Tehdit içerikli cümlelerle siyasîler, akademisyenler ve medyayı suçlayan Başbuğ, askerlerin yargılandığı davalar için de hâkim ve savcılara telkinde bulundu. "Oruçreis Firkateyni'nde konuşmamın özel bir anlamı var. Herkes ne demek istediğimi anlıyor." diyen Başbuğ'a, başta hukukçular ve gazeteciler olmak üzere kamuoyundan sert tepki geldi.
Kimse yargıya emir ve talimat veremez
Albay Ümit Kardaş (Emekli Hakim) Anayasa'ya göre hakimlere kimse emir, talimat veremez, tavsiye ve telkinde bulunamaz. Adil yargılamayı etkilemek de ceza kanunlarımıza göre suç. Bazı personelin suç işlediği iddiaları var. Bunu da sivil yargı yapacak. Seninle pazarlık yapacak hali yok. (Bana sor, ben seni ikna ederim) gibi bir anlayış var. Hesap vermekten kaçınma, denetlenmek istememe refleksi bu.
148. maddeye göre suç işledi
Mehmet Altan (İÜ Öğretim Üyesi) Açıklamaları Askeri Ceza Kanunu'nun 148. maddesine göre suç. Nerede sizin askeri savcınız, Danıştay'ınız, Yargıtay'ınız? Hepsi kanunu çiğniyor. Orduyu Genelkurmay yıpratıyor. Ortaya çıkan belgeler siviller tarafından hazırlanmadı. Eylem Planı hani kâğıt parçasıydı? Teğmenin, senin çocuğunun eline el bombası verip de öldürmesini kamuoyuna duyurmak yıpratma mıdır?
Silahlı Kuvvetler'i cuntacılar yıpratıyor
Hasan Celal Güzel (Eski Bakan) Genelkurmay Başkanı, asimetrik psikolojik harekâttan söz ediyor. Kamuoyuna intikal eden belgelerden, bilakis Genelkurmay Başkanlığı tarafından topluma bir psikolojik harekât uygulandığı ortaya çıkıyor. TSK'nın zedelenmesi ve yıpratılması kendi içlerinden kaynaklanıyor. TSK komutanı olarak Sayın Başbuğ'un yapması gereken, içindeki darbeci odakları tasfiye etmesidir.
Neden silahları toprağa gömüyorlar?
Neden Silahlı Kuvvetler mensupları kendi silahlarını özel bir şekilde ambalajlayıp yeraltına gömüyor? Dünyanın hangi demokratik ülkesinde Silahlı Kuvvetler mensupları toprak altına silah gömer? Bunlara cevap versin. Neden Kafes Planı var, neden Sarıkız, Ayışığı, Yakamoz var? Onları bize anlatsın. Yasadışı yollara sapmış insanlar varsa demokrasi adına her türlü eleştiri yapılabilir.
Prestij kaybeden TSK'nın çok sıkıştığı anlaşılıyor
Etyen mahçupyan (gazeteci-yazar) Başbuğ'un konuşmasında kritik olan şey, yargı kurumlarını TSK ile işbirliğine çağırması. Buradan TSK'nın son olaylardan dolayı çok sıkışmış olduğunu ve kurum içi bir sıkıntıyı hafifletme çabasının görüldüğünü anlayabiliriz. Çünkü TSK, tarihte ilk defa bu kadar büyüteç altındadır. İlk defa ordunun değişik birimleri, toplumsal tartışmaya açılmıştır. İçeride prestij kaybı yaşandığı bir gerçek. Bunu tekrar sağlamak için Başbuğ serzenişte bulundu. Ancak sıkıntılı olan durum Başbuğ'un, hukukun TSK rehberliğine girmesini savunması ve hukukun bağımsızlığını hiçe saymasıdır. Savcılara ihbar mektuplarını hemen dikkate almamalarını ve TSK'ya danışmalarını tavsiye etmesi vahim bir durum. Eleştirilerden ve son dönemdeki hukukî süreçten rahatsız olduğu açık.
Elindeki silahı bıraktıktan sonra konuşsun
Şanar yurdatapan (Sanatçı) Kimin ne deyip ne demeyeceğine Genelkurmay Başkanı karar veremez. Bu ülkede ifade özgürlüğü var. Herkes istediği gibi konuşabilir. İfade özgürlüğünü kullanamayacak tek grup varsa o da elinde silah olanlardır. Eğer konuşmak istiyorsa elindeki silahı bırakıp sivil olsun. Bu ülkede emekli korgeneraller hakimleri korkutmak için evlerinin yakınlarında bomba patlattıklarını söylüyorlar ve bu insanlar hakkında hiçbir işlem yapılmıyor. Terör eylemleriyle Genelkurmay irtibatlandırılmak istenmiyorsa bu tip olaylarda gerçekleri açığa çıkarmak zorunda.
Siyaset yapmayı bıraksın
Oral Çalışlar (Radikal) Genelkurmay, artık siyasetle uğraşmamalı. Bu tutumundan vazgeçmesi gerekiyor. Çünkü hâlâ politika yapmaya devam ediyor. Ayrıca, biz gazeteciler olarak ona mı soracağız neyi yazacağımızı, nasıl haber yapacağımızı? Genelkurmay mı karar verecek bizim yapacaklarımıza? Genelkurmay artık ülke savunmasıyla ilgilenmeli. Onların işi, kimseye ders vermek, akıl vermek değildir.
Darbe planları meydanda
Nazlı Ilıcak (Sabah) Bu, bir inkar politikası. Hazırlanan bazı andıçların medya mensuplarını hedef aldığı biliniyor. Şimdi çıkıp da medyayı, akademisyenleri, siyasetçileri suçlamak bence yanlış bir tutum. Başbuğ'un temiz sayfa açıp, 'Geçmişte böyle hatalar yapıldı ama bundan sonra daha dikkatliyiz' demesi gerekir. Ama hâlâ inkâr politikası yapılıyor. Güçlükonak katliamı, 33 er katliamı, bazı faili meçhul cinayetlerin daha sonra ortaya çıkması, JİTEM yok denilirken birdenbire var olduğunun anlaşılması ve Cem Ersever'in JİTEM'in bir başka kanadı tarafından öldürülmesi, Poyrazköy kazısında ortaya çıkan silahlar, bu silahların İlker Başbuğ tarafından içi boş diye küçümsenmesi, darbe planlarının ortaya çıkması. Biz bütün bunları biliyoruz, yaşadık ve hepsi meydanda.
Medyada yazılanların hangisi olmamış?
Alper Görmüş (Taraf) Psikolojik harekat, olmayan birtakım şeyler üzerinden, gerçekmiş gibi yürütülen harekatın tanımıdır. Medyada yazılan çizilenlerden hangisi olmamış?.. Yani en son ve en ürkütücü olanını alalım. Kafes Planı için 'Hayır böyle bir şey yoktur. Deniz Kuvvetleri'nde böyle bir yapılanma yoktur' diyerek yalanlamaksızın Silahlı Kuvvetler üzerinden psikolojik harekât yürütülüyor demek hiç ikna edici değil. Yazılanlar ve çizilenlerin hepsi ciddi iddialardır ve gazetecilerin sorumluluğu içindedir. Mesleğimizin icabı budur. Biz de mesleğimizin icabını yerine getiriyoruz.
Artık kimse bu tür açıklamaları doğal karşılamıyor
Roni Marguiles (Taraf) İlker Başbuğ, kendinde, siyasetin her yönü hakkında görüş bildirme hakkı olduğunu düşünüyor. Ne söylediklerinden çok, bu hakkı kendinde görüyor olması problemlidir. Maalesef bu da çok eski bir geleneğe dayanıyor ve hâlen Başbuğ açısından değişmiş değil. Bu düşünceleri Trabzon'da bir gemide değil, bir binanın bodrum katında seslendirmiş olsa da bir şey değişmeyecekti aslında. Ancak Türkiye'de değişen şudur: Artık Genelkurmay Başkanı böyle bir açıklama yaptığında 'doğal' karşılamayan ve buna tepki gösteren insanların sayısı bir hayli kabarık. Bu da meselenin bence önemli yanıdır. Değişimin zaten hissedildiği alan da budur.
Zaman