Kimi çocuk, davranışları ya da sözleriyle çevresindekileri şaşırtır. Bu durumda birçok anne-babanın aklına ‘Acaba çocuğumuz üstün zekalı mı?’ sorusu takılır. Bunu anlamak için çocuğunuzu iyi gözlemlemelisiniz
Her anne - baba çocuğunu dikkatle inceleyip ondaki farklılıkları yakalamak ister. Bunun temelinde kendi için özel olan çocuğunun herkes için de özel olması arzusu yatar. Ama bu, bazı çocukların diğerlerinden özel olmadığı anlamına gelmez. Bazı çocuklar gerçekten diğerlerinden daha farklı olabiliyor. Bazılarını da biz farklı sanıyoruz, çünkü çocukların neler yapabileceğini bilemiyoruz. Bebek dergisi mart sayısında üstün zekalı çocuklarla ilgili kapsamlı bir dosya hazırladı.
SİNYALLERİ TAKİP EDİN!
İki-dört yaş arasındaki sinyaller
* Artistik becerilerini ya da sayılarla arasını takip edin. Gerektiğinden daha fazla realist resimler çiziyor ya da basit matematik işlemlerini kafasında yapabiliyorsa çocuğunuzun biraz farklı olduğunu düşünebilirsiniz.
* Konuşma ve yabancı dil konusunda hızlı bir gelişim kaydedebilir. Kelime haznesi çok çabuk genişler.
* Gerçi üç yaş, çocukların çok soru sormaya başladığı bir dönemdir ama özel çocukların soruları asla bitmez.
* Hiperaktif değil, ama son derece hareketli çocuklardır. Aradaki fark da şurada: Hiperaktif olan çocuklar çok hareketlidir ama konsantrasyon zorluğu çeker. Ama bu çocuklar çok hareketli olsalar bile uzun süreli dikkat bütünlüğü sağlayabilir.
* Geniş, karışık ama çarpıcı hayal güçleri vardır. Ve bu özellikleri sayesinde çevrelerinde kendileri gibi çocukları bulur, onlarla diğerlerine nazaran daha yakın olurlar.
* Kitap, televizyon ya da filmlerden öğrendikleri bilgileri unutmazlar, aksine her zaman hatırlar ve bu bilgileri kullanırlar. Hatta siz, çocuğunuzun bu bilgiyi nereden, nasıl edindiğini bilmezsiniz bile.
BELİRTİLER
Üstün zeka ve yetenek belirtileri şöyle sıralanabilir: Mükemmel uzun süreli bellek, geniş sözcük dağarcığı, okuduğunu anlama başarısı, matematiksel akıl yürütme başarısı, tartışmalarda gelişmiş sözel beceriler sergileme, bilgisayar kullanmada beceriklilik, daha güç işlerde daha başarılı olma, karmaşıklığı çözebilme, aşırı yaratıcılık ve yüksek hayal gücü, sonuca iyi ulaşabilme, keskin gözlemci olma, çok ilginç fikirlere sahip olma, aşırı merak, çok soru sorma, yüksek düzeyde enerjik, espri anlayışı; sanat, bilim, geometri, mekanik, teknoloji
ya da müzikte başarı.
TEST ÜÇ YAŞINDAN İTİBAREN YAPILABİLİR
Son yıllarda birçok anne - baba, çocukların özel olup olmadığını anlamak için onları testlere tabi tutmaya başladı. Doktorlar öncelikle bu testlerin sadece ‘özel çocuk keşfi’ amacıyla yapılmadığını ailelere açıklamaya çalışıyor. Bu testler belli yaşlarda yapılarak ve belli dönemlerde tekrarlanarak çocuğun gelişimi takip edilebiliyor. Daha yetenekli olduğu alanlar tespit edilip, onları daha iyi değerlendirmesi amaçlanıyor.
Uzmanlar üç yaşından itibaren çocuklara zeka testinin yapılabileceğini söylüyor. Ancak elde edilen sonuçların kesinliği yok. Daha doğru sonuçlar elde etmek için beş yaşın beklenmesi gerektiği belirtiliyor.
ÜSTÜN ZEKALI ÇOCUĞU NASIL TANIRSINIZ?
FİZİKSEL ÖZELLİKLER
* Fiziksel gelişimleri ve sağlıkları diğer çocuklardan daha iyidir.
* Çok enerjiktir.
* Aşırı duyarlı sinir sistemine sahip olmaları, yaşıtlarına oranla daha fazla hareketli olmalarına yol açabilir.
* Bebeklik döneminde daha az uyku gereksinimi duyabilir.
* Duyu organları çok hassastır.
* Bebeklerde battaniyeleri üzerinden atma, giyim eşyalarındaki etiketlerden rahatsız olma, altlarının ıslanmasına ve gürültüye aşırı tepki gösterme şeklinde kendini belli eder.
* İki ayrı fabrikanın ürettiği meyve suyu arasındaki farkı hemen anlar.
* Kuvvetlidirler ve hızlı olgunlaşır.
SOSYAL GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
* Kendilerinden büyük çocuklarla karmaşık oyunlar oynamak ister.
* Karşısındakilerin duygu, düşünce ve isteklerini tahmin edebilir.
* Lider olma özellikleri vardır.
* Espri yetenekleri gelişmiştir.
KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ
* Bağımsız olma özelliği gösterir.
* Eline yeni bir oyuncak verilince saatlerce onunla ilgilenebilir.
* Yüksek amaç ve idealleri vardır.
* Aşırı duygusal olabilir.
* Arkadaşlarına yapılan bir haksızlık bile onların gözlerinin dolmasına neden olabilir.
* Mükemmelliyetçidir.
* Özgüvenleri yüksektir.
ZİHİNSEL ÖZELLİKLER
* Kolay ezberleyip, ezberlediği bilgileri uzun süre hafızasında tutabilir.
* Kelime hazneleri geniştir.
* Başladıkları görevleri bitirmek için daha fazla fırsat verilmesini ister.
* Erken konuşmaya başlar.
* İki kelimeli cümleleri yaşıtları iki yaşında söyleyebilirken, onlar bir yaşında söyleyebilir.
* Kendi başlarına okumayı öğrenebilir. Ama kas gelişimi aynı hızı gösteremez.
* Hızlı düşünürler, ama yazarken kasları o hızı takip edemez. Bu nedenle birinci sınıfta en büyük sorunları yazmayı sevmemektir.
* Sayılara erken ilgi duyarlar. Üç yaşındaki bir çocuk, ‘10 bin’lerden bahsedebilir.
Milliyet/Cadde