Bediüzzaman’ın anlattığı eğitimli göz

Bediüzzaman’ın gözü baktığı şeyin sanat niteliklerini okuyan bir zenginliğe sahip. Eserlerindeki güzellik mülahazalarını okuyunca onun bir nesneye veya olaya baktığında onun estetik duruşunu, temasını, geometrisini, armonisini ve daha birçok estetik esasa göre baktığını estetik okuyanlar bilir. Bir şeye estetik olarak bakamıyorsa insan onun için o şeyin değeri yok gibidir. İnsan gözü “güzelliğin bütün meratibini fark eden insan gözü”dür. 

 

Bediüzzaman’ın burada anlattığı göz eğitimli gözdür, yoksa her göz güzelliğin bütün mertebelerini göremez. Ama onun gözü gerçekten güzelliğin bütün meratibini görecek bir derinliğe sahip. Nedir bu güzelliğin bütün mertebeleri işte orası bizce meçhul ama ona malum, eserlerindeki güzellikler bahsi onun nasıl her şeye çok yönlü bakacak derinlikli ve arkasında büyük bir dini, ilmi, estetik, bir muhayyileye ve hafsalaya sahip olduğunu gösteriyor. Bediüzzaman çok derin bir insan ama biz onu derinliksiz okuduğumuz için benim şahsi kanaatim gelişmiyoruz, belli bir limitin üstüne çıkamıyoruz.