Uyku, hayatın her döneminde olduğu gibi çocukların biyolojik ve psikolojik gelişimlerinde de büyük rol oynuyor. Her çocuğun uyku ihtiyacı birbirinden farklılık gösterdiği gibi okul öncesi dönemde bu ihtiyaç daha fazla oluyor.
Memorial Şişli Hastanesi Uyku Bozuklukları Merkezi’nden Prof. Dr. Hakan Kaynak, çocuklarda uyku bozuklukları ve alınması gereken önlemler hakkında bilgi verdi.
Az uyuyan çocukta diyabet riski fazla
Uyku, hayatın her döneminde olduğu gibi okul öncesi ve okul çağı çocuklar için de büyük önem taşımaktadır. Her yaş döneminde artabilen uyku yoksunluğu, beraberinde birçok sorunu getirmektedir. Son yıllarda yapılan bilimsel çalışmalara göre uykusu azalan çocuk sayısı giderek artmakta; bununla birlikte dikkatler de uyku süresindeki kısalma ile obezite ve diyabet ilişkisine yoğunlaşmaktadır. Ayrıca dikkat eksikliği ile uyku yoksunluğu ilişkisi de üzerinde önemle durulması gereken bir konudur.
Yetersiz uyku zihinsel ve fiziksel gelişimi olumsuz etkiliyor
Çocuklarda uyku sorunları iki grupta toplanmaktadır. İlk grupta, çevresel veya farklı nedenlerle yetersiz uyku sorunu yaşayan çocuklar yer alır. Diğer grupta ise erişkinlerdekine benzer uyku hastalıklarının oluşturduğu, yeterli süre uyumaya rağmen, kalitesiz uyku sonucu, uykusunu alamadan uyanan çocuklar bulunmaktadır. Her ne sebeple olursa olsun, uyku sorunları, başta konsantrasyon ve öğrenme bozukluklarına sebep olmaktadır. Dikkat eksikliği sendromu tanısı konulan pek çok çocuğun asıl probleminin uykusuzluk olduğu çok geç tespit edilmiştir. Uyku sorunlarının sebep olduğu başka bir problem de büyüme sorunlarıdır. Uykusuzluk, mental ve fiziksel gelişme problemlerini beraberinde getirir. Son yıllarda bu tabloya vücut yağlanması ve aşırı kiloların da eklendiğini gözlemlenmektedir.
Çocuklar için “ideal bir uyku süresi” yok
Erişkinlerde olduğu gibi, çocuklarda da uyku süreleri ve saatleri genlerle belirlenmiş olup, çocuktan çocuğa değişmektedir. Bazı çocuklarda bu sürelerin kısa (4-5 saat), bazılarında ise daha uzun (12-14 saat) olduğu unutulmamalı ve anne babalar öncelikle çocukları için gerekli uyku sürelerini saptamalıdırlar. Sonrasında değişken olabilen uyuma ve uyanma saatleri saptanmalıdır. Baykuş tipi bir çocuğu erken uyumaya zorlamak veya sabah erken uyanmasını beklemek birçok soruna sebep olmaktadır. Görüldüğü gibi çocuklar için ideal bir uyku süresi olmayıp, her çocuğun uyku saati ve süresi kişiye özeldir.
Uykusu olmayan çocuk zorla yatağa götürülmemeli
Aileler maalesef çocuklarının uyku sürelerinin farklılık gösterebileceğinin farkında değillerdir. Bu da çocuklarını uygunsuz saatlerde uyumaya veya uyanmaya zorlamalarına sebep olmaktadır. Yapılması gereken tatil dönemlerinde çocukların uyku süre ve saatlerinin dikkatle gözlenmesidir. Okul döneminde de bu özelliklere göre çocukların uyku saat ve süreleri planlanmalıdır. Örneğin baykuş tipi çocuklar, akşam erken yatmaya zorlanmamalı, sabah uyumalarına fırsat verilmeli, geç başlayan okul saatleri tercih edilmeli, hafta içi eksik kalan uyku süreleri, hafta sonu ve öğleden sonra uykuları ile telafi edilmelidir.
Yatak odasına cep telefonu sokulmamalı
Çocukların uykusu da erişkinlerinde olduğu gibi, teknolojik gelişmelerden etkilenmektedir. Araştırmalar, bu teknolojik cihazlarla geçirilen zamanın maalesef uyku süresinden çalındığını göstermektedir. Eksik uyumamıza sebep olmaları yanında sahip oldukları beyaz parlak ışık nedeniyle, uyku ritmimizde kaymalara sebep olmaktadırlar. Bu cihazların sebep olduğu başka bir sorun da, gece boyunca kapatılmamalarından kaynaklanmaktadır. Bu cihazların gece uykunun kalitesini bozduğu birçok çalışma ile gösterilmiştir.
Haber7