Bu heyecan verici bir gelişme. Şu anda Köln’de Avrupa Astronot Merkezi’nde bu rüyayı gerçekleştirebilecek kişilerle beraberiz. Peki Ay’da bir uzay üssü nasıl kurulur?
İşte hedef nokta… Buraya ilk Ruslar indi ve burada ilk kez Amerikalılar yürüdü.
Avrupa Uzay Ajansı Başkanı Jan Wörner’in planları şu anda bu bölgeye yoğunlaşmış durumda…
Jan Wörner, Avrupa Uzay Ajansı Genel Başkanı: “Amacım Ay yüzeyinde kalıcı bir uzay üssü kurmak.’‘
Amaç her üye devletin kullanabileceği ortak bir üs inşa etmek.
İnsanoğlu Ay’da kalıcı bir hayat kuramadı.
Ancak Apollo döneminde doğru adımlar atarak büyük hamleler yapılabileceği kanıtlanmıştı.
Andreas Mogensen, Astronot, ESA: “Bu rüyayı 1960’larda 10 senelik bir süre içerisinde gerçekleştirmiştik. Şimdi gelişen teknolojiyle birlikte bunun daha ilersine gidebiliriz. Bunu tekrar yapabiliriz.’‘
Ay’da bir üs kurmak, Uluslararası Uzay İstasyonu’nun gerçekleştirmek istediği ortak bir proje…
Jan Wörner, Avrupa Uzay Ajansı Genel Başkanı: “Burada Amerikalılar, Ruslar, Çinliler, Hintler, Japonlar olacak ve hatta diğer ülkelerden gelen bazı küçük yardımlar da alacağız.’‘
Şu anda bu hedefin çok fazla ayrıntısı yok. Ancak herkes çok istekli…
Geçen ay Köln’de bulunan Avrupa Astronot Merkezi’nde kalıcı bir Ay üssü kurmak için bir atölye çalışması yapıldı.
Bu çalışmada öne çıkan ayrıntı Ay’da bulunan metal, mineral ve buzun kullanılabilecek olması…
Bernard Foing, Uluslararası Ay Keşfi Takımı Başkanı: “Ay’daki kaynaklar sınırsız. Ay’ın kutup noktalarında buz kütlelerine rastladık ve bazı bölgeleri gün boyunca tamamen aydınlık kalıyor. Bu bölgelerdeki kaynakları Ay üssündeki inşaatta ve astronotların yaşamlarına destek amacıyla kullanabiliriz.’‘
Ay üssü için en büyük tehdit Güneş ve kosmik radyosyon, küçük göktaşları ve aşırı sıcaklık farkları olarak tahmin ediliyor.
İrlandalı Aidan Cowley bu tehdit unsurlarından korunmak için Ay yüzeyindeki toprakla oluşturulan kubbelerle, üssü kaplamayı düşünüyor
Aidan Cowley, Raştırma Görevlisi, ESA: “Acaba Ay yüzeyindeki bu maddeleri 3 boyutlu bir yazıcıyla kullanarak bir yaşam alanı inşa edebilir miyiz diye düşündük. Sanırım yapabiliriz.’‘
“Öncelikle Ay yüzeyine bir arazi aracı göndereceğiz. Ondan sonra bu araç şişirilebilir kubbeye hava pompalıyacak. Daha sonra bu kubbenin etrafında inşaata başlayacak. Bu şişme kubbe Ay üssündeki astronotlara bir koruma sağlayacak.’
“Ay yüzeyindeki kumu inşaat alanına taşıyıp onu sertleştireceğiz. Başka bir kum tabakası taşıyıp onu da üzerine koyacağız. İnşa edilmek istenen yapı bitene kadar bu işlemi tekrar tekrar yapacağız.’‘
Ay’a giderek bu planı test etmek kolay değil. Bu sebeple bilim insanları Ay yüzeyine benzer kayalık ve tozla kaplı bir bölge arıyorlar. Tıpkı Köln’de bulunan Eifel Volkanik Parkı gibi…’‘
Bernard Foing, Uluslararası Ay Keşfi Takımı Başkanı: “Burada kayaların hangi elementlerden oluştuğunu ölçebilen bir sisteme sahibiz. Ay, Mars ya da volkanik taşlara benzer kayalar üzerinde bu aletlerin nasıl çalıştığını tespit etmek istiyoruz.’‘
Bu senaryoda araştırmacılardan birisi Ay yüzeyindeki bir astronotu canlandırıyor ve diğer arkadaşı da onu belli bir mesafeden yönlendiriyor.
Bu tatbikatta astronotların Ay üssünde nasıl birlikte çalışacakları test ediliyor. Ayrıca ölçüm aletinin yüzeydeki maddeleri ve mineralleri nasıl ayrıştırıp tanımlayacağı deneniyor. Bu çalışmalar Ay’daki kalıcı yapı için çok yararlı olacak.
Oscar Kamps, Jeoloji Öğrencisi, Utrecht Üniversitesi: “Bu simulasyondaki astronot benim. Bu sebeple beni istediği yere yönlendirerek istediği bölgeye götürebilir. Bana ne zaman geri dönmem gerektiğini söyleyecek ve ben de bu laboratuvarın önüne geleceğim.’‘
Marloes Offringa, Öğrenci, Amsterdam Üniversitesi: “Şu anda ortamdaki ışık miktarı çok iyi. Bu sebeple başka bir şey kullanmaya gerek yok. İyi sinyal almak çok kolay olacak. Şu anda çok mutluyum.’‘
Şimdi geri gidiyoruz ve kalmaya karar verdik. Avrupa Uzay Ajansı şimdi Ay’daki üsse çok önemli bir mesaj gönderdi. Eğer teknoloji uygun olsaydı bu 20 sene önce de gerçekleşebilirdi.
Andreas Mogensen, Astronot, ESA: ‘‘Şu anda çok büyük bir kalkınma hamlesi yapmamız gerekiyor. Bizi yörüngeye taşıyacak ve sonra da Ay’ın yüzeyine indirecek olan roket teknolojisinin ve Ay’da yaşayacağımız üsteki koşulların gelişmesi gerekiyor. Kısaca, şu anda kullandığımız tüm teknolojiyi topyekün geliştirmeliyiz.’‘
Avrupa Uzay Ajansı bu konuda yalnız değil.
Çinliler Ay taşı numunesi toplamak için çalışıyor. Ruslar Avrupa Uzay Ajansı’nın desteğiyle bir gezici araç tasarlıyor. Ayrıca Avrupa Uzay Ajansı’nın uzay mekiği destekli NASA’nın Orion kapsülü 2020’den önce Ay’ın etrafında geziniyor olacak.
Bu farklı çalışmalar Jan Wörner’in planındaki en büyük vizyon.
Jan Wörner, Avrupa Uzay Ajansı Genel Başkanı: “Ay üssü kurma fikrinin en büyük avantajı, bu çalışmalara başlarken büyük bir finans desteğine gereksinim duymuyor olmamız. Bu sebeple küçük bir Ay’a iniş hedefiyle çalışmalara başlayabiliriz. Bunu birçok ülke de planlıyor. Ayrıca büyük bir mali destek aldığımızda teleskop, Ay’ın uzak noktalarında bir radyo teleskobu projelerine de başlayabiliriz. Bu yapılar farklı kurumlar tarafından da kullanılabilecek.’‘
Ay yüzeyinde çalışmak bilim adına dikkat çekici ve teknolojik olarak zor. İnsanlığın Güneş Sistemi’ni anlaması konusunda da mükemmel bir test alanı sağlıyor.
“Şimdi Ay’dan Mars’a uzanıyoruz. Gelecek ay ExoMars göreviyle Kızıl Gezegen’e olan yolculuk başlayarak metan gazı aranacak. Bilim insanları bu projenin ayrıntılarını ‘İstikamet Mars’ programına anlattı.
Ann Carine Vandaele, Bilim Kadını, Belçika Kraliyet Enstitüsü: “Merhaba, adım Ann Carine Vandaele. ExoMars projesindeki NOMAD uzay mekiğinden ben sorunluyum. Yakında Mars’a gideceğiz.’‘
“Bu kutunun içerisindeki üç adet ölçüm cihazı Mars’ın atmosferindeki bileşenleri analiz edecek. özellikle de metan gazını…’‘
“Metan gazı çok önemli çünkü Dünya’daki biyolojik süreçle bağlantısı var.’‘
“Mars’ta hayat belirtilerinin var olduğuna dair elimizde kesin bir kanıt bulunmuyor.’‘
“Daha önceden farklı görev ve aygıtlarla Mars’taki metan gazını ölçmeye çalışmıştık. Curiosity, Dünya’daki gözlemler ve Mars Express projesi bunlardan bazılarıydı…Ancak bu ölçümlere rağmen yine de kafamızda soru işaretleri bulunuyor. ExoMars projesinde kullanılacak olan aygıtlar sadece metan gazı araştırılması için tasarlandı ve kafadaki soru işaretlerini tamamen ortadan kaldıracak.’‘
“Takımdaki stres artıyor. Çünkü uluslararası bir takım bu proje üzerinde yıllardır çalışıyor. Verilerin gelmesi için, araçların Mars yörüngesine girmesi için bekliyoruz. Bu sebeple gelecek aylarda stres daha da artacak.’‘
Gelecek ay ExoMars yolculuğuna başlıyor ve biz de bu görev için Kazakistan’da olacağız.
Euronews