Diyarbakır'da Büyükşehir Belediyesince açılan, sibernetiğin kurucusu olarak kabul edilen ünlü İslam alimi El Cezeri'nin 13'üncü yüzyılda kaleme aldığı makine çizimlerinin çalışır makinelere dönüştürüldüğü "Cezeri'nin Olağanüstü Makineleri Sergisi"ni yaklaşık 550 bin kişi gezdi.
Sur ilçesindeki Keçi Burcu'nda 25 Mart'ta açılışı yapılan, El Cezeri'nin makinelerinin eş ölçekte, aynı malzeme ve teknikle üretildiği, "Filli Su Saati", "Yılan Mekanizması", "Çocuklu Otomatik Lavabo" ve "Kan Ölçme Otomatı" gibi 25 ürünün prototipinin yer aldığı sergi, 7'den 70'e ziyaretçilerden ilgi gördü.
Baykar tarafından milli ve özgün kaynaklarla geliştirilen ve TEKNOFEST 2021'de katılımcılarla buluşan uçan araba "Cezeri" de sergide ilgi odağındaydı.
Büyükşehir Belediyesinde görevli rehberlerin katılımcılara eserlerle ilgili bilgi verdiği sergiye yoğun ilgiden dolayı zaman zaman Keçi Burcu önünde uzun kuyruklar oluştu. Açılışın yapıldığı 25 Mart ile 18 Mayıs arasında ziyaretçi sayısı 550 bine yaklaştı.
"Geri dönüşler gayet olumlu"
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Daire Başkanı Ali Çelik, AA muhabirine, yaklaşık iki ay boyunca sergiye ev sahipliği yaptıkları için mutlu olduklarını söyledi.
Hem Diyarbakır'dan hem de çevre illerden yoğun ilginin olduğunu belirten Çelik, binlerce kişinin sergiyi gezme fırsatı bulduğunu aktardı.
Çelik, "550 bin kişi içerisinde Diyarbakır'daki okullar, Diyarbakırlı hemşehrilerimiz ve çevre illerden gelen öğrenciler, şehrimize gelen ziyaretçiler var. Geri dönüşler gayet olumlu. 850 yıl önce yaşamış bir dehanın, bir dahinin rüyasına şahitlik ettik." dedi.
Sergide çeşitli makinelerin bire bir prototiplerinin bulunduğunu, her makinenin aynı zamanda bir sanat eseri olduğunu vurgulayan Çelik, bunun ziyaretçiler tarafından da kendilerine iletildiğini aktardı.
"Bölgede yaşayan çocuklara ilham verdi"
Çelik, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Cezeri'yi biliyorsunuz, bu bölgede yetişmiş bir bilim adamı. Bu bölgede yetiştiğinden, hatta varlığından bile ziyaretçilerimizden birçoğu haberdar değildi. Sergi sayesinde Cezeri'den haberdar olmuş oldular. Özellikle Cezeri'nin buradaki Artuklu Sarayı'nda geçirdiği 25 yıl var. Biliyorsunuz burada başmühendislik yapmış. Cezeri'nin bu bölgeden birisi olması hasebiyle bu aynı zamanda ziyaretçilere empati kurmada da vesile oldu. Sergi bölgede yaşayan çocuklara ilham verdi. Serginin bölgeden yeni Cezeri'lerin çıkmasına vesile olacağı kanaatindeyim."
Gösterilen ilgiden duydukları memnuniyeti dile getiren Çelik, "Şehrimiz için, şehrimizin tanıtımı için de gayet güzel oldu." ifadesini kullandı.
"Gerçekten çok iyi işlere imza atmış"
Sergide rehberlik yapan Amine Öztepe de makineleri her anlattığında heyecan duyduğunu vurguladı.
Cezeri'nin zamanın şartlarında en iyi eserleri ortaya koyduğuna işaret eden Öztepe, "Filli su saati, çok amaçlı kefe uygulaması, abdest alma otomatı ve kan ölçme otomatı gibi makinelerle gerçekten çok iyi işlere imza atmış." diye konuştu.
Sergi süresince misafirleri karşıladıktan sonra sinevizyon gösterimi sunduklarını, sonrasında eserleri anlattıklarını ifade eden Öztepe, "Filli su saatine yoğun ilgi var. 7'den 70'e büyük ilgi vardı. Öğrenciler bir yetişkin, büyükler de çocuk gözüyle bakıyorlardı, o şekilde heyecanlanıyorlardı." şeklinde konuştu.
Ziyaretçilerden Fatma Kavak ise yüzyıllar önce bu icatların nasıl yapıldığını merak ettiği için geldiğini belirtti.
Bu toprakların Cezeri gibi bir bilim insanını yetiştirmesinden mutluluk duyduğunun altını çizen Kavak, "İlk robot yapan kişi olduğunu, böyle makineler ürettiğini bilmiyordum. Bu sergiyle birçok şey öğrendim. Bundan sonraki süreçte de çevremdekileri Cezeri'yi tanımaya ve icatlarını öğrenmeye teşvik edeceğim." ifadelerini kullandı.
aa