İlyas Koç'un haberi:
Özellikle çocukların nefes borusuna kaçan gıda ve maddeler ‘bronkoskopi’ yardımıyla çıkarılıyor. Tutturgaç yardımıyla yabancı cisimleri nefes borusundan çeken bu alet, maalesef her hastanede bulunmuyor.
Dokuz aylık minik Ahmet, annesi kuru fasulye ayıklarken bir adet kuru fasulyeyi ağzına götürdü ve yuttu. Kuru fasulye minik bebeğin nefes borusunu tıkadı. Eğer zamanında hastaneye getirilmeseydi nefessiz kalarak hayatını kaybedecekti. 3 yaşındaki Mustafa ise bu kadar şanslı değildi. Yuttuğu yabancı cisim, nefes borusunu tıkadı. Ailesi hastaneye yetiştirdi ancak hastane, ‘bronkoskopi’ yapılan bir hastane olmadığı için hayatını kaybetti.
Çiğneme alışkanlığı gelişmemiş çocuklara verilen fındık, fıstık, ceviz içi, kuru üzüm gibi kuruyemişler, az çiğnenmiş et parçaları, sosis veya sucuk parçacıkları çocukların nefes borusunu tıkayabiliyor. Konu hakkında bilgi veren Dr. Sami Ulus Çocuk Sağlığı Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. İsmet Faruk Özgüner, tıpta ‘yabancı cisim aspirasyonu’ olarak adlandırılan bu durumun beş yaşın altındaki çocuklarda görüldüğünü ve ebeveynin dikkat etmemesi halinde ölümcül sonuçlar doğurabileceğini vurguluyor. Özgüner, “Bu yaştaki çocuklarda çiğneme alışkanlığı yok. Oturarak yemek yemeyen, ayakta ve koşturarak yemek yiyen çocuklar bir tökezleme esnasında ağızlarındaki gıdayı nefes borusuna kaçırabiliyorlar.” diyor. Nefes borusu kısmen ya da tam olarak tıkanan çocukta öksürük, morartı, konuşamama ve kısık ses çıkarma gibi belirtiler olacağını söyleyen Özgüner, “Bu durumda aile hemen ilkyardım uygulamalı. Eğer bebek bir yaştan küçükse şu müdahale yapılmalı: Bebeği bir elimizle alttan destekleyerek yüz üstü ve baş aşağı tutup, diğer elimizin ayası ile sırtına 5 kez vurmak gerekir. Daha büyük çocuklarda ise çocuğa arkadan sarılıp göğüs kafesinin hemen altından yukarı doğru basınç uygulanabilir.”
Ailenin bebeğin yuttuğu cismi çıkaramaması durumunda hemen 112’yi arayarak yardım istemesi gerektiğini belirten Özgüner, “Bazen aileler ambulans beklemeden kendi araçları ya da taksiyle en yakın hastaneye gidebiliyor. Oysa vakit kaybetmeden ‘bronkoskopi’nin yapıldığı hastanelere gidilmeli. Bunu 112 ekipleri daha iyi bilir.” uyarısında bulunuyor. Dr. Özgüner, ‘bronkoskopi’ işleminin çok hassas bir operasyon olduğunu ifade ederek, “Tedavide genellikle rijit bronkoskopi dediğimiz yöntemi uyguluyoruz. En basit şekliyle ışıklı boruyla nefes borusuna giriliyor ve tutturgaç yardımı ile yabancı cisim nefes borusundan çıkartılıyor. Çok küçük parçalar ise vakumla çekiliyor.” diye konuşuyor.
Anne-baba soğukkanlı olmalı!
Çocuklar yaşına uygun gıdalarla beslenmeli. Ağzında dişi olmayan çocuğa fındık, fıstık, çekirdek verilmemeli.
Emekleyen bebeklerin bulunduğu ortamlarda yutabileceği küçük cisimler olmamalı.
Çocuklara, ağızlarında yemek varken konuşmamaları gerektiği öğretilmeli.
Anne-baba soğukkanlı olmalı, acil müdahale yapabilmeli.
Çocuğun yuttuğu yabancı cisim çıkarılamazsa vakit kaybetmemek için ‘bronkoskopi’ yapılan bir hastaneye götürülmeli.
Zaman