İİKV’nin Kur’ân’la yaşamak seminerinde Harran Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Cüneyt Gökçe İslâm düşüncesinde içtihad ve müctehid konusunu ele aldı.
Günümüz ictihadlarının arzî, dolayısı ile de arızalı olduğunu söyleyen Gökçe, ehil olmayanlarca ortaya konan ve iyi niyet içermeyen ictihadlara karşı toplumu uyanık olmaya çağırdı.
Derin mahfillerde yapılan plan
Gökçe, derin mahfillerde planlandığını söylediği bir duruma dikkat çekerek, İslamiyet ve din düşmanlarının, insanları dinden uzaklaştırmak için önce toplumun sevip saydığı İmam-ı Rabbani, Şâh-ı Nakşibend, Abdulkâdir Geylâni gibi şahsiyetleri gönüllerden sökmeye çalıştıklarını, ardından müctehid imamlar hakkında güvensizlik oluşturmaya çalıştıklarını, şu anda yapılmak istenen operasyonun ise Resulullah’ı sıradanlaştırmak üzerine olduğunu bildirdi.
“Her bir sahabe neredeyse Resulullah’ın alıp verdiği nefesleri sayacak kadar bütün hal, hareket ve sözlerini anlama, yaşama ve yansıtma cehdi içinde olmuşlardır” diyen Gökçe, Resulullah’ın “Ashabım yıldızlar gibidir. Hangisinin peşinden gitseniz sizi doğruya götürür” dediğini hatırlattı.
Bir yıl içinde 34 bin tweet atan bir adam 'Peygamber ne ara bu kadar hadis söyledi?' diyor
Resulullah’ın “Ben de sizin gibi bir beşerim” demesine yapışanların “Ama bana vahyoluyor” diye devam etmiş olduğuna ise kulak kapadıklarına dikkat çeken Dr. Gökçe sözlerine şöyle devam etti: “Bir yıl içinde 34 bin tweet atan bir adam diyor ki ‘Peygamber ne ara bu kadar hadis söyledi?’”
Gökçe daha sonra “Seydam” diye andığı babasının şu sözlerini aktardı: “Oğlum hangi peygamberden bahsederseniz, mutlaka onu vesile ederek Resulullah’ı da anmayı unutmayın! Mesela Hz. İbrahim’i andığınız anda alâ nebiyyina ve aleyhisselâm deyin. Hatta Medine kelimesi ağzınızdan çıktığı zaman oranın sahibine salât-u selâm getirin.”
Cüneyt Gökçe sözlerine şöyle devam etti: “Yapılan hadiseler sıradan işler değil. O yüzden şuurlu müslümanlara sünneti ikâme ve ihyâ anlamında, Peygamber efendimize ve ashab-ı kirama muhabbet ve bağlılığı toplumumuzda yerleştirmek hususunda çok iş düşmektedir. Çeşitli vesilelerle hatırlatmak ve sünnet-i seniyyeyi devamlı surette gündemde tutmak gerekir ki oradan sağlam ictihad da çıksın, sağlam bir topluluk da çıksın.”
Günümüzde ictihadlar arzîdir dolayısı ile arızalıdır
Bediüzzaman’ın “İçtihad kapısı açıktır. Fakat şu zamanda oraya girmeye mâniler vardır” ifadesiyle sözünü ettiği mânilere değinen Gökçe “Günümüzde ictihadlar arzîdir dolayısı ile arızalıdır” dedi.
Dr. Cüneyt Gökçe, ictihad’ı ayet ve hadislerden kıyas yolu ile hüküm çıkarmak olarak açıkladıktan sonra, ictihad yapacak kimsede aranması gereken şartları şöyle sıraladı:
-Arapçayı bütün incelikleri, nitelikleri ile güzellikleri ile birlikte çok iyi derecede bilmelidir.
-Kur’ân ilimlerine sahip olmalıdır. Özellikle de 500’den fazla olan ahkam ayetlerini çok iyi bilmesi gerekir.
-Sünneti ve hadislerin sebeb-i vürûdunu bilmelidir.
-Üzerinde icma edilen konuları da ihtilaf edilen konuları da bilmelidir.
-Kıyası bilmelidir ki İmam Şafi “İctihad, kıyastan ibarettir” demiştir.
-Hükümlerin amaçlarını bilmelidir.
-Doğru ve ince bir anlayışa sahip olmalıdır.
-Mutlaka ve mutlaka iyi bir niyet ve sağlam itikad sahibi olmalıdır.
Dr. Cüneyt Gökçe bir soru üzerine günümüzde ictihadın ancak alanında uzman kişilerce oluşturulacak bir heyet tarafından yapılabileceğini söyledi.
Şeyma Gür-Barla Platformu