Bulgaristan'ın Şumnu kasabasında 1857 yılında dünyaya gelen Koca Yusuf'un, minderde grekoromen güreş yapan ilk Türk pehlivan olduğu düşünülüyor.
Koca Yusuf, dönemin ünlü pehlivanlarından Şumnulu Dursun Pehlivan, Nasuhçulu Kel İsmail Pehlivan ve Pomak Osman tarafından yetiştirildi.
Koca Yusuf, Kırkpınar tarihinde 26 yıl boyunca üst üste başpehlivanlığı elinde bulunduran Kel Aliço ile 1885 yılında güreşti ve berabere kaldı. Bu karşılaşma sonucunda ülkenin başpehlivanlığı unvanını alan Koca Yusuf, Kel Aliço'nun çırağı Adalı Halil'i iki kez üst üste yendi.
Koca Yusuf, doğduğu köy nedeniyle önce "Karalarlı" sonra da "Şumnulu" isimleriyle tanınan serbest güreşin efsanesi, iri gövdesi, becerisi, gücü ve ahlakıyla "Koca" lakabını aldı.
Rıza Tevfik, 1900 yılında "Güreşte Avrupa ile Türk usulü arasındaki fark ve müşahebet" başlıklı yazısında kendisinden "Koca Yusuf" diye bahsedince de lakabı kalıcı oldu.
Yaptığı güreşlerde yenilmemesi ve heybeti nedeniyle dünyada "Terrible Turk (Korkunç Türk)" olarak tanındı.
ABD'den dönerken deniz kazasında öldü
Namı dünyaya yayılan Koca Yusuf, 1894'ten itibaren Avrupa ve ABD'de dönemin ünlü güreşçileriyle müsabakalar yaptı.
Fransa'da 3 sene hiç yenilmeyen ve rakipsiz kalan Koca Yusuf, aldığı teklifle ABD'ye gitti.
ABD'de de minderi rakiplerine dar eden efsane pehlivan, dünyaya "Türk gibi güçlü" sözünü söyletti.
ABD'den 1898 yılında yurda dönerken gemi kazasında hayatını kaybeden Koca Yusuf'un mezarının Portekiz'in Azor Adaları'ndaki bir kilisenin bahçesinde olduğu iddia edildi.
Türkiye Güreş Federasyonunun oluşturduğu komisyon, "cihan pehlivanı"nın mezarına ilişkin iddianın doğru olup olmadığına dair araştırmalarını sürdürüyor.
aa