Anadolu Üniversitesi Sosyal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim, Uygulama ve Araştırma Merkezi (SODİGEM), ailelere bu konuda destek olacak bir çalışma hazırladı. Okullar açılırken ailelere dijital dünyayla ilgili tavsiyeler verdi. 8 başlıkta toplanan tavsiyeler ise şöyle:
Çocuğunuz ile diyalog kurun
Çocuklarınızla tatilden okula geçiş süreci üzerine konuşmalısınız. Tatilde yaptıklarınızı birlikte değerlendirebilir, okul için yaptığınız hazırlıkları gözden geçirebilir, eksikleriniz varsa okul alışverişini tamamlayabilir, geçen eğitim öğretim yılından hatırladıkları üzerine konuşabilirsiniz.
Çocuklarınızı yeni eğitim öğretim yılına istekli başlamaları için teşvik etmelisiniz çünkü anne baba ile birlikte yapılan planlamalarda çocukların uyumu daha hızlı oluyor.
Çocuğunuzun dijital dünyasını anlamaya ve öğrenmeye çalışın
Çocuğunuzun akıllı cihazlar ile dijital dünyada neler yaptığı hakkında bilgi sahibi olun. Çocuklarınızın sosyal medya hesaplarını takip edin, onlarla arkadaş olun, paylaşımlarını görüntüleme imkanınız olsun fakat bunu gizlice değil arkadaşça yapın.
Çocuğunuza anlayışlı bir şekilde yaklaşırsanız paylaşımlarını sizden gizleme gereği duymayacaktır.
Dijital dünyadan kademeli ayrılma
Çocuğunuz yaz döneminde ekran karşısında olmaya, oyun oynayıp video izlemeye alışmış olabilir. Bu durumda, çocuğunuzun akıllı cihazlarla olan bağını bir anda kesmeniz onun öfkelenmesine ve huysuz davranmasına neden olabilir.
Ekran karşısında geçirilen zamanı kademeli olarak azaltmak için ona daha cazip seçenekler sunabilirsiniz. Birçok çocuk ailesiyle oyun oynamayı ya da zaman geçirmeyi ekran karşısında geçireceği zamandan daha değerli görüyor.
Okul ve ders çalışma saatlerini olumsuz etkileyebileceğinden çevrimiçi topluluklara (WhatsApp grupları gibi) katılımlarını kademeli olarak azaltmaları konusunda çocuklarınıza bilgi vermelisiniz.
Kontrollü kullanım
Cep telefonu ya da dijital dünya platformlarından tamamen ayrılış yerine birlikte belirleyebileceğiniz bir zaman dilimi ve kotasında (günde bir saat, sadece hafta sonları gibi) çocuklarınızın bireysel gelişimine dönük kullanım programları yapabilirsiniz. Böylece çocuğunuz dijital dünyanın olumlu ve yararlı yönlerini de görebilir.
Ekran karşısında geçirilen zamana eşlik edebilir ve okul için hazırlık niteliğinde olabilecek uygulamalara ve oyunlara öncelik verebilirsiniz.
Özellikle okul öncesi çağındaki çocukların eğitimi için çeşitli yapboz, boyama etkinlikleri ile basit kavram öğretimleri uygulamaları bu noktada tercih edilebilir.
Dijital dünyanın eğitsel olanaklarını birlikte keşfedin
Akıllı cihazların sadece eğlence amaçlı değil, eğitsel amaçlı da kullanılabileceğini onlara göstermelisiniz. Akıllı cihazların not defteri uygulamasını ödevler ve yapılacaklar listesi için kullanmak, eğitimsel faaliyetler için gerekli web sitelerini (araştırma siteleri, çevrimiçi kütüphane vb.) birlikte belirlemek, dijital dünyanın olumlu yönlerini vurgulamada etkilidir.
En çok tıklanan sosyal medya ortamlarından biri olan ve çocuklarınızın, genellikle eğlence içerikli videolara erişim sağladığı YouTube üzerinde istedikleri derslere ve konulara ait fazlasıyla eğitsel içerik bulabileceklerini de onlara öğretebilir ve beraber inceleyebilirsiniz.
Yüz yüze sosyalleşme imkanları oluşturun
Çocuklarınız yaz tatili boyunca çevrimiçi oyunlar ve sosyal ağ siteleri aracılığıyla çeşitli arkadaşlar edinmiş olabilir. Fakat onları dijital ortamdan sonra gerçek hayatta da iletişimlerini geliştirebilmeleri için yeni aktivitelere ve yüz yüze arkadaşlıklara teşvik etmelisiniz.
Çocuğunuzun sosyal medya yerine gerçek yaşamda sosyalleşmesi ve kişisel ilişkilerini geliştirebilmesi için imkan oluşturmalısınız. Ekran karşısında bulunduğu süreçte onu özlediğinizi dile getirebilir ve zaman yönetiminden bahsedebilirsiniz. En çok zaman ayırdığı ve sevdiği uygulama hangisiyse o uygulamaya ayırdığı zamanı azalttığında neler yapmak isteyeceği üzerine konuşabilirsiniz.
Okul arkadaşlarıyla buluşmalar ayarlayabilir ve okul hayatına yeniden adapte olma sürecini kolaylaştırabilirsiniz.
İyi bir dijital rol model olun
Çocuğunuzun akıllı cihazlardan uzaklaşıp okul için hazırlanmaya başlamasını istiyorsanız, öncelikle bu davranışı kendinizde göstermelisiniz. Telefon ve bilgisayarları bırakıp, kitaplarınızı elinize aldığınızda çocuğunuzu da bu yönde motive etmiş olursunuz.
Çocuğunuzun en çok gözlemlediği kişiler olarak, onlara iyi bir rol model olmalısınız. Katı sözler ve kurallar kısa zamanlı etki gösterir. Tatlı bir dil kullanarak ve empati kurduğunuzu hissettirdiğinizde çocuğunuzdan daha etkili dönüşler alabilirsiniz.
Elinizde cep telefonu ile çocuğunuza, “Telefon ile oynama” demek çok da anlamlı değil.
Okul yönetimi ve rehberlik servisi ile iş birliği yapın
Okulun, cep telefonu ve diğer araçlara dönük politikalarını öncelikle okul yönetiminden öğrenmek faydalı olabilir. Tüm çaba ve uyarılarınıza rağmen çocuğunuzun ekran başında bulunma süresinde azalma olmadığını, aynı zamanda bu durumun onun günlük yaşamını olumsuz etkilediğini düşünüyorsanız konuyla ilgili görüşmek için rehber öğretmenine başvurabilirsiniz.
Ayrıca kararlı olmak ve ebeveyn davranışlarındaki tutarlılık çocuk yetiştirmenin en temel ilkelerinden biri. Çocuklarınızın dijital dünya ile olan ilişkisini dengelemenin ve onları alışkanlık haline getirmekten geçiyor.