Fransızca ve Türkçe arasındaki etkileşim Tanzimat döneminde başlamış olup, bu etkileşim sonucunda binlerce Fransızca kelime Türkçeye geçmiştir. Osmanlı’nın batılılaşma sürecinde Fransız kültürü ve dili, entelektüel çevrelerde önemli bir rol oynarken, Fransızcadan Türkçeye geçmiş kelimeler günlük hayatta da sıklıkla kullanılmaya başlandı.
ORTAK KELİMELERİN ANLAMLARI VE TÜRKÇEDEKİ KULLANIMI
Fransızca kökenli Türkçe kelimelerin çoğu orijinal anlamlarını korumuş ve Türkçeye de benzer anlamlarla geçmiştir.
Bu kelimeler arasında "restoran" ve "otel" gibi, Türkçede günlük olarak sıkça kullanılan sözcükler yer alır. "Restoran" kelimesi Fransızca "restaurant" olarak yazılırken, "otel" ise Fransızca "hôtel" olarak geçmektedir. Türkçede de aynı anlamla kullanılarak günlük dilimize yerleşmiş olan bu kelimeler, Türkçede sözcük dağarcığımıza farklı anlam katmanları eklemiş kelimelerdir.
GÜNLÜK HAYATTA KULLANILAN FRANSIZCA KÖKENLİ KELİMELER
Günümüzde dahi Fransızca kökenli birçok kelime günlük hayatımızın ayrılmaz bir parçasıdır. Bunlar arasında "şampuan" (Fransızca "shampooing"), "menü" (Fransızca "menu"), "plaj" (Fransızca "plage") gibi kelimeler bulunur.
Örneğin, Fransızca "gravyer" olan peynir türü, Türkçede de "gravyer" olarak geçmiştir. Benzer şekilde, "kamera" kelimesi, Fransızca "caméra" sözcüğünden dilimize geçmiştir. Bu kelimeler günlük hayatta sıkça kullanıldığından, Fransızca öğrenen biri için avantaj sağlar ve bu benzerlikler dil öğrenimini kolaylaştırabilir.
FRANSIZCA KÖKENLİ RESMİ VE TEKNİK KELİMELER
Fransızcadan dilimize geçen kelimeler yalnızca günlük hayatla sınırlı kalmaz; teknik ve resmi terimler arasında da birçok Fransızca kökenli kelime bulunur.
Örneğin, "diplomat" (Fransızca "diplomate"), "doküman" (Fransızca "document"), "editör" (Fransızca "éditeur") gibi kelimeler resmi anlamda kullanılan ve orijinal anlamlarını büyük ölçüde koruyarak dilimize geçmiş kelimeler arasında yer alır.
FRANSIZCA KELİMELERİN TÜRKÇEYE ADAPTASYONU VE DİLİMİZDEKİ YERİ
Fransızca kökenli kelimelerin Türkçeye geçiş sürecinde bazı uyumlandırmalar yapılmış ve Türkçenin yapısına göre düzenlemeler uygulanmıştır. Örneğin, "klima" (Fransızca "climat") veya "kimya" (Fransızca "chimie") kelimeleri Türkçeye orijinalinden çok da farklı olmayan şekilde aktarılmıştır.
Ancak bazı durumlarda anlam farklılıkları oluşmuş ve kelime, Türkçede başka bir anlamla kullanılmaya başlanmıştır. Örneğin, Fransızca "egoist" kelimesi, Türkçede "kendini beğenmiş" anlamında kullanılmaktadır.
TÜRKÇEDE FRANSIZCA KÖKENLİ SANAT VE BİLİM TERİMLERİ
Sanat ve bilim alanında da birçok Fransızca kökenli kelime Türkçeye geçmiştir. Bu kelimeler arasında "orkestra" (Fransızca "orchestre"), "koleksiyon" (Fransızca "collection"), "akordeon" (Fransızca "accordéon") gibi sanat terimleri yer almaktadır.
Bilim ve teknoloji alanında kullanılan "kimya" (Fransızca "chimie"), "terapi" (Fransızca "thérapie"), "telefon" (Fransızca "téléphone") gibi kelimeler ise bilim dünyasındaki kavramların Türkçeye aktarılmasında önemli rol oynamaktadır.
Habertürk