Çocuk yetiştirme yöntemlerden biriside; eğitim alanında çocuğa doğru davranışların öğretilmesi, problem çözme becerilerinin kazandırılmasıdır.
Çocuğumuzun bir problemi, bir sorunu olduğunda çocuğumuzu etkin dinleyerek probleminin çözümünde katkıda bulunuruz. Bizim bir problemimiz, bir sorunumuz olduğunda da kendi duygularımızı ben dili yöntemi kullanarak çocuğa ifade ettiğimizde aramızdaki problemin çözülmesine yardımcı oluruz.
Bunların dışında çocukta ve bizde bir problem, bir sorun olmadığı zamanlarımız da çok olmaktadır. Problemsiz her ortam çocukların doğru davranışların öğretilmesi için birer fırsattır. Anne-baba mutlu, çocuklar mutlu, her iki tarafın da kabul alanı geniş olduğu bu zaman dilimini “sorun yok alanı” veya “eğitim alanı” demekteyiz. Anne-baba ve çocuklar iletişime ve ilişkiye açık, ortak alınan kararların kabul göreceği eğitim alanında kullanılan yöntem ve teknikler ailede çıkabilecek çatışmaları önlem alma açısından önem taşır.
Çocuk yetiştirmede sorunun olmadığı zamanlarda neler yapılmalıdır? Hangi yöntemler kullanılmalıdır? Kullanılan yöntemlerin çocuğun gelişimi ve yetişmesi üzerinde nasıl katkı yapar?
Çocukluğumuza dönüp anne-babalarımızın ve büyüklerimizin bizlere karşı olan olumlu, hoşgörülü davranışlarına baktığımızda ne kadar çok hoşumuza gittiğini ve mutlu olduğumuzu hatırlarız. Ör: İyi notların bulunduğu karneyi eve getirdiğimizde ödüllendirilmemiz, takdir edilmemiz, bizim başarımızdan övgüyle bahsedilmesi bizlerin daha çok ders çalışmasına ve daha başarılı olmamıza teşvik etmiştir.
Nasıl ki bizler anne-babalarımızın olumlu davranışlarından olumlu bir şekilde etkilendiysek, şimdi de bizim çocuklarımız bizim olumlu davranışlarımızdan olumlu etkileneceklerdir. Bizim olumlu davranışlarımız çocuklarımızın gelişmelerine olumlu etkileyecektir. Bu nedenle çocuklarımıza olumlu davranışların kazandırılması ve problem çözme becerilerinin kazandırılmasında biz anne-baba ve büyükler örnek model olmalıyız.
Hiç sorunun yaşanmadığı eğitim alanında bizler nasıl davranmalıyız ki çocuklarımıza doğru davranışı ve problem çözme becerilerini öğretebilelim?
Eğitim Alanında kullanılan yöntem ve tekniklere “olumlu disiplin yöntemleri” denilmektedir. Bu yöntem ve teknikler şunlardır:
-Tavır değişikliği
-Tutarlı davranmak
-Örnek olmak
-Ortam hazırlamak
-Takdir ve teşvik etmek
-Önleyici açıklama yapmak
-Dikkatini başka yöne çekmek
-Nedenini düşünmek
-Göz ardı-teşvik etmek
-Seçenek sunmak
-Davranışın sonucunu açıklayarak zararını göstermek
-Yardımcı çözüm yolu göstermek
-Davranışının sonucunu yaşatmak
Eğitim alanında kullanılan yöntemler ile anne-baba ve çocuk arasında sıcak ve yakın ilişki yaşanır. Çocukların gereksiz suçlamalara, fiziksel ve duygusal istismara maruz kalmaları önlenir.
Aile içinde konulan kuralların nedeni bilinir, aile içinde çatışmalar yaşanmaz veya azalır. Diş fırçalama, banyo yapma, dersini zamanında çalışma, eşyalarını toplama, zamanında eve gelme, dini mesuliyetleri yerine getirme… Gibi kuralların benimsenmesi ve sürekli uyarmaya gerek kalmadan kendi başına uygulaması sağlanır.
Olumlu disiplin yöntemlerini gelecek yazılarımızda paylaşmak dileğiyle.