali halinde bu araçların radarda da görülmeme ihtimali karşısında telafisi mümkün olmayan durumların vukuu bulabileceği değerlendirilmiştir.
Belirtilen nedenlerle izinsiz gerçekleştirilen uçuşların emniyet ve jandarma birimlerince tespiti halinde uçuşun engellenerek, durumun tutanağa bağlanıp, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'ne suç duyurusunda bulunulmasında fayda görülmüştür.”
CİHAN