Kamboçya-ABD ortak araştırma projesi Wonders of the Mekong tarafından yapılan açıklamaya göre, 13 Haziran'da yakalanan vatoz, burnundan kuyruğuna kadar neredeyse dört metre boyuta sahip ve ağırlığı ise 300 kilogramdan biraz hafif.
2005 yılında Tayland'da keşfedilen 293 kilogram ağırlığındaki Mekong devi yayın balığı, 13 Haziran 2022’ye kadar dünyanın en büyük tatlı su balığı idi. Ancak koltuğunu Kamboçya sularındaki dev vatoza bırakmak zorunda kaldı. Kamboçya’nın Mekong Nehri’nde yakalanan yaklaşık 300 kilogramlık vatoz, kuzeydoğu Kamboçya'daki Stung Treng'in güneyinde yerel bir balıkçı tarafından yakalandı. Balıkçı, Wonders of the Mekong projesindeki bilim insanlarına haber vererek koruma çalışmalarına katkı sağladı.
Balıkçının haber vermesinin ardından nehre ulaşan bilim insanları, gördükleri dev vatoz karşısında hayrete düştü. Bilim ekibinin lideri Zeb Hogan, "Evet, özellikle tatlı suda bu büyüklükte bir balık gördüğünüzde anlamak zor, bu yüzden tüm ekibimizin şaşırdığını düşünüyorum" dedi.
“Balığın hala bu kadar büyüyebilmesi Mekong Nehri için umut verici bir işarettir” diyerek su yolunun birçok çevresel zorlukla karşı karşıya olduğuna dikkat çekti. Mekong, Çin, Myanmar, Laos, Tayland, Kamboçya ve Vietnam'dan geçiyor ve birkaç dev tatlı su balığı türüne ev sahipliği yapıyor ancak çevresel baskılar artıyor. Bilim insanları, son yıllarda büyük bir baraj inşa programının yumurtlama alanlarını zarar verebileceğinden korkuyor.
DEV VATOZ TAKİBE ALINDI
Araştırmacılar, Kamboçya'daki dev vatozun kuyruğuna küçük bir cihaz yerleştirerek davranışı hakkında veri elde etmek istiyor. Gelecek yıl bu verileri toplayarak dev vatozlara ilişkin birçok bilgi edinmeyi amaçlıyorlar. Bu konuda ekip, “Dev vatoz çok az bilinen bir balık. Adı, hatta bilimsel adı bile son 20 yılda birkaç kez değişti. Güneydoğu Asya'da bulunur ancak onun hakkında neredeyse hiçbir bilgimiz yok. Yaşam öyküsü hakkında bilgimiz yok. Ekolojisini, göç kalıplarını bilmiyoruz.” diyor.
Araştırmacılar, son iki ay içinde aynı bölgede rapor edilen dördüncü dev vatoz olduğunu ve hepsinin dişi olduğunu söylüyor. Bunun türler için bir yumurtlama noktası olabileceğini düşünüyorlar.
Bölgede yaşayan insanlar, dev vatozu 14 Haziran'da suya bıraktıklarında yuvarlak şekli nedeniyle ona ‘dolunay’ anlamına gelen ‘Boramy’ ismini verdi. Bu arada, balığı yakalayan balıkçıya piyasa fiyatı üzerinden tazminat ödendi, yani yaklaşık 600 dolarlık bir ödeme aldı.
Wonders of the Mekong projesi YouTube kanalında dev balığın görüntülerini yayınladı;
Türkiye Gazetisi