Sadece erkeklere farz olan cuma namazı, cuma günü öğle namazı vaktinde ve ancak cemaatle birlikte kılınan bir namazdır. Çünkü cuma namazının farzlarından biri olan hutbe okunması, ancak cemaat oluşması halinde mümkündür. Kadınlar cuma namazı vaktinde öğle namazı kılarlar.
Cuma namazında önce dört rekatlık ilk sünneti kılınır ki şeklen öğle namazının ilk sünneti gibidir. Sadece niyet ederken, "Niyet ettim Allah rızası için bugünkü cuma namazının ilk sünnetini kılmaya, döndüm kıbleye" denmesi gerekir. İlk sünnet bitince imam hutbe okur. Bu hutbenin usulüne uygun şekilde, huşu içinde, fazla kıpırdanmadan dinlenmesi gerekir. Hutbenin bitiminde tüm cemaat ayağa kalkıp imama uyar ve farz kılınır. Bu namazın niyeti de "Niyet ettim Allah rızası için cuma namazının farzını kılmaya, döndüm kıbleye, uydum imama" şeklindedir. İki rekatlık farz namaz bittikten sonra, Cuma namazının son sünneti kılınır. Bu namaz da aynen ilk sünnet gibi dört rekattır. Böylece, toplam "on rekatlık cuma namazı" bitmiş olur. İsteyen ve işi olan cemaat dua edip gidebilir.
İlmihal kitaplarında "Zuhûr-u Ahir" ve "vaktin son sünneti" diye dört ve iki rekatlık iki ayrı namaz daha tarif edilir. Peygamberimiz (asm) döneminde kılınmayan bu iki namazın daha sonra eklenmesinin sebebi, cuma namazının Peygamberimiz (asm) döneminde her yerleşim yerinin en büyük camiinde topluca kılınmakta oluşu, ancak İslam devleti genişleyip şehirler büyüyünce, bu uygulamanın aynen devam ettirilmesinin mümkün olmamasıdır. Bu sebeple İslam alimleri öğle namazının farzı ile son sünnetini de ekleyerek, cuma namazının kabul edilmemesi durumunda, hiç olmazsa öğle namazını garantiye almayı denemişlerdir.
Tercih edilen husus, bu iki namazdan ilkine "vaktinde kılamadığım en son öğle namazının kazasını kılmaya" diye niyet ederek, kılamadığı bir öğle namazının kazasını; ikincisinde ise "vaktinde kılamadığım en son sabah namazının kazasını kılmaya" diyerek, kılamadığı bir sabah namazının kazasını kılmak; böylece hem icmaya uymak, hem de iki kaza namazını eda etmiş olmaktır.
Sorularla İslamiyet