RİSALE HABER
Elimizdeki ve hayatımızdaki nimetleri saymakla bitiremeyiz. Çoğu zaman alışkanlıklarımızın da etkisiyle nimeti nimet bilmekten de aciz kalıyoruz. Bunun için kişinin hayata ve sahip olduklarına tefekkür gözlüğüyle bakması gerekiyor.
Bugün Birinci Uluslararası Tasarruf Kongresi’nde 1924'te kabul edilen Dünya Tasarruf Günü. Her yıl 31 Ekim'de kutlanan Tasarruf günü temelde ekonomik maddi varlıkların tasarruf edilmesi düşüncesini taşıyorsa da kulluk bilincindeki insanlar olarak elimizdeki her nimete de bu bakış açısıyla yaklaşmamız gerekiyor. Çünkü bireyin maddi refahının önemi, ahiretini ilgilendiren manevi refahının yanında ehemmiyet ifade etmiyor.
İKTİSAT, NİMETE KARŞI TİCARETLİ BİR İHTİRAMDIR
"İktisat ve kanaat, hikmet-i İlâhiyeye tevfik-i harekettir" diyen Üstad Bediüzzaman Said Nursi hazretleri'nin İktisat Risalesi'nden kısa bir ders:
BİRİNCİ NÜKTE: Hâlık-ı Rahîm, nev-i beşere verdiği nimetlerin mukabilinde şükür istiyor. İsraf ise şükre zıttır, nimete karşı hasâretli bir istihfaftır. İktisat ise, nimete karşı ticaretli bir ihtiramdır.
Evet, iktisat hem bir şükr-ü mânevî, hem nimetlerdeki rahmet-i İlâhiyeye karşı bir hürmet, hem kat’î bir surette sebeb-i bereket, hem bedene perhiz gibi bir medar-ı sıhhat, hem mânevî dilencilik zilletinden kurtaracak bir sebeb-i izzet, hem nimet içindeki lezzeti hissetmesine ve zâhiren lezzetsiz görünen nimetlerdeki lezzeti tatmasına kuvvetli bir sebeptir. İsraf ise, mezkûr hikmetlere muhalif olduğundan, vahîm neticeleri vardır.
İKTİSAT, KANAAT VE BEREKET ÜZERİNE YAŞADI
Yemek uzmanı Ramazan Bingöl, Bediüzzaman Said Nursi Hazretlerinin ne yiyip içtiğini yazmıştı.
Hayatını incelediğimizde az uyuduğunu, çok çalışıp; az yemek yediğini görüyoruz. Hayatının hiçbir devresinde, ne israfın ve ne de cimriliğin izine rastlamak mümkün değil. O, tam bir iktisat, kanaat ve bereket üzere yaşadı. Zaman oldu, açlığa, fakirliğe kanaat getirdi; ama, kimseye el açmadı, yüzsuyu dökmedi, kimseden yardım dilemedi, kimsenin minneti altına girmedi. Kasten ve bilerek ne zekât aldı kimseden, ne de sadaka. Zaten o yemek için yaşamıyor; belki yaşamak için yiyordu. O'nun her lokması ilahi sıfatların okunması ve bir şükür vesilesiydi. En büyük kuvvet kaynağı olarak kabul ettiği 'hakiki ihlâs'ın gereği olarak, fikrinde olduğu gibi, hayatında da tam bir minnetsizlik hali tahakkuk etti. Az yemek yerdi ve yediği zaman da beş saat geçmeyince tekrar yemek yemezdi.
EKMEKSİZ YAŞARIM, HÜRRİYETSİZ YAŞAYAMAM!
Daha 10-12 yaşlarında iken ciddi bir riyazete başlamış, kendisine getirilen bir kâse çorbanın tanelerini karıncalara vermiş ve sadece çorbanın suyuyla iktifa etmiştir. 'Neden böyle yapıyorsun?' diyenlere verdiği cevap da ilginçtir: 'Karınca milletinde fevkalâde bir cumhuriyet fikri vardır. Bunların cumhuriyetçiliklerine mükâfaten kendilerine yardımcı olmak istiyorum' demiştir.
'Ekmeksiz yaşarım hürriyetsiz yaşayamam' diyen Bedüzzaman, Allah'tan başka kimseye minnet etmediğini de bu sözleriyle açıklamıştır şüphesiz. Bütün ömrü harp meydanlarında yahut memleket hapishanelerinde geçen, bu mücahit İslâm âlimi hakkında 'Ne yerdi, ne içerdi?' diye sormak belki biraz tuhaftır. İktisat bereketiyle yaşayan, dünya rızıklarından nasiplenmek konusunda telaşa kapılmayan Bedüzzaman, insanlar tarafından da yıllarca muhakeme edilmiştir ve özellikle de 'Ne ile yaşıyorsun' sorusuyla sıkça karşılaşmış ve bu soruya 'İktisat Bereketiyle' cevabını uygun görmüştür.
TASARRUF GÜNÜ SORUSU: MÜSRİF MİYİZ? KANAATKAR MI?
Bediüzzaman Said Nursi'nin şu sözleri müsrif miyiz, kanaatkar mı sorusunun cevabını almak için basit bir test sorusu gibi:
"Hangi müsrifle görüşsen, şekvâlar işiteceksin. Ne kadar zengin olsa da yine dili şekvâ edecektir. En fakir, fakat kanaatkâr bir adamla görüşsen, şükür işiteceksin."