Doğal kaynakların sınırlı, talep ve ihtiyaçlarınsa her geçen gün arttığı dünyada gıdanın geleceğinin önem taşıdığını belirten Altınbaş Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Öğretim Üyesi Dr. Özge Seçmeler, dünya genelinde üretilen gıdaların yüzde 50’den fazlasının atık olarak kaybedildiğinin altını çizdi.
“ANADOLU’NUN ZİYAN ETMEME ANLAYIŞI AZALDI”
Dünyada gıda atıklarının yüzde 42’lik bir oranla en büyük bölümü olan evsel atıklar ve yüzde 14’ünü oluşturan restoran sektörü atıklarının azaltılmasına yoğunlaşıldığını ifade eden Seçmeler, ‘atıksız mutfak’ tariflerinin bu atıkları yeni bir ürün ya da öğüne dönüştürmeyi hedeflediğini söyledi.
Gıda atığının azaltılmasının mutfağı yöneten ve kullanan kişilerin duyarlılığıyla mümkün olabileceğini belirten Dr. Seçmeler, “Anadolu mutfak kültüründe var olan ziyan etmeme anlayışının artık nesilden nesle aktarımı ne yazık ki azaldı. Bu anlayışla geliştirilen bazı geleneksel tarif ve uygulamalardan habersiz olmamızın, tüketim ve israfı artırmasında da payı var” diye konuştu.
“TOPLUMSAL DUYARLILIĞI ARTIRMAYA ÇALIŞIYORUZ”
Detaylı araştırıldığında gıda atıklarının mutfakta yeniden değerlendirilmesi konusunda birçok tarife ulaşıldığını vurgulayan Seçmeler, Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü olarak 'Toplumsal Sorumluluk' dersi kapsamında ‘atıksız mutfak’ projesi gerçekleştirdiklerini söyledi. Dr. Seçmeler, Öğr. Gör. Yaşar Sevimli koordinatörlüğünde yaptıkları çalışmalarda öğrencilerin atıksız mutfak tarifleri ve toplumsal duyarlılığı artırmak amacı ile hazırlanan içerikleri Instagram adresinde paylaşarak açık kaynak olarak kullanıma sunduklarını belirtti.
BİBER VE KABAKTAN HELVA, KAVUN ÇEKİRDEĞİNDEN KURABİYE
Evlerde ve restoranlarda atıksız mutfak tariflerinin uygulamaya alınmasıyla gıdada israfın azaltılacağını anlatan Seçmeler, öğrencilerinden Ahmet Karakaş’ın bitirme projesi kapsamında başarılı ve yenilikçi atıksız mutfak tarifleri geliştirdiğini ve sosyal medya hesabı üzerinden paylaştığını söyledi. Öğrencisinin geliştirdiği tariflerinden gururlandıklarını söyleyen Dr. Seçmeler şunları söyledi:
“Öğrencimiz biberlerin sapları ve kabakların kabuklarından helva, patates kabuğundan Brule ve Arabiata, kavun çekirdeğinden kurabiye tarifleriyle bir menü oluşturdu. Geleceği şimdiden öngörerek uzmanlarca bahsedilen kıtlığa ve kuraklığa karşı bu tariflerin sayısını artırmak ve yaygınlaşmasını sağlamak gerekiyor.”
“EV EKONOMİSİNE KATKI”
Atıksız mutfak bilincinin yerleşmesi ve geliştirilen her yeni tarife ulaşılabilir olunması halinde başta ev ekonomisi ve çevre problemleri açısından önemli bir kazanım sağlanacağına dikkat çeken Dr. Seçmeler, karbon ayak izi olarak çevreye verilen zararı azaltmak için yenilebilir olmayan organik atıkları farklı amaçlarla kullanmanın da mümkün olacağını vurguladı. Seçmeler, AB araştırma fonlarının akıllı ev projelerini desteklediğini, yenilikçi cihaz tasarımları ve ev sistemleriyle akıllı ve atıksız mutfakların geliştirilmesinin mümkün olabileceğini de sözlerine ekledi.
DHA