Bizim kültürümüzde, çocukların yaptıkları yaramazlıkların onların karakterleri ile bağlantılı olduğu kanaati yaygındır. Bu düşünceye tümüyle doğru dememiz mümkün olmamakla birlikte, gerçek payı da vardır. Cevval, hareketli ve aktif çocuklar, yaramazlığa daha yatkındır. Çocuğun bu aktif yapısını fıtratına uygun eğitimle pozitif yöne kanalize edebilirsiniz. Anne ve babalar bu tip çocukları daha çok sportif faaliyetlere yönlendirebilirlerse, bünyelerinde var olan potansiyel enerjiyi onlara harcatma imkânı buldurabilirler.
Doğrusu çocuğun karakterinin oluşmasında en büyük etken ailedir. Ailenin çocuğa karşı tutarlı davranması, çocuğun sağlam bir karakter sahibi olmasının en önemli sebebidir. Çocuk, anne ve babanın elinde, yoğrulmaya müsait ve şekil verilmeye hazır bir hamur gibidir. İstediği şekli çocuğuna kazandırabilirler. Yeter ki bu eğitimi verebilecek uygun alt yapı, donanım ve kültüre sahip olsunlar.
Aile içi kurallara bağlı kalmak şartıyla, çocuğa tercihler sunulması, çocuğun sorumluluk kazanmasına yardımcı olacaktır. Böylece çocuğun kendine ve ailesine karşı güveni artacaktır. Aksi takdirde keyfi kurallar koyulup, sonuç alınmadan değiştirilmesi, çocuğun algılarını yaz-boz tahtasına çevireceğinden, onun yaramazlık yapmasına sebep olacaktır.
Ailenin tüm gayretlerine rağmen çocuk yaramazlığında ısrar ediyorsa, bir uzmandan destek alınmalıdır. Çocuk okulda ise, rehber öğretmeni ve sınıf öğretmeni ile konuşarak yaramazlık problemine çözüm bulunmaya çalışılmalıdır.
Öncelikle çocuklar iki nedenden dolayı yaramazlık yaparlar;
1-Yapmaları gereken rollerini yeterince bilmezler.
2-İtaatsizlik göstererek, yapmak zorunda oldukları şeyi yapmamayı seçerler.
Sadece çocuklar değil, yetişkin insanların da itaatsizliğe yatkın olduğunu söylemek yanlış olmaz. İtaatsizliği önleyecek olan, sorumluluk bilincinin geliştirilmesidir. Sorumluluk ve görev bilinci geliştikçe buna bağlı olarak itaatsizlik asgari seviyeye inecektir. Ortadan kalkması söz konusu değildir. Çünkü insanoğlunun fıtratında bu duygu vardır. Fıtratı değiştirmemiz de mümkün olamaz.
Burada anne ve babanın sabırla çocuğuna göstermesi gereken doğru davranış, yaşına uygun olarak, “yaparak ve yaşayarak” dediğimiz eğitim modelini uygulamak olmalıdır. Uygulamalı eğitim, bir işi beraber yapmaya çalışmanın adıdır. Çocuğunuza davranış kazandırmak istiyorsanız, nazari bilgi ve bol bol nasihat vermekten kaçınınız. Zira sizin bu uygulamalarınız, giderek çocukta itaatsiz davranışların gelişmesine kapı açacaktır.