“Küçük çocuklar daha özgüvenli oluyor.” Bu cümle bir çocuğa ait. Çocuklar kendilerinden küçükleri daha özgüvenli buluyor. Peki kendini neden küçükler kadar özgüvenli bulmuyor? Kendisi de bir çocuk. Kendisinden büyükler de onun gibi mi düşünüyorlar acaba? Bir alt yaş grubu daha özgüven sahibi diye. Olsun veya olmasın düşünsünler veya düşünmesinler. Ortada bir gerçek var. Çocuklar gerçekten daha özgüvenliler ve büyüdükçe bu güvenlerini yitiriyorlar. Ben bu problemin cevabını aramıyorum. Gerçi satır aralarında problemin asıl nedenlerini ipuçlarıyla verdik ama yine de problemin açıklayıcı cevabı değil. Sadece burada çocuklarla yaptığımız özgüven üzerine bir sohbeti paylaşmak istiyorum.
Çocuklara “Özgüven sahibi çocukların en belirgin özellikleri nedir?” diye soruldu. Bu sorusunun cevabını bir-iki kitap okuyarak belki bulabilirsiniz. Ama çocukların cevaplarını duyduğunuzda cevapların da kitap gibi olduğunu görürsünüz. Onlar sizin okuduklarınızı her gün yaşarlar. Mimar Sinan, Selimiye Camii’nin minaresini bitirince bir çocuk gelir ve minarenin eğri olduğunu söyler. Mimar Sinan’da çalışanları çağırır ve minareye bir ip bağlar. İpi çekip minareyi düzeltir gibi yaparlar. Mimar Sinan çocuğun gözünde bile işinin doğru olmasını ister. Çünkü çocuk gördüğünü söylemiştir. Çocuk doğru söylemiştir.
Çocuklara sorulan soru ve alınan cevaplar da doğrudur. Çocuklar kendi tecrübelerini aktarmışlardır. Onlar bizim okuduğumuz kitapların satır aralarına inip de tanım çıkarmış değillerdir.
Çocuklar ilk önce sorunun cevabı olarak “kendine güvenmek” şeklinde özgüvenin tanımını yaptılar. Daha sonra özgüven sahibi çocuğun nasıl anlaşılabileceğini sıraladılar.
Özgüven sahibi çocuk; duruşundan anlaşılır, ses tonu, konuşması onun özgüvenli olup olmadığını gösterir. Kesin ifadeler kullanıyorsa o çocuk özgüven sahibidir. Özgüvenli çocuklar yeteneklerini göstermekten, kendilerini denemekten çekinmezler. Oyunlara katılırlar ve çabuk arkadaşlık kurarlar. Yanlışlık yapmaktan korkmazlar. Başarabileceğini bilirler. Başarılarını arkadaşlarıyla paylaşmaktan çekinmezler. Bencil değillerdir.
Çocuklar gerçekten kitap gibiler. Onlara dair her şeyi kendilerinden öğrenebilirsiniz. Çocuklardan aldığım cevap doğrultusunda; özgüven sahibi olmayan çocukların özellikleri nedir? Özgüven eksikliğine neler sebep olur? sorularını yöneltim. Sadece onları dinledim, notlar aldım.
“Özgüven sahibi olmayan çocuklar içine kapanık ve utangaçtırlar. Evde ve okulda rahat olmayan kendini güvende hissetmeyen çocuklar da özgüven eksikliğinden söz edilebilir. Bunu temel nedeni de anne-baba ve öğretmen tutumlarıdır. Anne- baba ve öğretmenin ilgisi ile özgüven doğru orantılıdır.” Bu ifadeler çocukların söyledikleri sonucunda ulaşılan ifadelerdir. Bu sonuçlara ulaşmak için onlarca kitap okumaktansa elimizin altında bulunan çocuğumuzu okumak daha isabetli olur kanaatindeyim. Bizler sadece onları dinlesek bile yeter. Onlar tecrübelerini bizlerle paylaşmaktan, kendilerini bizlere anlatmaktan çok mutluluk duyarlar. Çocuklarla eğitim üzerine sohbetler etmeye devam edeceğim. “Benim adıma da şu soruyu sorabilir misiniz?” diye bir isteğiniz olursa bunu memnuniyetle yerine getirir çocuklarımızla sohbete sizleri de dahil ederim.
Aşağıda bu yazının ikinci adım sorusu var. Açıkçası sorunun cevapları ben de merak ediyorum.
“Aşırı özgüvenin zararları ve özgüvenin enaniyetle bağlantısı nelerdir?”
Bilgi-görüş-önerileriniz için: aliirmak52@hotmail.com