Ankara'da bir otelde düzenlenen Birinci Yaşlılık Şurasının ikinci gününde, "Aktif ve Sağlıklı Yaşlanma Politikaları" oturumu gerçekleştirildi.
Oturumda bir konuşma yapan, Seul Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Oxford Üniversitesi Nüfus Yaşlanması Enstitüsü Kıdemli Araştırmacısı Prof. Dr. Asghar Zaidi, aktif ve sağlıklı yaşlanan bireylerinin toplum içerisinde kendi özerkliklerini sağladığını belirterek, "Yaşlanma stratejileri insanlara güç katar, yaşam kalitelerini iyileştirmelerine katkıda bulunur. Aktif Yaşlanma Endeksi (AAI) çerçevesinde her bir ülke için öncelikleri belirlenir." dedi.
AAI'ye göre; istihdam, sosyal katılım, bağımsız yaşama ve uygun ortam oluşturulması gibi 4 dalda 22 farklı göstergenin kullanıldığını belirten Zaidi, "Listenin başında kuzey ülkeleri yer alıyor. Aslında şaşırtıcı değil. Danimarka, İsveç gibi ülkeler herkese sosyal hizmet sağlamanın yüzüncü yılını kutluyor. Bu endekste Orta ve Doğu Avrupa ülkeleri daha aşağıda." ifadelerini kullandı.
Zaidi, istihdam alanında İsveç’in, sosyal katılım alanında İrlanda’nın, bağımsız yaşama alanında ise Danimarka’nın liste başı olduğunu dile getirdi.
"Anneler geç yaşta çocuk yapıyorlar”
Birleşmiş Milletler (BM) Nüfus Fonu Doğu Avrupa ve Orta Asya Bölge Direktörü Alanna Armitage, UNFPA'nın dünyanın 150 ülkesinde nüfus verileri topladığını ve iyi uygulamaları paylaştığını kaydederek, "Dünyada 60 yaş üzeri nüfus 900 milyonu geçmiştir. 2050’de bu sayı 2,1 milyar olacak." dedi.
Yaşlıların bakıma ihtiyaç duyduğunu belirten Armitage, yaşlı oranı arttıkça, ailenin de yaşlılara bakmak üzere desteğe ihtiyacı oluştuğunu söyledi.
Bu alanda üç maddeye dikkati çeken Armitage, "Yaşam döngüsünü ve yaşın ne anlama geldiğini düzgün tanımlamalıyız, her bireyimize iyi yaşlanma hakkı tanımalıyız ve en son toplumların bu hedefleri takip etmesini sağlamalıyız. Hayat 100 metre yarışı değil, artık bir maraton. Bireysel ve toplumsal olarak buna hazırlanmamız gerekiyor. Demografik trendleri daha iyi anlamalıyız. Anneler geç yaşta çocuk yapıyorlar. Doğum oranları düşük." diye konuştu.
"Çin nüfusunun yarısı 2050 yılında 50 yaş üzerinde olacak”
BM Asya ve Pasifik Ekonomik ve Sosyal Komitesi (ESCAP) Sürdürülebilir Demografik Geçiş Section Sosyal Gelişme Bölümü Şefi Sabine Henning, ESCAP’ın MIPAA hedefleri, bilişim teknolojilerinin yaşlanma üzerindeki etkileri ve yaşlılık ölçüleri üzerine AAI doğrultusunda çalışmalar yürüttüğünü belirtti.
Asya-Pasifik’te yedi kişiden birinin yaşlı olduğunu kaydeden Henning, bu bölgede yaşlanan nüfusa sahip ülkelerin başında Çin, Hindistan, Japonya ve Rusya’nın geldiğini söyledi.
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) Program Yöneticisi Shruti Singh, yaşlanan nüfusun küresel bir olgu olduğunu, İspanya’da ve İtalya’da nüfusun neredeyse yarısının 43 yaşın üzerinde olduğunu kaydetti.
"Çin nüfusunun yarısının 2050 yılında 50 yaş üzerinde olması bekleniyor." diyen Singh, Türkiye’deki yaşlı nüfusa yönelik ise "Şu an ortalama yaş 30 civarında. Türkiye daha ziyade Almanya ve İtalya gibi bir profil sergilemiş olacak." ifadesini kullandı.
Brezilya'da 2050'de 65 yaş oranı nüfusun yüzde 25 olacak
Şuranın "Bakım Ekonomisi" başlıklı bir başka oturumunda konuşan Brezilya Yaşlı Haklarının Geliştirilmesi ve Korunması Genel Müdürü Antonio Fernandes Toninho Costa, ülkesinin güney ve güneydoğu bölgelerindeki metropol noktalarına yaşlı nüfusun daha fazla yerleştiğini belirterek, "2010 yılında Brezilya nüfusunun yüzde 7,3'ü 65 yaşa erişmiştir. 2060’da bu oran yüzde 25’e ulaşacak." dedi.
Fas Aile, Dayanışma, Eşitlik ve Sosyal Gelişim Bakanlığı Danışmanı Fatima Lamhani, ülkesinin 33 milyon nüfusa sahip olduğunu ve 2014 yılı itibarı ile 60 yaş üzeri nüfusun 3,2 milyona ulaştığını söylerken; Peru Kadın ve Savunmasız Nüfuslar Bakanlığında avukat olan Elba Espinoza Rios ise ülkesinde yaşlı nüfusun 3,4 milyon ile toplam nüfusun yüzde 10'u olduğunu ifade etti.
Tunus Kadın, Aile, Çocuk ve Yaşlı Bakanlığı Genel Müdürü Imene Becheikh, ülkesinde 60 yaş üzeri nüfusun toplam nüfusun yüzde 11’ine denk düştüğünü dile getirirken, "Yaşlı nüfusun yüzde 51’i kadın. Bu fark gittikçe artıyor. Dul kalma, kronik hastalık ve yoksulluk kadınlarda artabilir." ifadelerini kullandı.
Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) İnsan Kaynakları ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Genel Müdürü Prof. Dr. Jin Weigang da ÇHC’nin 1 milyar 395 milyon nüfusa sahip olduğunu belirterek, "2023’te 65 yaşı üzeri insanlar 200 milyondan daha fazla olacak." dedi.
Azerbaycan Çalışma Bakanlığı Emekli Aylığı Bölümü Başkanı Chingiz Aliyev ise ülkesinde 65 yaş üzeri nüfusun 648 bin kişiden oluştuğunu belirtti. Bu oranın toplam nüfusun yüzde 6,6'sına denk düştüğünü dile getiren Aliyev, yaşlıların topluma yeniden kazandırılması konusunda 2018 yılında "Yaşa" adıyla kurulan merkezlerde yaşlıların tecrübelerinden faydalanıldığını kaydetti.
aa