Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ve TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, Ankara Onkoloji Hastanesi Faz-1 Klinik Araştırmalar Merkezi'nde geliştirilen VLP aşısında gönüllü oldu.
Mandal'ın aşısını olmasının ardından Bakan Varank da aşı oldu. Aşı olduktan sonra açıklama yapan Bakan Varank, "Bu aşı adayımız virüsün 4 proteinini de dikkate alarak tasarlanmış bir aşı adayı. Dolasıyla çok inovatif bir aşı adayı olduğuna biz inanıyoruz" dedi.
"Bugün, gönüllülük sözümüzü yerine getiriyoruz"
Bakan Varank, VLP aşısının ilk dozunun ardından açıklamalarda bulundu:
"Normalde bu çalışmalar 27 Mart'ta başladı. 36 gönüllü ile başladı. Biz de Hasan Mandal hocamızla beraber biraz ısrarlı bir şekilde bu çalışmaya katılmış olduk. Ocak 2020 tarihinde biz COVID- 19 Türkiye Platformu olarak hocalarımızı toplamıştık. Türkiye'de bütün aşı ve ilaç çalışması yapan hocalarımıza 'Türkiye bu pandemiyle ya da bu virüsle mücadelede neler yapabilir?' diye kendileriyle toplantı yapmıştık. Ve o toplantıda bazı hocalarımız Türkiye'de aşı üretme kabiliyeti olduğunu, bunu başarabileceğimizi, hocalarımızın ve tesislerin olduğunu, bunu yapabileceğimi söylemişlerdi. Ve bir hocamız şunu demişti; 'Sayın bakanım siz bize destek verin, önümüzü açın, aşımızı üretelim.' İlk biz kendimize vuracağız. O gün biz Hasan Hoca'yla söz verdik. Dedik ki; yeter ki bilim insanlarımız bu aşıyı üretme noktasına gelsin. Sizinle beraber biz de gönüllü olduk. İşte bugün o gönüllülük sözümüzü yerine getiriyoruz. VLP aşısı yani virüs benzeri parçacıklar aşısı dünyada çok inovatif kabul edilen bir aşı türü. Şu anda Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) listesine göre dünyada 4 tane klinik aşamaya yani insan çalışmalarına geçmiş VLP aşı adayı var. Tabi burada İhsan ve Mayda Hocalarımızın geliştirdiği bu aşının dünyadakilerden farklı özellikleri var. Bu aşı adayımız virüsün 4 proteinini de dikkate alarak tasarlanmış bir aşı adayı. Dolasıyla çok inovatif bir aşı adayı olduğuna biz inanıyoruz. Neticelerinin de çok farklı ve dünyadakilerden de etkin olacağına biz inanıyoruz"
"Türkiye'nin VLP yerli ve milli aşısını biz elimize almak istiyoruz"
Bakan Varank, Faz-1 gönüllüsü olmanın oldukça önemli olduğunu bildirerek, "Türkiye'de Faz-1 çalışması şimdiye kadar aşıda çok fazla yapılmadı. Ben buradan bütün vatandaşlarımıza seslenmek istiyorum. Tabi ki aşılama vaktiniz geldiyse aşıya adaysanız lütfen Sağlık Bakanlığımızın uyguladığı aşıları kendinize yaptırın. Ama yerli aşı çalışmalarında da gönüllü olmak istiyorsanız lütfen çekinmeyin. Bakın biz burada Hasan Hocamızla beraber Faz 1 yani ilk insan denemelerinde gönüllü olduk. Ve aşımızı yaptırdık. İnşallah bu çalışmalarla Türkiye'nin VLP denilen yeni teknolojideki aşısında hızlıca ilerleyerek sene sonuna kadar Faz 3 çalışmalarını tamamlayıp Türkiye'nin VLP yerli ve milli aşısını biz elimize almak istiyoruz. Sadece Türkiye'ye faydası olmasın. Aynı zamanda insanlığa faydası olsun istiyoruz. Buradaki hocalarıma da çok teşekkür ediyorum. Faz-1 Klinik Çalışma Merkezi açmak vizyoner bir adım. Ankara'da sadece bir tane vardı. Şimdi Sağlık Bakanlığımız ikincisini Şehir Hastanesi'nde açtı" şeklinde konuştu.
"Türkiye'deki bilim insanlarımıza güvenelim"
Yerli koronavirüs aşı adayı için gönüllü olan TÜBİTAK Başkanı Hasan Mandal da şunları söyledi:
"Bundan tam bir yıl sonra yani 27 Mart 2021 tarihinde VLP aşımızda Faz-1 aşamasına geçildi. Ve bugün de hala Faz-1 çalışmalarının devam ettiği noktada biz de sayın bakanımızla birlikte gönüllü olduk. 2 Nisan 2020 tarihinde de yine şunu söylemiştik; 'Türk bilim insanlarına güveniniz. Türk bilim insanları dünyadaki var olan aşılar noktasında; onunda üzerine çıkacak şekilde en azından en iyi şekilde tasarlayacak.' Şu anda COVID-19 Türkiye Platformu kapsamında TÜBİTAK tarafından desteklenen 7 aşı adayımız var. Bunlardan birisi şu an Faz 1 aşamasında. Biz de buna gönüllü olduk bakanımızla birlikte. İnşallah gelecek haftadan itibaren de diğer aşı adayımız inaktif aşı adayı. O da başlayacak Ankara Şehir Hastanesi'nde. Biz şunu söylüyoruz; Türkiye'deki bilim insanlarımıza güvenelim. Artık Türkiye bilimi sadece takip eden bir ülke değil, teknolojiyi takip eden bir ülke değil; bilgi üreten, teknolojiyi geliştiren bir ülke. Ben bunun ülkemize hayırlı olmasını diliyorum"
İnsan denemelerine 36 kişi katılıyor
Orta Doğu Teknik Üniversitesinden Prof. Dr. Mayda Gürsel ile Bilkent Üniversitesinden İhsan Gürsel çiftinin ortak projesi sonucu geliştirilen VLP aşı adayının insan denemeleri, 18 artı 18'lik biri düşük, diğeri yüksek doz olmak üzere iki gruba uygulanıyor. Her 2 grubun 6'sı plasebo. Yani içinde aktif ya da etken bir madde bulunmayan enjeksiyonlardan oluşuyor.
Aşının Faz-2'si İngiliz varyantına uygun
Varank ve Mandal dışındaki gönüllülerin isimleri gizli tutuluyor. Aşıyı uygulayan sağlık personeli de uygulanan kişideki enjeksiyonun içeriği hakkında bilgi sahibi olamıyor. Gürsel çiftinin inovatif aşı adayının haziranda Faz-2'ye, ağustosta da Faz-3'e geçmesi planlanıyor. Yerli VLP aşı adayının Faz-2 çalışması, İngiliz varyantına göre hazırlandı.
Dünyada sayılı, Türkiye'de tek
Dünyada sayılı, TÜBİTAK COVID-19 Türkiye Platformu kapsamında ise tek VLP teknolojisiyle geliştirilen aşı adayı, 30 Mart'ta Dünya Sağlık Örgütünün COVID-19 aşı adayları listesinde yer alarak dünyada bu türde klinik aşamaya geçen 4'üncü aşı adayı oldu.
Aşının üretim üssü Gebze
Varank, Mayda ve İhsan Gürsel çiftinin çalışmalarını yerinde görmek amacıyla ocakta Nobel İlaç'ın Gebze TÜBİTAK Marmara Teknokent'teki (MARTEK) Biyoteknolojik İlaç Tesisi'ni ziyaret etmişti.
Virüsü taklit ediyor
VLP tipi aşılarda, geliştirilen virüs benzeri parçacıklar, virüsü enfeksiyon oluşturmayacak şekilde taklit ediyor. Bu parçacıklar, bağışıklık tepkisi uyandırırken hastalığa da neden olmuyor.
Gürsel çiftinin geliştirdiği aşı adayının başka bir özelliği de diğer VLP aşılarından farklı olarak bu platformda virüsün 4 yapısal proteini de aşı antijeni olarak kullanılıyor. Bu yönüyle dünyada klinik insan denemeleri fazına giren bir aşı adayı bulunmuyor.
TRT HABER