اَلْباَبُ السّادِسُ
HAŞİYE فِى لاَ حَوْلَ وَلاَقوَّةَ إِلاَّ بِاللهِ الْعَلِىِّ الْعَظِيمِ
وَهٰذِهِ الْكَلِمَةُ الطَّيّبَةُ الْمُباَرَكَةُ خَامِسَةٌ مِنَ الْخَمْسِ الْباَقِيَاتِ الصَّالِحَاتِ الْمَشْهُورَاتِ الَّتِى هِىَ: سُبْحَانَ اللهِ. وَالْحَمْدُ ِللهِ، وَلاَ إِلٰهَ إِلاَّ اللهُ، وَاللهُ اَكْبَرُ، وَلاَ حَوْلَ وَلاَقُوَّةَ إِلاَّ بِاللهِ الْعَلِىِّ الْعَظِيمِ.
إِلٰهِى وَسَيّدِى وَمَالِكِى!
لِى فَقْرٌ بِلاَ نِهَايَةٍ، مَعَ أَنَّ حَاجَاتِى وَمَطَالِبِى لاَ تُعَدُّ وَلاَتحْصىٰ، وَتَقْصُرُ يَدِى عَنْ أَدْنٰى مَطَالِبِى. فَلاَ حَوْلَ وَلاَقوَّةَ إِلاَّ بِكَ يَا رَبِّىَ الرَّحِيمَ! وَياَ خَالِقِىَ الْكَريِمَ! يَا حَسِيبُ يَا وَكِيلُ يَا كَافِى.
AÇIKLAMA
ALTINCI BAB
لاَحَوْلَ وَلاَقُوَّةَ اِلاّٰ بِاللهِ الْعَلِىِّ الْعَظِيمِ Hakkındadır. HAŞİYE
Rahmân ve Rahîm olan Allah’ın adıyla.
Ey İlâhım ve Seyyidim ve Mâlikim,
Fakrım sınırsızdır. İhtiyaçlarım ve isteklerim had ve hesaba gelmez. Benim elim ise, isteklerimin en küçüğüne bile yetişmez. Kudret ve kuvvet ancak Senindir, ey her bir varlığı terbiye edip idaresi ve egemenliği altında bulunduran ve sonsuz şefkat ve merhamet sahibi olan Rabb-i Rahîmim ve ey herşeyi yoktan yaratan ve ikramı bol olan Hâlık-ı Kerîmim! Ey varlıkların bütün amellerini kaydedip muhasebelerini bir anda gören ve onların her türlü ihtiyaçlarını görüp gözeten Hasîb, ey Kendisine tevekkül edenlerin işlerini en güzel şekliyle üstlenen, isteklerine en güzel şekilde cevap veren ve bütün dertlerini en güzel şekilde gideren Vekîl, ey isimlerinin tecellileri varlıkların her türlü ihtiyaçlarına yeten Kâfi!
إِلٰهِى! إِخْتِيَارِى كَشَعْرَةٍ ضَعِيفَةٍ، وَآمَالِى لاَتحْصٰى. فَأَعْجَزُ دَائِمًا عَمّا لاَ اَسْتَغْنِى عَنْهَا أَبدًا. فَلاَ حَوْلَ وَلاَقوَّةَ إِلاَّ بِكَ يَاغَنِيُّ يَاكَرِيمُ يَاكَفِيلُ يَاوَكِيلُ يَاحَسِيبُ يَاكَافِى.
!إِلٰهِى وَسَيّدِى وَمَالِكِى
إِقْتِدَارِى كَذَرَّةٍ ضَعِيفَةٍ، مَعَ أَنَّ اْلاَعْدَاءَ وَالْعِلَلَ وَاْلاَوْهَامَ وَاْلاَهْوَالَ وَاْلآلآمَ وَاْلاَسْقَامَ وَالظّلمَاتِ وَالضّلاَلَ وَاْلاَسْفَارَ الطّوَالَ مَا لاَ تُحْصٰى. فَلاَ حَوْلَ عَنْهَا، وَلاَ قُوَّةَ عَلٰى مُقَابَلَتِهَا إِلاَّ بِكَ يَاقَوِيُّ يَاقَدِيرُ يَاقَرِيبُ يَامُجِيبُ يَاحَفِيظُ يَاوَكِيلُ.
إِلٰهِى! حَياَتِى كَشُعْلَةٍ تَنْطَفِئُ كَأَمْثاَلِى. وَآماَلِى لاَتحْصٰى. فَلاَ حَوْلَ عَنْ طَلَبِ تِلْكَ اْلاَمَالِ، وَلاَقوَّةَ عَلٰى تَحْصِيلِهَا إِلاَّ بِكَ يَاحَيُّ يَاقَيّومُ يَاحَسِيبُ يَاكَافِى يَاوَكِيلُ يَاوَافِى.
إِلَهِى! عُمْرِى كَدَقِيقَةٍ تَنْقَضِى كَاَقراَنِى؛ مَعَ أَنَّ مَقَاصِدِى وَمَطَالِبِى لاَ تُعَدُّ وَلاَ تُحْصٰى. فَلاَ حَوْلَ عَنْهَا وَلاَ قُوَّةَ عَلَيْهَا إِلاَّ بِكَ يَاأَزَلِيُّ يَاأَبدِيُّ يَاحَسِيبُ يَاكَافِى يَاوَكِيلُ يَاوَافِى.
AÇIKLAMA
İlâhî, ihtiyarım zayıf bir kıl gibi; emellerim ise hesaba gelmez. Hiçbir zaman vazgeçemeyeceğim şeylere ulaşmaktan ise, her zaman âcizim. Kudret ve kuvvet ancak Senindir, ey hiçbir varlığa ve hiçbir şeye muhtaç olmayan ve servet ve zenginliğinin sınırı bulunmayan Ganî, ey bütün canlıları çeşitli duygularla donatıp sayısız rahmet meyvelerini ve nimetlerini önlerine seren ve iyiliği bol olan Kerîm, ey bütün varlıklara lâzım olan herşeyi noksansız, vakti vaktine yetiştiren Kefîl, ey varlıkların bütün amellerini kaydedip muhasebelerini bir anda gören ve onların her türlü ihtiyaçlarını görüp gözeten Hasîb, ey isimlerinin tecellileri varlıkların her türlü ihtiyaçlarına yeten Kâfî!
Ey İlâhım ve Seyyidim ve Mâlikim,
Benim iktidarım bir zayıf zerre gibidir. Düşmanlar, illetler, kuruntular, korkular, elemler, hastalıklar, zulmetler, sapıklıklar ve uzun seferler ise hesaba gelmez. Bütün bunlardan beni kurtaracak kudret ve onlara karşılık verecek kuvvet ancak Senindir, ey kuvveti bütün kâinatı kaplamış ve bütün varlıkları zaptederek hükmü altına almış olan Kavî, ey dilediği herşeyi en mükemmel şekilde sür’atle ve kolayca yaratabilen ve kâinattaki herşeyi sonsuz kudreti altında tutan Kadîr, ey herşeye herşeyden daha yakın olan Karîb, ey dualara en güzel şekilde cevap veren Mücîb, ey bütün varlıkların, hallerinden hareketlerine kadar herşeyini ve bilhassa insanların ve cinlerin bütün amellerini dikkatle kaydedip koruyan ve bütün varlıkları her türlü kötülük ve tehlikelere karşı muhafaza eden Hafîz, ey Kendisine tevekkül edenlere başarı ihsan eden, isteklerine cevap veren ve bütün dertlerini gideren Vekîl!
İlâhî! Tıpkı benzerlerim gibi, benim de hayatım çabuk söner bir parıltıcıktır. Emellerim ise hesaba gelmez. Bütün bunları isteme ihtiyacını hissettirmeyecek kudret ve onları elde etmeye yetecek kuvvet ancak Senin kudret ve kuvvetindir, ey her an diri olup her canlıya hayat veren ve herşeyi ayakta tutan Hayy-ı Kayyûm, ey varlıkların bütün amellerini kaydedip muhasebelerini bir anda gören ve onların her türlü ihtiyaçlarını görüp gözeten ve sonsuz rahmeti benim herşeyime yeter deyip, Kendisine tevekkül edenlerin her türlü ihtiyacına yetişen Hasîb-i Kâfî, ey Kendisine tevekkül edenlere başarı ihsan eden, isteklerine cevap veren ve bütün dertlerini gideren ve vaadini yerine getirmesinde şüphe olmayan ve bütün varlıkların ihtiyaçlarını kudret ve rahmetiyle gideren Vekîl-i Vâfî!
İlâhî! Tıpkı akranım gibi, benim ömrüm de tükenip gidecek bir dakikadan ibarettir. Maksat ve isteklerim ise had ve hesaba gelmez. Onlara karşı koyacak kudret ve onlara yetecek kuvvet, ancak Senin kudret ve kuvvetindir, ey varlığının başlangıcı ve sonu olmayan Ezelî ve Ebedî, ey varlıkların bütün amellerini kaydedip muhasebelerini bir anda gören ve onların her türlü ihtiyaçlarını görüp gözeten ve sonsuz rahmeti benim herşeyime yeter deyip, Kendisine tevekkül edenlerin her türlü ihtiyacına yetişen Hasîb-i Kâfî, ey Kendisine tevekkül edenlere işlerinde başarı ihsan eden, isteklerine cevap veren ve bütün dertlerini gideren ve vaadini yerine getirmesinde şüphe olmayan ve bütün varlıkların ihtiyaçlarını kudret ve rahmetiyle gideren Vekîl-i Vâfî!
---
HAŞİYE : Çok risalelerde beyan etmişiz ki, insanın fıtratında hadsiz bir acz ve nihayetsiz bir fakr bulunmakla beraber, hadsiz a’dâsı ve nihayetsiz metalibi vardır. İnsan, bu acz, bu fakrdan fıtraten bir Kadîr, bir Rahîme ilticaya muhtaçtır. Nasıl ki, Hasbünallahü ve ni’me’l-Vekîl birinci cümlesini aczine merhem ve bütün a’dâsına karşı bir melce gösterir. Ve ni’me’l-Vekîl cümlesi de fakrına deva ve bütün metalibine bir vesileyi gösterdiği gibi, Lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâhi’l-Aliyyi’l-Azîm dahi başka bir surette, aynen Hasbünallah gibi, acz ve fakr-ı beşerînin ilâcı, ve lâ havle kelimesi a’dâsına karşı nokta-i istinadı kendi kuvvetinden teberrî etmekle kuvve-i İlâhiyeye iltica, ve lâ kuvvete kelimesiyle metalibine, hâcâtına vesile-i mutlak tevekkül ile kudret-i İlâhiyeye itimaddır. Bu lâ havle ve lâ kuvvete cümlesinin pek çok meratibini kendimde tecrübeyle hissetmiştim. O mertebeleri birer birer kısa kelimelerle işaretler koymuşum. O işaretler vasıtasıyla o meratipleri mülâhaza ediyorum. Bu babda kısmen o mertebeleri remzeden kelimeler aynen zikredilecektir.