Yaman Sönmez ve Ahmet Almaz'ın yazısı
Kahvaltı sofralarının vazgeçilmezi zeytin her derde deva. Zeytinin çekirdeği astıma iyi gelirken, yağı ise vücudu nemlendiriyor, yaraları iyileştiriyor...
Bazı ülkelerde yetişen büyük ağaçlardır. Zeytinyağı bazen ham zeytinden, bazen de olgun zeytinden sıkılarak elde edilir. Hekimler arasında infak olarak bilinen zeytinyağı, ham zeytinden elde edilen yağdır. Bazen mor (kızıl) zeytinden de çıkarılır. Bundan elde edilen yağın kuvveti olgun zeytinle ham zeytin arasındadır (ortalama değerdedir). İki zeytin türü vardır:
1) Yabani
2) Bostani (aşılı)
500 eski zeytinyağı merhem olarak kullanıldığında, kuvveti duhnü'l-hırva (Hint yağı) kuvvetiyle eş değerdir. Aynı şekilde, turp ve çörek otu yağlarıyla da eşdeğerlik gösterir (daha çok ısıtıcı etki gösterirler). Zeytinin dalları ve yaprakları yakılıp, külleri kullanılır, bazen de dalları ve yaprakları bala bulanarak yakılır.
ZEYTiN VE YAĞININ KULLANILDIĞI ALANLARÖZELLİKLERİ
Sağlıklı insanlar üzerindeki etkisine göre zeytinyağının iyisi ham zeytinden elde edilenidir. Yabani zeytinin yağının zamkı vardır: Bu zamkın iyisi dili yakar. Yakıcı olmayanın zararı yoktur.
İÇERİĞİ
Ham zeytinin yağı birinci derecede soğuk ve rutubetlidir. Rufus (Ephesus), zeytinyağının rutubetli olduğunu söyler. Olgun zeytinyağı normal derecede sıcak ve rutubete meyillidir. Eğer zeytin yıkanırsa, onun rutubeti ve sıcaklığı normale döner; sıcaklığı daha azdır.
Sonuç olarak, olgun zeytin sıcaktır, onun yağı rutubete meyillidir. Yarı olgun zeytin normal soğuktur. Onun dalları ve yaprakları da soğuktur. Ham zeytinin beklemiş (eski) yağı, olgun zeytinyağı İçeriğindadır (mizacındadır); onun gibi tatlıdır.
YARARLARI
Bütün zeytinyağı türleri vücudu güçlendirir; zindelik verir. Yabani zeytinin yağı bakır kap içinde pişirilirse (kaynatılırsa), kuvveti artar; onun gücü hudud (huzuz), hudud-u Hindi (Hint amberbarisi) kuvvetine benzer. Zeytinin salamura suyu tenkiye yapıldığında tuzlu sudan daha kuvvetlidir (etki olarak daha kuvvetlidir). Zeytinyağı eskidiği zaman tadında acılık olmaz.
ŞİŞLER
Yabani zeytin, kızarıklık, yüzdeki lekeler ve benzeri yara ve yangılı şişlere iyi gelir; onları çözer ve rutubetini temizler. Yakılan dallarından sızan su (sıvı) uyuza ve oluşturduğu yaralara iyi gelir. Zeytinyağının tortusu, özellikle yaprağı ile birlikte kullanılırsa, yangılı şişlere ilaç olur.
YARALAR
Yabani zeytinin yağı, iltihaplı yaralara ve kuru yarlara, uyuzun kaşıntısına iyi gelir. Yabani zeytinin yaprakları, kızarıklığa, habis ve iltihaplı yaralara, kaşıntı ve karıncalanmaya, kurdeşene (şeri) iyi gelir. Ham zeytinyağı tortusu, uyuzdan oluşan cilt bozukluklarına sağılıklı görüntü kazandırır.
Hatta diğer etkenlerden oluşan cilt sıyrık ve bozukluklarını giderir (tedavi eder). Özellikle turmus suyu (mısır fasulyesi) da ilave edilerek kullanılırsa, (bu etki görülür). Su zeytini denen ham zeytinin salamura suyu ateş yanıklarına sürülse, yanık etkisiyle kızarmasını, su toplanarak kabarmasını ve iltihaplanmasını önler. Yabani zeytin zamkı, uyuz yaralarına ve temriyeye iyi gelir. Cerahatlere merhem şeklinde uygulanır.
ZEHİRLENME
Zeytinyağı, sıcak suyla içilirse, zehirin zararlı etkisini keser (azaltır) (kusturucudur). Yabani zeytin ağacı zamkının panzehir ilaçların terkibine girdiği söylenir.
BAŞ ORGANLARI
Zeytin yaprağı, koruk suyu ile pişirilip, kaynatılır, bal kıvamını alıncaya kadar bu işlem devam ettirilir; bu terkip çürük dişler üzerine tatbik edilirse, çürük diş yerinden sökülüp çıkar. Yabani zeytinin yağı, gül yağı ile baş ağrısının tedavisinde aynı etkiyi gösterir. Yabani zeytin ile öz suyu tablet şeklinde kurutularak saklanır ve kulak akıntıları için kullanılır. Yabani zeytinin yaprakları, diş eti şiş ve kanamalarına iyi gelir.
HAREKET ORGANLARI
Zeytinin tuzlu (salamura) suyu, siyatik için lavman şeklinde uygulanır; sinirsel ağrılara da bu uygulama iyi gelir. Eski (beklemiş) zeytinyağı haricen gut ağrılarına iyi gelir.
GÖRME
Eski zeytinyağı göze damlatıldığında, körlük üzerinde etkili olur. Zeytinyağı tortusu göz ilaçları içine girer. Yakılmış zeytinyağı yaprakları etki yönünden tutyaya muadil olur. Zamkının da conjunctiva, katarakt ve ağ tabaka sertleşmelerine etkisi vardır. Zeytin yaprakları öz suyu, fırlak giz üzerine, kornea tabakası yaralarına ve göz nezlesine iyi gelir. Aşılı zeytinler (bostan) bu amaç için yabani zeytine tercih edilir. Aynı şekilde, aşılı zeytinin zamkı, göze canlılık ve parlaklık verir; çapaklanmayı ve kataraktı önler.
SOLUNUM
Silah zeytin çekirdeği ile astım için, buğu ve tütsü yapılır. Diğer akciğer hastalıkları için de bu yöntem uygulanır.
BESLENME
Zeytinyağı tortusu karın üstüne konduğunda (dışarıdan karına tatbik edildiğinde), ödemi giderir. Olduğu gibi yenen zeytinin hazmı zordur. Birçok ağır madde ile doludur. O, şehveti artırır ve mideyi güçlendirir. Bağırsaklarda büzücü etki gösterir ve yoğun bir keymus meydana getirir. Sirkeyle basılmış zeytin, çözücü etkiye sahiptir. Ham zeytinin yağı, mide için iyidir.
DIŞARI ATAN ORGANLAR
Yemekten önce biberle zeytin bağırsakları yumuşatır. 9 ukiyye zeytin, ılık (sıcak) su veya arpa suyu ile birlikte yenirse, ishal etki gösterir. Zeytin, sedef otu ile birlikte kaynatılırsa, şişlerin sebep olduğu kulunca yararlı olur. Onunla lavman yapıldığında, ağır kulunca iyi gelir ve zeytin öz suyu (öz suyu) rahim akıntı ve kanamaları için rahme tatbik edilir. Kronik ishal için arpa unuyla karıştırılarak haricen kullanılır.
Zeytinyağı kıvama getirilip, koruk suyu ile lavman yapılırsa, hemoroid ve fistüller için (makad hastalıklarında) yararlı olur. Aynı şekilde, bu terkip rahim (yaraları) için de kullanılır. Zeytin ağacı zamkı, idrar söktürücüdür ve abortus etki gösterir.
Bugün