Bitkisel ve hayvansal atık yağların oluşumundan bertarafına kadar çevre ve insan sağlığına zarar vermeden yönetiminin sağlanması için yeni kurallar getiriliyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığının hazırladığı taslak ile bitkisel ve hayvansal atık yağ üreticilerine yeni sorumluluklar yükleniyor, atık yağların çevreyle ilgili kirlenmeye sebep olmaması için yeni tedbirler alınıyor. Buna göre yağ üreticilerinin, atık yağları Mobil Takip Sistemi (MoTAT) sistemi kullanılarak, atık taşıma lisansı bulunan araçlar ile taşıması mecburi olacak. Bu sistem ile her bir taşıma işlemine dair bilgiler kaynağında kayıt altına alınacak. Atık taşıma firma ve araçlar lisanslandırılacak. Atık taşıyan araçlar seyir halindeyken izlenecek ve atık taşıma işlemleri aktif bir şekilde denetlenecek. Bitkisel ve hayvansal atık yağların doğrudan veya dolaylı olarak kanalizasyona, denizlere, göllere, akarsulara, yüzey sularına, yeraltı sularına, toprağa ve benzeri alıcı ortamlara verilmesi, akaryakıta karıştırılması, akaryakıt olarak kullanılması, kullandırılması, uygun olmayan metotlarla geri kazanılması, yakılması veya bertaraf edilmesi yasak olacak.
AYRI BİRİKTİRİLECEK
Bitkisel ve hayvansal atık yağlar, diğer atıklar veya maddeler ile karıştırılmayacak. Kaynağında ayrı olarak biriktirilecek ve uygun şartlarda geçici olarak depolanacak. Bitkisel ve hayvansal atık yağların, izin ve yetkisi olmayan üçüncü kişiler tarafından toplanması, taşınması, geri kazanımı veya bertarafı yasaklanacak. Bitkisel ve hayvansal atık yağların rafinasyonunda, katma değeri yüksek nitelikli ürünlerin elde edilmesi ve ilave kirlilik oluşturulmaksızın temiz üretim teknolojilerinin kullanılması esas olacak.
Bu yağlar, ilgili teknik düzenlemelere uygun olarak sadece biyodizel veya sürdürülebilir havacılık yakıtı üretiminde kullanılacak. Bitkisel ve hayvansal atık yağların, atık ara depolama, atıktan türetilmiş yakıt hazırlama, kompost, biyometanizasyon, atık yakma ve düzenli depolama tesislerine gönderilmesi ve bu tesislere kabul edilmesi yasak olacak. Boşaltılmış biriktirme ve toplama ekipmanları rafinasyon tesislerinde veya transfer noktalarında temizlenecek.
KİRLETEN SORUMLU OLACAK
Bitkisel ve hayvansal atık yağların oluşturduğu çevresel kirlenme ve bozulmadan doğan zararlardan dolayı, yağ üreticileri, bitkisel ve hayvansal atık yağ üreticileri, toplayıcıları, taşıyıcıları, transfer noktaları, rafinasyon tesisleri müteselsilen sorumlu olacak. Yağ üreticileri, belediyeler ve rafinasyon tesislerinin hanelerden toplama yapılmasına yönelik atık yağ biriktirme ekipmanlarını temin etmek yükümlülüğü bulunacak.
KANALİZASYONA DÖKÜLMEYECEK
Belediyeler, atık yağların kanalizasyona dökülmesini önleyecek tedbirleri alacak, atık yağların kaynağında ayrı biriktirilmesini sağlayacak. Hanelerden kaynaklanan bitkisel ve hayvansal atık yağların kaynağında ayrı olarak biriktirilmesi ve toplanması amacıyla rafinasyon tesisleriyle sözleşme yaparak toplama sistemini, toplama noktalarını ve atık getirme merkezlerini oluşturmakla yükümlü kılınacak.
ÜRETİM PLANI MECBURİYETİ
Bitkisel ve hayvansal atık yağ rafinasyon tesisleri ve transfer noktaları çevre lisansı alacak. Çevre Bakanlığından toplama yetkisi ve geçici faaliyet belgesi alan rafinasyon tesislerinin deneme üretimi yapması mecburi olacak. Yeni düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, çevre lisansı almış bitkisel atık yağ geri kazanım tesisleri; 60 gün içinde bakanlığa deneme üretimi planı sunacak. Bu süre içerisinde başvuruda bulunmayan tesislerin mevcut çevre lisansı sonlandırılacak.
Türkiye