Geçmişte emanetçi olarak anılan, çoğunlukla küçük eşyaların bırakıldığı depolar günümüzde çok daha önemli bir hale geldi. Emlak piyasasında yaşanan fiyat artışı ve kentsel dönüşüm projeleri taşınmaları, taşınmalar da eşya depolamak isteyen kişi sayısını artırdı.
İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizameddin Aşa’ya göre de depo kiralama işlemi piyasada bir ihtiyaç haline geldi:
“Son dönemde fiyatların oldukça yükselmesi, tahliye davalarının yoğun şekilde olması ve birçoğunun sonuçlanması insanların evden çıkmasına sebep oldu. Tahliye olan kişiler de fiyatlara yetişemeyip geçici süreyle ya memleketlerine dönüyor ya da eş dost akraba gibi kişilerin yanına taşınıyor. Bu insanlar eşyalarını ya ikinci el olarak satıyor ya da bir depoda muhafaza ediyor sıkıntılı dönem geçinceye kadar. Bunun için son dönemde depoya gidip teslim etme, muhafaza etme, depo kiralama gibi sistemler yaygınlaşmaya başladı. Bu durum piyasada bir ihtiyaç haline geldi. Bu işlemde dikkat etmek lazım. Tutacağınız deponun legal olup olmadığı, yetki belgesi olup olmadığına bakılmalı.”
Kayıtsız hizmete karşı dikkatli olunmalı
Hizmeti veren kişiyi ya da kurumu seçerken dikkat edilmesi gereken en önemli konuların başında hizmet sağlayıcının resmi varlığını teyit etmek geliyor. Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu’na göre hizmet sağlayan tarafın vergi mükellefi olması, sağladığı hizmet karşılığında fatura kesmesi anlaşma sürecinde bir sorun yaşanması durumunda karşınızda bir muhatap bulabileceğiniz anlamına geliyor. Oluşabilecek zararın da temini bu sayede mümkün oluyor.
“Son dönemde depolara talep oldukça arttı. Bu noktada eşyalarını depoya bırakacak olanların çok dikkatli olması gerekir. Çünkü eşyayı bıraktığı depo ile bir sözleşme yapmamış, eşya listesi oluşturulmamışsa ilerde eşyalarına gelebilecek kayıp, çalıntı, sel ve benzeri durumlardan oluşabilecek zarardan ötürü hak iddia etmeleri oldukça zor olacaktır. Kurumsal firmalarda bu risk daha az. Bireysel olarak depo kiralayan kişilerde ise çok daha dikkatli olmak gerekiyor. Faturasız, sözleşmesiz yapılan her depolama işlemi çeşitli riskleri de beraberinde getiriyor. Bu nedenle depoya eşya koyacak olan vatandaşlarımız mutlaka deponun ruhsatını, tapusunu ve sahibinin kimlik bilgilerini net olarak öğrenmeli ve koyduğu eşyanın listesini de fotoğraflı bir şekilde kontrata eklemelidirler."
“Mümkünse sigorta yaptırılmalı”
Ağaoğlu’na göre dikkat edilmesi gerekilen en önemli detaylardan biri de sigorta.
“Mümkünse sigorta ettirilmiş depolarda eşyalar muhafaza altına alınmalı. Sigorta ettirilmemiş depoda ise kendi sigortacılarıyla anlaşarak sigorta ettirmenin yolları araştırılabilir.”
Depo kiralamada stopaj ödemesi yapılıyor mu?
Eşyalarını muhafaza etmek isteyen ancak bir hizmet almak istemeyen kişilerin başvurduğu bir diğer yol da bireysel olarak depo kiralamak. Bu noktada akla gelen ilk soru ise iş yeri olarak kabul edilen depoları kiralarken stopaj vergisinin çıkıp çıkmayacağı.
Mali müşavir Ayşe Tekin’e göre kiralanan depo iş yeri statüsünde olsa bile kiralayan kişi ticari amaçla kullanmadığında stopaj vergisi ile karşılaşmaz.
“Burada önemli olan kira sözleşmesindeki kullanım amacı kısmı. Bu durumun geçerli olabilmesi için kira sözleşmesinde kullanım amacının net bir şekilde belirtilmesi gerekir. Depoyu kiralayan kişi eğer kendi eşyasını koyacak ve hiçbir şekilde ticaret yapmayacaksa vergi ile karşılaşmaz. Bir işin içinde ticaret varsa vergi vardır, ticaret yoksa vergi yoktur.”
trthaber